Tây Độc Âu Dương Phong
Xuất hiện trong tác phẩm Anh hùng xạ điêu và tiếp theo là Thần điêu đại hiệp, Âu Dương Phong là chủ nhân núi Bạch Đà ở Tây Vực, là một kẻ độc ác, nhiều mưu mô thủ đoạn. Nhưng lại có võ công rất cao, thường dùng một cây gậy có thả hai con rắn độc ở đầu làm vũ khí. Tuyệt kỹ của y là Cáp mô công và khả năng chế ra các loại thuốc độc không ai giải được, ông bị người trong giang hồ gọi là Lão Độc Vật.
Âu Dương Phong được miêu tả là một người thô kệch, đầu đội khăn xanh như người Hồi, râu quai nón, da đen bóng, mắt to tròn. Sau lần Hoa Sơn luận kiếm thứ nhất, Âu Dương Phong được bầu vào Thiên hạ ngũ tuyệt, danh xưng là Tây Độc.
Khi biết tin Vương Trùng Dương ốm nặng sắp qua đời, y liền tìm đến nhằm lấy cắp Cửu Âm chân kinh, không ngờ Vương Trùng Dương đã chuẩn bị trước, đánh y trọng thương. Âu Dương Phong đành chạy về Tây Vực dưỡng thương trong một thời gian dài.
Trong bộ Anh hùng xạ điêu Âu Dương Phong dẫn cháu y tới đảo Đào Hoa, dạm hỏi cưới Hoàng Dung nhưng không thành. Trên đường quay về, y quyết đấu với Bắc Cái Hồng Thất Công. Dù được Bắc Cái tha chết nhưng thừa lúc ông ta sơ hở, y dùng rắn độc cắn ông ta khiến Hồng Thất Công bị thương nặng. Y cùng Âu Dương Khắc, Quách Tĩnh, Hoàng Dung, Hồng Thất Công cùng bị trôi dạt vào đảo hoang. Tại đây Hoàng Dung dùng mưu đánh gãy chân Âu Dương Khắc.
Rời đảo, y và Âu Dương Khắc nhập bọn với Dương Khang và Hoàn Nhan Hồng Liệt. Dương Khang muốn bái Âu Dương Phong làm sư phụ, nhưng bị Âu Dương Phong từ chối với lý do môn phái Bạch Đà chỉ truyền thụ cho một đệ tử, và Âu Dương Phong đã truyền nghệ cho Âu Dương Khắc. Dương Khang sau đó lập mưu giết chết Âu Dương Khắc để Âu Dương Phong không còn người nối nghiệp mà truyền thụ võ nghệ cho mình. Âu Dương Phong không biết việc này nên đành nhận Dương Khang làm đệ tử nhưng cũng không vội truyền thụ võ công cho Dương Khang.
Âu Dương Phong cùng Dương Khang lên Đào Hoa đảo và giết chết năm người trong nhóm Giang Nam Thất Quái, chỉ để lại một mình Kha Trấn Ác vốn bị mù để đổ tội cho Hoàng Dược Sư. Nhưng mưu kế này sau đó bị Hoàng Dung phát hiện. Tại Miếu Thiết Thương, Hoàng Dung thông qua lời kể của Cô Ngốc đã vạch tội Dương Khang giết Âu Dương Khắc. Dương Khang sợ bị lộ chuyện nên định giết người diệt khẩu đánh một chưởng vào người Hoàng Dung, nhưng không ngờ lại trúng độc của Âu Dương Phong dính từ trước trên áo của Hoàng Dung. Âu Dương Phong đã bỏ mặc Dương Khang bị trúng độc chết mà không cứu.
Sau đó, y đi theo và nhiều lần giao đấu với Quách Tĩnh để lấy Cửu âm chân kinh, từng đánh chàng trọng thương nhưng vẫn không tìm được bản Cửu âm chân kinh thật. Sau cùng bị chàng đưa cho một bản Cửu âm chân kinh giả, lại bị Hoàng Dung giải thích sai lệch khiến cho y luyện võ công sai, tẩu hoả nhập ma, nhưng vô tình lại khiến cho võ công y tăng tiến vượt bậc.
Tại Hoa Sơn luận kiếm lần thứ hai, Âu Dương Phong lần lượt đấu liên tiếp với Hồng Thất Công, Hoàng Dược Sư, Chu Bá Thông và Quách Tĩnh mà không hề thua kém ai. Mặc dù cuộc Hoa Sơn luận kiếm lần thứ hai không chính thức định ra người có võ công cao nhất, nhưng mọi người tham dự đều ngầm coi công lực của Âu Dương Phong cao hơn một chút so với những người còn lại.
Video: Chuyện tình cảm động của Tây Độc Âu Dương Phong.
Côn Luân Tam Hà Túc Đạo
Xuất hiện ở đầu bộ truyện Ỷ thiên đồ long ký, Hà Túc Đạo là người ở xứ Côn Luân hay Côn Lôn giáp Tây Vực (cùng nơi với Âu Dương Phong, cách rất xa Trung Nguyên. Y được người đời tán tụng đặt cho danh hiệu Tam Thánh (Cầm Thánh – Kỳ Thánh – Kiếm Thánh ), nổi danh với chữ “Thánh” đi sau mỗi tuyệt kỹ, thế nhưng với tính tình nho nhã và cách sống ẩn dật, chàng đã xưng danh mình là Hà Túc Đạo (có gì đáng nói), thành ra cái tên Côn Luân Tam Thánh Hà Túc Đạo có là do ý khiêm nhường như vậy. Nhân sĩ võ lâm ở vùng Tây Vực thời bấy giờ đa số là bàng môn tả đạo, thô lỗ và võ công hiểm độc, thế nhưng Hà Túc Đạo lại mang trong người nhiều nét thanh thoát của hào kiệt Trung Nguyên, học rộng biết nhiều, kiếm thuật cao thâm của chàng cũng là do tự mình sáng chế chứ không học theo ai cả.
Cố nhà văn Kim Dung đã tạo nên hình tượng của một vị cao thủ võ lâm. Xuất hiện chỉ với vài nét đột phá, con người không chính không tà này chỉ đơn giản là một kiếm khách ẩn cư nơi Tây Vực xa xôi hẻo lánh. Cả đời chỉ gặp vài người Doãn Khắc Tây, Tiêu Tương Tử, Quách Tương (tiểu Đông Tà) và Giác Viễn đại sư của Thiếu Lâm Tự.
Trong Ỷ thiên đồ long ký Hà Túc Đạo gửi thư khiêu chiến Thiếu Lâm, kỳ thực là muốn chuyển lời nhắn của Doãn Khắc Tây mà thôi. Nguyên sư Giác Viễn là người coi ở tàng kinh các, để bị mất một cuốn sách kinh Lăng Già đặc biệt quý giá. Hai tên trộm trước khi chết đã ăn năn hối hận, muốn nhờ Hà Túc Đạo chuyển tới Giác Viễn chỉ một câu nói thế này: “Kinh ở trong Hầu” nhưng do kiệt sức phát âm không nổi, cộng thêm Hà Túc Đạo là người Tây Vực không hiểu tiếng Hán lắm nên nghe nhầm là "Sách để trong dầu".
Sẵn dịp, Hà Túc Đạo cũng muốn thử tranh tài võ công cao thấp với phái Thiếu Lâm - vốn lừng danh thiên hạ. Nên chàng ta đã bí mật đột nhập vào Đại Hùng bảo điện chùa Thiếu Lâm, dán lên tay bức tượng phật Giáng Long một bức thư khiêu chiến: “Võ công Thiếu Lâm xưng hùng Trung Nguyên và Tây Vực đã lâu. Trong 10 hôm nữa, Côn Luân Tam Thánh sẽ liều mình đến xin thỉnh giáo”.
Tiếc thay, sau khi vào chùa Thiếu Lâm tỷ đấu với sư Giác Viễn và đệ tử của ông là Trương Quân Bảo (sau này trở thành Trương Tam Phong, sáng lập ra phái Võ Đang) một người có Cửu dương thần công thiên hạ vô địch, một người có căn cơ La hán quyền vững chắc cộng với thiên chất võ học thì Hà Túc Đạo đã bị thất bại.
Sau lần giao đấu ở Thiếu Lâm Tự, Hà Túc Đạo đã buồn bã quay về núi Côn Luân, nhưng với tài năng hiếm có của mình, về sau Côn Luân Tam Thánh Hà Túc Đạo đã sáng lập ra phái Côn Luân, trở thành một trong những vị tôn sư được nhân sĩ võ lâm kính phục.
Video: Hà Túc Đạo đấu với Giác Viễn.
Quốc Tiệp (t/h)