Đồ long đao là món vũ khí được vợ chồng Quách Tĩnh và Hoàng Dung rèn lại từ thanh Huyền thiết trọng kiếm. Huyền thiết trọng kiếm là thanh bảo kiếm của Độc Cô Cầu Bại, sau này được Dương Quá sử dụng. Sau đó, Dương Quá lại đem thanh bảo kiếm tặng cho Quách Tương – con gái thứ của Hoàng Dung và Quách Tĩnh – cũng chính là nữ hiệp sáng lập ra môn phái Nga My.
Đồ long đao được mô tả là một thanh đao to bản, đen trũi, nặng hơn trăm cân, tuy thô kệch nhưng rất sắc bén. Theo nhà văn Kim Dung thì Quách Tĩnh có hai cuốn bí kíp đó là Vũ Mục di thư (Võ Mục di thư) và Cửu âm chân kinh. Vũ Mục di thư là thuật đánh quân được Quách Tĩnh và Hoàng Dung cất giấu trong Đồ long đao. Sau này, để lấy bí mật trong đao và kiếm, Chu Chỉ Nhược đã làm gãy đao và kiếm.
Vũ Mục di thư là một tập hợp những bài thơ phú, thư từ, sớ tấu, những việc lớn nhỏ trong Thiết Chưởng bang và quan trọng nhất là phần viết về cách hành quân bố trận trên chiến trường của Nhạc Vũ Mục - Nhạc Phi được bang chủ đời thứ mười ba của Thiết Chưởng bang là Thượng Quan Kiếm Nam viết ra, ghi lại.
Thượng Quan Kiếm Nam vốn là thuộc tướng của Hàn Thế Trung. Sau khi Tần Cối nắm quyền giết hại Nhạc Phi, Hàn Thế Trung bị tước hết binh quyền, cách chức về hưu. Thượng Quan Kiếm Nam căm giận gian thần nắm quyền, dẫn đầu một nhóm huynh đệ tới vùng Kinh Tương gia nhập Thiết Chưởng bang. Thiết Chưởng bang vốn chỉ là một bang hội nhỏ, qua tay Thượng Quan Kiếm Nam ra sức chỉnh đốn, làm nhiều việc hành hiệp trượng nghĩa, vài năm thanh thế lớn mạnh, trên giang hồ dần có thế lực sánh ngang với Cái Bang ở phương bắc.
Thượng Quan Kiếm Nam tuy không còn làm quan nhưng vẫn giữ lòng trung nghĩa, thường phái thuộc hạ thăm dò tin tức ở vùng Lâm An, Biện Lương để chờ cơ hội. Việc qua nhiều năm, một người huynh đệ trong Thiết Chưởng bang chơi thân với một trong những người ngục tốt năm xưa canh giữ Nhạc Phi, hỏi thăm biết được trong những di vật chôn theo Nhạc Phi có một bộ di thư về binh pháp, tất cả đều ở trong hoàng cung. Thượng Quan Kiếm Nam cùng toàn bộ cao thủ trong bang nhân đêm vào cung lấy trộm được bộ di thư cầm tới ra mắt chủ soái cũ là Hàn Thế Trung.
Lúc ấy Hàn Thế Trung đã già, ở ẩn với phu nhân Lương Thế Ngọc cạnh Tây Hồ. Thấy Thượng Quan Kiếm Nam đưa bộ di thư của Nhạc Phi tới. Hàn Thế Trung để ghi nhớ bạn cũ đã đem những thơ phú, thư từ, sớ tấu của Nhạc Phi chép thành một quyển đem tặng Thượng Quan Kiếm Nam để khuyến khích y kế thừa chí lớn của Nhạc Vũ Mục - Nhạc Phi.
Thượng Quan Kiếm Nam đọc bộ di thư của Vũ Mục không hiểu gì lắm nên Hàn Thế Trung với Thượng Quan Kiếm Nam quyết định giấu di thư ở núi Thiết Chưởng. Sau đó, Thượng Quan Kiếm Nam vẽ một bức đồ hình núi Thiết Chưởng, chỗ lớp giấy bồi giấu một tờ giấy trên viết mười sáu chữ: "Di thư Vũ Mục, tại núi Thiết Chưởng, trên ngọn Trung Chỉ, ở đốt thứ hai". Hàn Thế Trung sợ người sau không hiểu lại đề một bài thơ của Nhạc Phi lên bức tranh, nghĩ thầm người truyền nhân của bộ binh pháp này nếu không phải là con em ắt cũng là bộ thuộc cũ của Nhạc Phi, tự nhiên biết bài thơ này, sẽ quan sát kỹ bức tranh. Thượng Quan Kiếm Nam lại vào hoàng cung Lâm An để lại bức tranh trong đó, để tiện về sau có người theo đầu mối ấy tìm tới Thiết Chưởng bang lấy sách.
Khúc Linh Phong bị vạ lây đuổi khỏi đảo Đào Hoa vì muốn lấy lòng Hoàng Dược Sư, biết ông thích thư hoạ nên cố tình vào cung trộm về nhưng không may bị đại nội thị vệ giết chết. Sau này, bức tranh đầu mối được Quách Tĩnh và Hoàng Dung giải mã được. Nhờ binh pháp trong Vũ Mục di thư mà Quách Tĩnh có thể giữ được thành Tương Dương khỏi quân Mông Cổ. Sau này, thành Tương Dương thất thủ, Quách Tĩnh và Hoàng Dung cất giấu miếng sắt có vẽ bản đồ chỉ đường đến đảo Đào Hoa để lấy Vũ Mục di thư trong Đồ Long đao.
Cuối cùng người phát hiện ra bí mật thực sự trong Đồ long đao chính là truyền nhân của phái Nga My - Chu Chỉ Nhược. Sau này Vũ Mục di thư được Chu Chỉ Nhược giao lại cho Trương Vô Kỵ và sau khi Vô Kỵ cùng Triệu Mẫn quy ẩn giang hồ Vô Kỵ đã bí mật trao lại Vũ Mục di thư cho tướng quân của Minh Giáo là Chu Nguyên Chương để dẹp loạn Mông Cổ, lấy lại giang sơn cho người Hán và Chu Nguyên Chương trở thành Minh Thái Tổ lập ra triều Minh.
Video: Đồ long đao tái xuất giang hồ.
Quốc Tiệp (t/h)