Tổng cộng có 14 lô máy bay chiến đấu với nhiều cấu hình khác nhau đã được chuyển giao cho Không quân Nga. Năm 2024, ba lô Su-57, bốn lô Su-35, sáu lô Su-34 và một lô Su-30SM đã được chuyển giao. Tuy nhiên, số lượng máy bay chiến đấu trong các lô này vẫn chưa được tiết lộ chi tiết.
Bất chấp những thách thức dai dẳng từ cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine, ngành công nghiệp quốc phòng Nga vẫn có thể bổ sung một phần đáng kể số máy bay bị mất đồng thời tăng năng lực sản xuất máy bay chiến đấu và trực thăng mới.
Việc sử dụng thực tế các máy bay chiến đấu Su-57 và Su-35 ở Ukraine đã cung cấp một bài kiểm tra quan trọng về khả năng của chúng, làm nổi bật ưu điểm của chúng trong chiến đấu cường độ cao.
Máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Su-57 của Nga. Ảnh: TASS
Mặc dù quân đội Nga đã đặt ra mục tiêu sản xuất đầy tham vọng cho Su-57 nhưng số lượng máy bay được giao chính xác vào năm 2024 vẫn còn chưa chắc chắn. Nhà máy Komsomolsk-on-Amur đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực mở rộng sản xuất Su-57. Bất chấp những nỗ lực ngày càng tăng để tăng sản lượng, cơ sở này vẫn phải đối mặt với những hạn chế đáng kể do nguồn lực hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu cao.
Máy bay chiến đấu Su-35 của Nga. Ảnh: Reuters
Trong khi đó, nhà máy vẫn tiếp tục sản xuất Su-35, đây là loại máy bay đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động của Nga tại Ukraine, đặc biệt là trong nhiệm vụ chiến đấu không đối không và chế áp phòng không.
Mặc dù không phải là thế hệ mới nhất nhưng Su-35 vẫn là thành phần thiết yếu của sức mạnh không quân Nga, với hiệu quả đã được chứng minh trên chiến trường mặc dù bị Su-57 vượt trội ở một số khía cạnh.
Máy bay chiến đấu Su-34 Fullback của Nga. Ảnh: War Thunder
Trong khi đó, máy bay chiến đấu đa nặng Su-34 của Nga lại đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện nhiều nhiệm vụ từ không kích đến ném bom chính xác. Với tải trọng vũ khí hạng nặng và phạm vi hoạt động rộng, Su-34 đã chứng tỏ được giá trị vô cùng to lớn trong chiến đấu.
Tuy nhiên, nó cũng chịu tổn thất đáng kể do nhịp độ hoạt động mạnh mẽ ở Ukraine, khiến Bộ Quốc phòng Nga phải ban hành chỉ thị tăng sản lượng. Nỗ lực mở rộng phi đội Su-34 này phù hợp với các ưu tiên chiến lược rộng lớn hơn vì loại máy bay này vẫn tiếp tục đóng vai trò là phương tiện chủ lực cho lực lượng Nga tại Ukraine.
Ngoài ra, Su-34 được sản xuất vào năm 2024 là phiên bản nâng cấp, được gọi là Su-34M. Nó được cải tiến ở khung máy bay và các hệ thống.
Những máy bay chiến đấu được nâng cấp này tích hợp hệ thống điện tử hàng không và vũ khí mới giúp chúng hiệu quả hơn trong việc chống lại nhiều mối đe dọa hiện đại, đặc biệt là trong các cuộc xung đột cường độ cao như ở Ukraine.
Máy bay Su-34, với khả năng mang vũ khí nể, đã trở thành máy bay thiết yếu cho năng lực tấn công tầm xa của Nga, có khả năng mang theo nhiều loại đạn chính xác hạng nặng, bao gồm cả bom lượn FAB-3000 mới.
Su-30SM của Không quân Nga. Ảnh: RBTH
Một bước phát triển quan trọng trong năm 2024 của Nga là tiếp tục sản xuất và chuyển giao Su-30SM2, phiên bản nâng cấp của Su-30SM. Máy bay này tích hợp các công nghệ từ Su-35, bao gồm động cơ AL-41F1S, giúp cải thiện đáng kể hiệu suất bay và tầm bay của máy bay.
Mặc dù được coi là máy bay chiến đấu kém tiên tiến hơn Su-57, Su-30SM2 vẫn là thành phần thiết yếu của lực lượng không quân Nga do tính linh hoạt, hiệu quả về chi phí và khả năng mang vũ khí mạnh mẽ.
Động cơ cải tiến và tầm bay xa hơn khiến dòng máy bay này trở thành tài sản có giá trị trong cả hoạt động trong nước và bán ra nước ngoài.
Trong tương lai, Nga đang tìm cách chuyển hướng tập trung sang máy bay thế hệ tiếp theo, với Su-57 là trung tâm trong các kế hoạch dài hạn. Việc loại bỏ Su-30SM và Su-35 theo kế hoạch vào năm 2030 dự kiến sẽ mở ra một kỷ nguyên mới của các máy bay chiến đấu tiên tiến, Su-57 có khả năng sẽ là chiến mã chính của Không quân Nga.
Đồng thời, ngành công nghiệp quốc phòng của Nga tiếp tục tập trung vào việc hiện đại hóa các máy bay cũ trong đội bay, chẳng hạn như MiG-31, vẫn là một tài sản quan trọng cho nhu cầu phòng không của Nga. Mặc dù MiG-31 là một nền tảng cũ, nhưng nó đã được trang bị lại các hệ thống điện tử hàng không và vũ khí hiện đại.
MiG-31, đặc biệt là MiG-31BM và MiG-31I, vẫn là một tài sản có giá trị cho cả quốc phòng trong nước và xuất khẩu. Điều này làm nổi bật chiến lược của Nga trong việc duy trì một đội máy bay đa dạng bao gồm cả nền tảng hiện đại và cũ hơn, cho phép lực lượng không quân linh hoạt và thích ứng hơn.
Khi năm 2024 sắp kết thúc, rõ ràng là ngành hàng không quân sự của Nga đang trải qua những bước chuyển đổi đáng kể, cân bằng giữa việc hiện đại hóa đội bay hiện có và chuẩn bị cho thế hệ máy bay chiến đấu tiếp theo.
Nhìn chung, năm 2024 là năm có những tiến bộ đáng kể của lực lượng không quân chiến đấu Nga, nhưng cũng là năm đầy thách thức khi ngành công nghiệp quốc phòng Nga nỗ lực duy trì sự sẵn sàng của phi đội trong bối cảnh xung đột đang diễn ra.
Thế Hải (Theo Bulgarianmilitary)
