Sáng 14/3, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 31, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, cho ý kiến về dự án Luật Đấu giá tài sản. Báo cáo một số vấn đề lớn về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Minh Sơn cho biết, dự thảo Luật sau khi được tiếp thu, chỉnh lý đã sửa đổi, bổ sung 42 điều, khoản của Luật hiện hành; tăng 16 điều, khoản so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6.
Về tài sản đấu giá, ông Sơn cho biết, Luật hiện hành và dự thảo Luật đang quy định theo hướng liệt kê các loại tài sản mà theo pháp luật chuyên ngành quy định phải bán thông qua đấu giá và áp dụng thống nhất trình tự, thủ tục đấu giá cho các loại tài sản này.
Đồng thời, Luật hiện hành và dự thảo Luật đều đã có quy định chung mang tính khái quát đối với tài sản khác mà pháp luật chuyên ngành quy định phải bán thông qua đấu giá để bảo đảm tính bao quát, đầy đủ và dự liệu trước các tài sản có thể phát sinh trong tương lai.
Về giá khởi điểm, giám định tài sản đấu giá, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, hiện nay, các văn bản pháp luật quy định tài sản đưa ra đấu giá đều có quy định về cơ quan có thẩm quyền xác định giá khởi điểm, cách thức, phương pháp xác định giá khởi điểm, giảm giá hay định giá lại trong trường hợp đấu giá không thành.
Về tiền đặt trước và xử lý tiền đặt trước, quá trình triển khai quy định về mức tiền đặt trước từ 5% đến 20% của Luật hiện hành cơ bản phù hợp với thực tiễn, tạo điều kiện thu hút được nhiều người tham gia đấu giá. Thông lệ quốc tế đều không có quy định cụ thể về khoản tiền đặt trước tham gia đấu giá, theo đó, các công ty đấu giá tự đưa ra mức tiền đặt trước tùy theo loại tài sản đấu giá và tùy theo hình thức đấu giá.
Về đấu giá trực tuyến và áp dụng hình thức đấu giá trực tuyến đối với tài sản công, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị tiếp thu bổ sung Điều 43a tại dự thảo Luật về đấu giá trực tuyến trên cơ sở luật hóa các quy định về hình thức đấu giá trực tuyến phù hợp với thực tiễn;
Đồng thời, quy định đối với trường hợp đấu giá tài sản công được thực hiện bằng hình thức đấu giá trực tuyến thì phải sử dụng Cổng Đấu giá tài sản quốc gia do Bộ Tư pháp xây dựng, quản lý và vận hành nhằm một mặt đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động đấu giá, bảo đảm an toàn, an ninh mạng; mặt khác đây được xem là giải pháp nhằm hạn chế tối đa tình trạng thông đồng, dìm giá, tiêu cực, thất thoát tài sản Nhà nước trong hoạt động đấu giá tài sản.
Đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá tác động đối với quy định đấu giá trực tuyến đối với tài sản công phải được thực hiện qua Cổng Đấu giá tài sản quốc gia và lộ trình khả thi thực hiện việc đấu giá tài sản công bằng hình thức đấu giá trực tuyến…
Ông Sơn cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội một số vấn đề lớn của dự án Luật liên quan tới đấu giá trong trường hợp chỉ có một người đăng ký tham gia đấu giá, một người tham gia đấu giá, một người trả giá; về chế tài xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá không nộp tiền trúng đấu giá; về việc hủy hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản trong trường hợp đã có quyết định, bản án hoặc quá trình cưỡng chế kê biên tài sản có vi phạm pháp luật và hủy kết quả đấu giá tài sản…
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, về trình tự, thủ tục tham gia đấu giá tài sản nên tiếp tục rà soát để hoàn thiện các nội dung đảm bảo cho khả thi; cùng với đó là vấn đề lãi suất, phương án quy định đối với khoản tiền đặt trước; quy định mang tính quy định khung để Chính phủ quy định chi tiết để tăng cường đấu giá trực tuyến; nghiên cứu bổ sung quy định cho phép giảm giá khởi điểm của tài sản sau mỗi lần đấu giá không thành.
Về Cổng Đấu giá tài sản quốc gia và vai trò, trách nhiệm của Bộ Tư pháp, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nên hoàn thiện khái niệm Cổng đấu giá tài sản quốc gia trong dự thảo Luật, làm rõ yêu cầu quản lý, kết nối, chia sẻ dữ liệu theo quy định của Luật này và quy định của pháp luật có liên quan.
Đồng thời, bổ sung trách nhiệm Bộ Tư pháp không chỉ xây dựng, quản lý và hướng dẫn sử dụng Cổng Đấu giá quốc gia, tài sản quốc gia mà cần có quy định để đáp ứng yêu cầu về lưu trữ, bảo mật thông tin.
Nghiên cứu để bổ sung dịch vụ công trực tuyến có thu phí có liên quan đến đấu giá tài sản thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Tư pháp như là phí thuê Cổng thông tin đấu giá tài sản quốc gia và hoặc trang thông tin đấu giá để tổ chức đấu giá trực tuyến.
Nhấn mạnh, dự án Luật có tính chuyên ngành sâu, nặng về kỹ thuật nhưng lại liên quan đến thủ tục hành chính, cải cách hành chính, quyền và lợi ích của các bên và liên quan đến nhiều dự án luật khác, Chủ tịch Quốc hội đề nghị, Ủy ban Kinh tế lắng nghe các cơ quan, cùng với đó, các cơ quan của Quốc hội, các bộ, ngành tham gia góp ý thêm vào dự án Luật bảo đảm chất lượng cao hơn và giải quyết được những điểm nghẽn đã chỉ ra.
Về đấu giá được thực hiện theo hình thức đấu giá trực tuyến, Bộ trưởng Bộ Tư Pháp Lê Thành Long cho biết, sẽ hướng tới phương án xã hội hóa, xây dựng phần mềm đấu giá trực tuyến. Tuy nhiên, tinh thần của cơ quan trình là không bắt buộc tất cả các hoạt động đấu giá đều phải tuân theo, mà tôn trọng quyền lực chọn của mỗi người theo cơ chế thị trường, dân sự.
Hiện nay, đã có một số đơn vị thực hiện đấu giá trực tuyến, việc áp đặt hành chính có thể dẫn đến không đảm bảo nguyên tắc cạnh tranh bình đẳng, cơ quan soạn thảo sẽ lưu ý, nghiên cứu kỹ lưỡng vấn đề này.