Theo một bài viết trên trang Facebook của giới chức địa phương, khối chất phóng xạ này chứa chất Cesium -137 nặng tới 25 kilogram, được phát hiện tại tỉnh Prachinburi miền Đông Thái Lan vào ngày Chủ Nhật vừa rồi. Theo các kênh truyền thông địa phương, trích lời tỉnh trưởng Ronnarong Nakornjinda, khối chất phóng xạ trên được phát hiện thông qua các chỉ số đo phóng xạ tại một xưởng sản xuất kim loại ở tỉnh này.
Tuy nhiên, nhiều thắc mắc đã xuất hiện liên quan đến mức độ phóng xạ mà khối này đã phát ra và quyết định xử lý đối với khối chất phóng xạ này. Trong cuộc họp báo vào thứ Hai vừa rồi, ông Ronnarong cho biết, chính quyền liên quan vẫn đang xác minh, đảm bảo khối này đã được xử lý hoàn toàn tại xưởng kim loại.
Trước đó, trên một kênh truyền hình địa phương, ông Julapong Taweesri, Cục trưởng Cục Công trình Công nghiệp Thái Lan đã cho biết, khối chất phóng xạ này đã được xử lý “thành bụi đỏ” sau khi giới chức phát hiện chất cesium trong bụi tại nhà máy điện. Tỉnh trưởng Ronnarong hôm thứ Hai vừa rồi cũng cho biết rằng lượng bụi này được xử lý trong một quy trình khép kín tại xưởng trên và hiện tại chưa có rò rỉ nào được phát hiện.
Ông Opas Karnkawinpong, thư ký trọn đời của Bộ Y tế Cộng đồng nói với phóng viên vào thứ Hai rằng chưa có biến chứng về sức khỏe nào được phát hiện tại các bệnh viện ở Thái Lan kể từ khi khối chất phóng xạ này mất tích. Cũng theo ông Opas, 70 công nhân tại xưởng kim loại vừa được đóng cửa đã được kiểm tra phơi nhiễm phóng xạ nhưng chưa có gì đáng ngại được phát hiện. Ông cho biết thêm, Bộ Y tế sẽ tiếp tục thực hiện thử máu và theo dõi các biến chứng bất thường.
Việc chính quyền thiếu rõ ràng dẫn tới nhiều lo ngại trong cộng đồng. Nhiều người thể hiện thắc mắc trên các mạng xã hội về những phản ứng chậm chạp từ chính phủ, trước thềm cuộc bầu cử tới đây tại Thái Lan.
“#Cesium-137” trở thành vấn đề nổi cộm số một tại Thái Lan trong một buổi chiều thứ Hai vừa rồi. Sinh viên hoạt động xã hội Tanawat Wongchai đã viết: “Giữ bình tĩnh? Giữ bình tĩnh về cái gì mới được?”. Anh cho biết, công chúng muốn vấn đề được giải quyết một cách triệt để và gấp rút, thay vì bằng cách các giới chức tự khen và “nói nhảm”.
Khối chất phóng xạ này được sử dụng để đo mức tro tại một nhà máy điện chạy bằng than, được báo mất tích lần đầu vào ngày 10 tháng 3 vừa rồi sau khi một công nhân thực hiện kiểm tra. Ngay sau đó, chính quyền đã yêu cầu tìm kiếm trên toàn khu vực này. Hàng trăm nhân viên và nhiều máy bay không người lái tham gia cuộc tìm kiếm, và phần thưởng giá 100 ngàn Baht (tương đương 3000 USD) được tuyên bố trao cho bất kỳ ai có thông tin về khối chất phóng xạ.
Tỉnh Prachin Buri, chỉ cách 150 km về phía Đông Thủ đô Bangkok, có nhiều điểm du lịch bao gồm một số khu vực trong công viên quốc gia Khao Yai.
Cảnh sát Thái Lan trong thứ Hai vừa rồi cho biết, công ty sở hữu nhà máy điện trên, công ty Nhà máy điện Quốc gia 5A, sẽ bị phạt vì chậm báo cáo mất tích vật liệu phóng xạ, bởi một số thông tin cho biết khối phóng xạ này có thể đã mất tích từ ngày 17 tháng 2. Đối tượng chịu phạt có thể phải chịu mức phạt 100 ngàn Baht và tối đa một năm tù giam.
Văn phòng Hạt nhân vì Hòa bình của Thái Lan, một văn phòng quốc gia được lập ra nhằm điều tiết nghiên cứu hạt nhân, đã đưa ra cảnh báo trước đó về các nguy cơ phơi nhiễm phóng xạ, bao gồm bỏng phóng xạ và ung thư. Chu kỳ bán rã của chất Cesium-137 là khoảng 30 năm.
Vào cuối tháng 1 vừa rồi, một khối chất phóng xạ sở hữu bởi công ty khai thác mỏ Rio Tinto Plc tại Australia đã mất tích trong quá trình vận chuyển, dẫn tới một cuộc tìm kiếm quy mô lớn tại quốc gia này. Thiết bị này rất nhỏ, dài chưa tới 1cm, trong khi khối chất phóng xạ tại Thái Lan có đường kính tới 14cm. Khối chất phóng xạ nhỏ tại Australia sau đó đã được phát hiện bên ven đường ở miền Tây Australia.
Nguyễn Quang Minh
