Tepui là dãy núi gồm những đỉnh núi phẳng ở cao nguyên Guayana thuộc Nam Mỹ. Phần lớn dãy Tepui nằm trên lãnh thổ Venezuela. Tên gọi của nó có nghĩa là một dãy núi cao lớn, hùng vĩ còn vượt qua cả những tầng mây. Trong ngôn ngữ của người dân Pemon sống ở Gran Sabana, "tepui" có nghĩa là "nhà của các vị thần".
Tepui là dãy núi gồm những núi phẳng ở cao nguyên Guayana thuộc Nam Mỹ. Phần lớn dãy Tepui nằm trên lãnh thổ Venezuela.
Mặc dù nhìn qua các Tepui có vẻ cằn cỗi, nhưng những thảm rừng rậm trên đỉnh của chúng lại tràn đầy sức sống. (Ảnh: Getty).
Theo nghiên cứu, Tepui được cho là phần còn sót lại của cao nguyên đá sa thạch lớn. Trong suốt quá trình phát triển của Trái đất, cao nguyên bị xói mòn tạo nên những ngọn đồi mọc lên giữa vùng đồng bằng, dần dần hình thành nhiều Tepui có đỉnh bằng phẳng, hay "núi mặt bàn" của ngày nay. Chúng xói mòn dần trong hơn 1 triệu năm qua.
Tepui cao nhất cách mặt đất khoảng 3.100m có vách dựng đứng và thảm rừng nhiệt đới dày đặc khiến con người khó lòng tiếp cận bằng cách đi bộ thông thường. Các nhà khoa học lẫn nhà thám hiểm đều chưa thể đặt chân lên đến tận cùng của đỉnh Tepui.
Vượt lên cao chót vót giữa khu rừng già, các Tepui quanh năm mây phủ, có dốc thẳng đứng tuyệt đối, với độ cao trung bình 1.000 mét cách mặt đất. Tepui cao nhất ở đây cách mặt đất hơn 3.000m.
Theo ước tính, có khoảng 115 Tepui cao nhất tập trung ở khu vực Gran Sabana, phía Tây Nam Venezuela. Trong đó đỉnh nổi tiếng nhất có tên là Roraima sở hữu độ cao 2.810m, với diện tích khoảng hơn 30km vuông, được khám phá từ năm 1884. Nơi đây cũng chính là nguồn cảm hứng cho tác phẩm nổi tiếng Thế giới bị mất (The Lost World) của Conan Doyle.
Roraima là địa điểm linh thiêng có ý nghĩa đặc biệt với người dân bản địa trước khi người châu Âu tới thám hiểm. Kể từ khi ngành du lịch Venezuela bùng nổ, lượng khách đổ về chinh phục Roraima nhiều thêm. Du khách có thể thuê người địa phương dẫn đường hoặc khá giả hơn thì đi máy bay trực thăng lên thẳng đỉnh núi. Nơi đây cũng chính là nguồn cảm hứng cho tác phẩm nổi tiếng Thế giới bị mất (The Lost World) của Conan Doyle.
Phần lớn các đỉnh trong dãy Tepui tách rời nhau chứ không liền mạch. Vì thế mỗi quả núi là một “vương quốc” với hệ sinh thái độc lập. Người ta đoán rằng ít nhất “một nửa trong số 10.000 loài thực vật được ước tính ở đây” là chủng loài độc nhất chỉ có ở dãy Tepui và khu vực lân cận. Nhiều sinh vật vẫn đang được khám phá. Như vậy có nghĩa là đối với những chủng loài được cho là đã tuyệt chủng từ hàng trăm triệu năm trước, thậm chí là khủng long, có thể vẫn tồn tại trên các cao nguyên hẻo lánh mà con người vẫn chưa khám phá hết này.
Quốc Tiệp (t/h)
