Khó đấu thầu thuốc do "cán bộ sợ sai, không dám làm"

Người dân không mua được thuốc tại nhà thuốc bệnh viện

Chiều 11/11, tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế, ĐBQH Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Bắc Kạn) cho biết, theo phản ánh của các nhà thuốc bệnh viện, vẫn còn khó khăn trong đấu thầu thuốc và trên thực tế vẫn còn thời điểm người dân khám bệnh xong nhưng không thể mua thuốc được tại nhà thuốc bệnh viện, ảnh hưởng đến việc điều trị.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, vướng mắc này do đâu và bao giờ sẽ giải quyết được vướng mắc này?

Trả lời về vấn đề nhà thuốc bệnh viện, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, trong thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều giải pháp về chính sách để tháo gỡ vấn đề thiếu thuốc. Đặc biệt, Luật Đấu thầu năm 2023 đã đưa ra rất nhiều chính sách để tháo gỡ cho việc mua sắm, đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế.

Về nhà thuốc bệnh viện, Bộ trưởng cho biết đây là nhà thuốc do bệnh viện quản lý và tổ chức mua lẻ để bán cho người dân khi có nhu cầu, không lấy tiền từ nguồn ngân sách, không phải nguồn từ bảo hiểm y tế. Trước đây hoàn toàn do bệnh viện quyết định việc mua sắm này.

Tuy nhiên, đối với Luật Đấu thầu năm 2023 quy định nhà thuốc bệnh viện cũng phải tổ chức đấu thầu. Các nhu cầu phát sinh của người bệnh rất đa dạng. 

Chính vì vậy, việc tổ chức đấu thầu của nhà thuốc bệnh viện gặp rất nhiều khó khăn. Các cơ sở y tế đã phản ánh nội dung này trong quá trình xây dựng Luật Dược sửa đổi.

Luật Dược sửa đổi đang xin ý kiến Quốc hội sẽ giao lại quyền chủ động mua sắm cho nhà thuốc bệnh viện của cơ sở y tế.

"Trên cơ sở đó sẽ cung cấp thêm được nguồn thuốc phục vụ cho người dân", Bộ trưởng cho hay. 

Tình trạng thiếu thuốc vẫn còn

Tranh luận về vấn đề này, ĐBQH Tô Văn Tám (Đoàn Kon Tum) cho biết, thời gian trước có những điểm nghẽn về mặt pháp luật. 

Vừa qua, Chính phủ, Quốc hội đã có nhiều cố gắng trong tháo gỡ những điểm nghẽn đó. Ví dụ đã có Luật Đấu thầu 2023, Luật Khám chữa bệnh 2023, Nghị định 96 năm 2024 và Nghị định 24 năm 2023 để chi tiết các luật này.

Bộ Y tế cũng đã ban hành các thông tư để hướng dẫn về đấu thầu. Theo đại biểu, những cơ chế pháp lý, những điểm nghẽn đã cơ bản được giải quyết. Thế nhưng tình trạng thiếu thuốc vẫn còn.

Vậy, ở đây có phải có trường hợp thiếu tinh thần trách nhiệm của một bộ phận những người có trách nhiệm trong việc thực hiện đấu thầu của các cơ sở y tế này không, nếu có thì Bộ trưởng Bộ Y tế đã xử lý vấn đề này thế nào?

Trả lời nội dung này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, để đấu thầu mua thuốc sẽ có ba cấp.

Cấp thứ nhất là mua sắm tập trung ở Bộ Y tế, cấp thứ hai là mua sắm tại tỉnh và giao cho địa phương thực hiện, cấp thứ ba là các cơ sở y tế.

Trong quá trình triển khai thực hiện, Luật Đấu thầu đã có hiệu lực từ ngày 1/1/2024 và cũng là năm đầu tiên triển khai các quy định mới.

Bộ Y tế đã làm việc với các địa phương, thường xuyên có văn bản, hội nghị trực tuyến để hướng dẫn triển khai hoạt động đấu thầu tại 63 tỉnh thành phố.

Qua đó, Bộ Y tế nhận thấy do các văn bản quy định mới nên vấn đề nghiên cứu, tìm hiểu, cũng như bố trí nhân lực để triển khai thực hiện còn khó khăn. Có những nhân lực đọc các văn bản này còn rất nhiều bỡ ngỡ nên trong quá trình triển khai thực hiện còn khó khăn.

Để giải quyết việc này, ngoài công tác tập huấn cho tất cả các địa phương, Bộ Y tế đang xây dựng cuốn sổ tay cẩm nang hướng dẫn về việc đấu thầu thuốc sẽ hướng dẫn rất cụ thể từng bước để các địa phương có đủ năng lực triển khai thực hiện.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan thừa nhận, trong thực tiễn cũng có những đơn vị, các cán bộ trong quá trình làm cũng còn chưa dám nghĩ, dám làm, còn e ngại trong sai phạm nên trong quá trình triển khai còn những vướng mắc.

Nội dung này đã có Chỉ thị cho tất cả các cơ sở khám chữa bệnh và trình Thủ tướng ban hành Chỉ thị 24 quy định trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở khám chữa bệnh phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm liên quan đến việc đảm bảo thuốc, trang thiết bị vật tư y tế.

Nội dung này cũng đã được quy định trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) và đây là trách nhiệm bắt buộc.

Bộ sẽ tiếp tục hỗ trợ cho người đứng đầu để quá trình triển khai thực hiện còn vướng mắc gì sẽ được tháo gỡ. Bộ mong muốn các địa phương, giám đốc các cơ sở khám chữa bệnh phải tập trung triển khai nhiệm vụ hết sức quan trọng này.