Bạn Bùi Tường Vũ (quận 3, TP.HCM) hỏi: Sau khi ly hôn, tôi không cấp dưỡng cho con. Không phải vì tôi không thương con mà tôi khó chịu với vợ khi coi thường tôi, cho là lương tôi ít, không đủ nuôi con. Đã thế tôi không gửi tiền nuôi con cho vợ cũ nữa. Vợ cũ lấy lí do này không cho tôi đến thăm con và cũng dặn con là không được nói chuyện với tôi. Vậy hành vi của vợ cũ của tôi có đúng không? Tôi phải làm gì để được gặp con mình?
Luật sư trả lời:
Đối với trường hợp của bạn, chúng tôi có thể tư vấn cho bạn như sau.
Điều 82 luật Hôn nhân và Gia đình quy định về nghĩa vụ, quyền của cha, mẹ không trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.
Cụ thể, cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ tôn trọng quyền của con được sống chung với người trực tiếp nuôi. Cha hoặc mẹ không trực tiếp nuôi con có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.
Trong trường hợp này, bạn là người có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con sau khi hai vợ chồng bạn ly hôn. Đây là nghĩa vụ bắt buộc. Mặc dù mức cấp dưỡng có thể thoả thuận hoặc được toà án quyết định theo khả năng của từng người. Tuy nhiên, việc cấp dưỡng vẫn cần phải được thực hiện.
Việc bạn không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng là trái quy định pháp luật. Vợ bạn có thể nhờ tòa án can thiệp để bạn có thể thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng.
Với hành vi này, bạn có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền, hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của bộ luật Hình sự.
Xử lí hành chính, điều 54 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng khi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, chăm sóc con sau khi ly hôn.
Truy cứu trách nhiệm hình sự, trường hợp từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, làm cho người được cấp dưỡng lâm vào tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính mà còn vi phạm thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Trường hợp nghĩa vụ cấp dưỡng đã được thể hiện trong bản án, quyết định của tòa án mà người cấp dưỡng không chấp hành bản án mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.
Ngoài ra, người trốn nghĩa vụ cấp dưỡng trong trường hợp này còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
Nghĩa vụ cấp dưỡng và quyền thăm nom con là hai quyền và nghĩa vụ riêng biệt, chúng không có mối quan hệ với nhau. Vì vậy, mặc dù bạn vi phạm nghĩa vụ cấp dưỡng xong quyền lợi được thăm nom con vẫn được đảm bảo.
Bạn chỉ bị hạn chế quyền thăm con nếu thuộc các trường hợp quy định tại điều 85 luật Hôn nhân và Gia đình.
Thứ nhất, bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Thứ hai, phá tán tài sản của con
Thứ ba, có lối sống đồi trụy.
Thứ tư, xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.
Đây là những hành vi làm ảnh hưởng xấu đến người con, đến sự phát triển, nhận thức, giáo dục con cho nên người trực tiếp nuôi con hoặc người thân thích có quyền yêu cầu tòa án hạn chế quyền thăm con.
Theo đó, nếu vợ cũ của bạn có những hành vi cản trở quyền thăm nom con thì bạn gửi đơn lên cơ quan thi hành án yêu cầu giải quyết cho thi hành vấn đề thăm nom, chăm sóc con chung.
Tuy nhiên, để tạo ấn tượng cho con thì bạn nên chọn cách giải quyết về mặt tình cảm với vợ cũ vì người có quyền lợi liên quan ở đây chính là con bạn. Bạn nên giải thích với vợ cũ đó là quyền của bạn và không ai có quyền cản trở theo những căn cứ trên.
Hoàng Mai