Thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh
Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 23, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về về dự thảo Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng.
Trình bày tờ trình Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, nhằm mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phục hồi và phát triển kinh tế, năm 2022 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có chính sách giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT) năm 2022.
Việc giảm thuế GTGT tổng cộng khoảng 44 nghìn tỷ đồng đã góp phần kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển.
Năm 2023 Chính phủ đề xuất giảm 2% mức thuế suất thuế GTGT đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% (còn 8%); giảm 20% mức tỉ lệ % để tính thuế GTGT đối với cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) khi thực hiện xuất hóa đơn đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT 10%.
"Thực hiện theo phương án này nhằm đảm bảo đúng mục tiêu kích cầu tiêu dùng, phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay, qua đó thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh sớm phục hồi và phát triển để đóng góp trở lại cho ngân sách Nhà nước cũng như nền kinh tế", Bộ trưởng Bộ Tài chính nói.
Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, việc giảm thuế GTGT dự kiến số giảm thu ngân sách Nhà nước khoảng 5,8 nghìn tỷ/tháng, nếu áp dụng trong 6 tháng cuối năm thì tương đương khoảng 35 nghìn tỷ đồng.
Việc giảm thuế GTGT sẽ góp phần giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và phục hồi kinh tế trong năm 2023.
Không đồng tình giảm VAT với ngân hàng, chứng khoán
Báo cáo thẩm tra về dự thảo Nghị quyết, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Vân Chi cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban tài chính ngân sách nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết về giảm thuế GTGT để hỗ trợ cho khu vực sản xuất, kinh doanh và người dân đã gặp rất nhiều khó khăn sau dịch Covid-19 trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng đã bắt đầu thể hiện chiều hướng suy giảm từ Quý IV/2022 và nhất là trong các tháng đầu năm 2023. Việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, ban hành Nghị quyết về giảm thuế GTGT là đúng thẩm quyền theo quy định.
Thường trực Ủy ban tài chính ngân sách và Thường trực Ủy ban Pháp luật về cơ bản nhất trí bổ sung nội dung này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023.
So với Nghị quyết số 43, dự thảo của Chính phủ đã mở rộng phạm vi giảm thuế giá trị gia tăng 2% để áp dụng cả đối với các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và các lĩnh vực khác như: Ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, khai khoáng, viễn thông, công nghệ thông tin,…
Tuy nhiên, theo cơ quan thẩm tra, hồ sơ trình của Chính phủ không giải trình rõ lý do đề xuất mở rộng phạm vi áp dụng đối với một số ngành, lĩnh vực lớn.
Theo Thường trực Ủy ban, trong hoàn cảnh khó khăn vì dịch bệnh Covid-19 vào đầu năm 2022 khi ban hành Nghị quyết số 43, Quốc hội đã cân nhắc và loại trừ một số lĩnh vực không thật sự cần thiết ra khỏi diện áp dụng giảm thuế giá trị gia tăng.
“Vào thời điểm hiện nay, dự kiến thu ngân sách Nhà nước năm 2023 sẽ còn gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính ngân sách không đồng tình với việc mở rộng phạm vi áp dụng và đề nghị chỉ nên tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng với phạm vi như đã thực hiện trong năm 2022 theo Nghị quyết số 43”, bà Nguyễn Vân Chi cho biết.
Thường trực Ủy ban tài chính ngân sách đề nghị UBTVQH trình Quốc hội ban hành Nghị quyết theo hướng tiếp tục áp dụng chính sách giảm thuế GTGT như đã được quy định tại Nghị quyết số 43. Thời hạn áp dụng từ thời điểm Nghị quyết được thông qua cho đến hết 31/12/2023.
Bày tỏ đồng tình với chủ trương giảm thuế VAT, song Chủ tịch Quốc hội đề nghị phạm vi áp dụng như Nghị quyết 43. Chủ tịch Quốc hội làm rõ các nội dung của Nghị quyết 43 đã đánh giá tính toán kỹ lưỡng, tư duy giảm để kích cầu để tăng thu là đúng đắn.
Tuy nhiên, tình hình hiện nay khác với thời điểm ngay sau đại dịch, tình hình thu của năm 2023 là rất khó khăn, doanh nghiệp khó khăn, người dân khó khăn nên điều băn khoăn là liệu khi ban hành chính sách có thực sự kích cầu hay không.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng lấy phần tăng thêm doanh thu, tăng thêm tổng mức bán lẻ để tăng bù lại thì đánh giá chưa rõ. Do đó, trên cơ sở thực tiễn đã có, Chủ tịch Quốc hội đề nghị áp dụng phạm vi như Nghị quyết 43.
Chủ tịch Quốc hội lưu ý trong dự thảo Nghị quyết cần quy định Chính phủ có trách nhiệm triển khai kịp thời. UBTVQH, Quốc hội yêu cầu không được làm giảm thu ngân sách theo dự toán đã được duyệt và không được tăng bội chi ngân sách của 2023.
Nhấn mạnh yêu cầu tổ chức thực hiện như nào đó để khả thi vừa có phần giảm để kích cầu, lấy phần kích cầu đấy để bù vào phần hụt thu, có lợi cho cả người dân, doanh nghiệp nhưng không làm giảm thu ngân sách.
Đồng thời, đề nghị các cơ quan xem xét đưa nội dung này bố trí thảo luận cùng với thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, thảo luận tổ, thảo luận hội trường và đưa vào quy định trong Nghị quyết chung của kỳ họp bảo đảm đúng trình tự của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, UBTVQH thống nhất bổ sung vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 để trình Quốc hội xem xét, quyết định việc giảm thuế giá trị gia tăng. Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cơ quan trình rút kinh nghiệm trong việc gửi chậm tài liệu đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.