Xin ông cho biết, nhận xét của ông về tình hình cháy, nổ trên địa bàn Hà Nội thời gian qua?
Bên cạnh đó, qua đánh giá 10 năm thực hiện Luật Phòng cháy chữa cháy cho thấy những điểm rất đáng quan tâm. Diện tích địa bàn Hà Nội rộng 3344,7km2, với quy mô 29 quận, huyện nên công tác phòng cháy chữa cháy còn gặp rất nhiều khó khăn.
Có thể đưa ra các con số dẫn chứng đáng suy ngẫm. Hà Nội có 1728 ngõ sâu hơn 200m nên phương tiện chữa cháy không vào được, trạm lắp đặt nước thiếu nhiều so với thực tế, so với quy chuẩn hiện Hà Nội thiếu 6.000 trụ nước chữa cháy. Mặc dù phương tiện chữa cháy tăng 37 chiếc các loại, song nó chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu trang bị phương tiện.
Mặt khác, có một thực tế, xã hội càng phát triển, nguy cơ cháy nổ ngày càng cao. Nhà cao tầng phát triển mạnh, dân cư tập trung, nhu cầu sử dụng điện năng, hoá chất cháy nổ tăng lên dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ lớn. Định hướng của Sở cảnh sát PCCC Hà Nội là đến năm 2020 cố gắng xây dựng 29 quận, huyện có 29 phòng cảnh sát chữa cháy khu vực.
Đại tá Nguyễn Văn Sơn - Trưởng phòng hướng dẫn về phòng cháy Sở cảnh sát PCCC Hà Nội.
Đã có những vụ việc liên quan đến sử dụng chất nổ gây ra hậu quả đau lòng. Dường như việc mua bán và sử dụng chất cháy nổ khá dễ dàng, nên nguy cơ xảy ra các vụ cháy, nổ tăng cao?
Thực tế, việc quản lý cấp phép, sử dụng chất cháy nổ của Nhà nước rất chặt chẽ. Đặc biệt, trên địa bàn Hà Nội, việc thực hiện kiểm tra, kiểm soát thực hiện rất nghiêm cẩn. Có thể thấy, phần lớn những vụ cháy nổ đã xảy ra lại xuất phát từ biên giới tuồn vào và hoạt động lén lút. Tôi phải khẳng định lại những đơn vị nào được phép nhập vật liệu nổ, hay được mua bán, vận chuyển thì đều được kiểm soát rất chặt từ khâu nhập hàng, vận chuyển, đến sử dụng.
Vậy những đơn vị được cấp phép có quyền mua bán, vận chuyển chất cháy nổ thì quy trình quản lý được thực hiện như thế nào, thưa ông?
Quy trình kiểm tra, cấp phép của Sở cảnh sát PCCC được dựa trên quy định của Nhà nước và quy định của ngành, các thông tư hướng dẫn để quản lý tốt hơn. Quy định chặt chẽ đến từng chuyến vận chuyển, đầu vào, đầu ra. Sở cảnh sát PCCC cũng ban hành một quy trình kiểm tra, cấp phép rất rõ ràng. Bởi thế mà, nhiều năm nay đã kiềm chế được số vụ cháy nổ, cứ năm sau tốt hơn năm trước. Trên địa bàn Hà Nội, các đơn vị hoạt động, vận chuyển mua bán, kinh doanh số lượng không nhiều.
Cho đến thời điểm hiện nay chúng tôi đã cho tạm dừng không cấp mới. Tất cả hoạt động này chúng tôi tuân thủ nghiêm túc theo quy định về quản lý Nhà nước, về kho tàng, vận chuyển, mua bán... Cơ sở phải đảm bảo về kho lưu trữ, xe vận chuyển cũng phải tuân thủ những quy trình nghiêm ngặt. Căn cứ vào lượng chứa của kho để xem xét tình hình và bổ sung những vấn đề cần phải thực hiện.
Đó là về những đơn vị được cấp phép, còn đối với việc mua bán phạm pháp, trôi nổi trên thị trường thì sao thưa ông?
Với chuyện mua bán, vận chuyển, tàng trữ trôi nổi trên thị trường, ngoài trách nhiệm của cơ quan chức năng, mỗi công dân đều có trách nhiệm phát hiện, để góp phần ngăn chặn. Và cũng lưu ý, trên địa bàn Hà Nội nhiều năm nay chúng tôi không cung cấp cho đơn vị nào chuyên cung cấp vật liệu nổ hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh. Trước đây có 1 đơn vị duy nhất cung cấp vật liệu nổ cho hoạt động điện ảnh. Tôi cũng khẳng định rằng, Sở cảnh sát PCCC Hà Nội không cấp phép thêm cho một đơn vị Nhà nước, doanh nghiệp, tư nhân nào đó về hoạt động cung cấp vật liệu nổ.
Ngay sau khi xảy ra vụ nổ trong miền Nam và nhận được ý kiến của các cấp trên để kiểm tra nắm tình hình trên tất cả địa bàn, chúng tôi cũng đã tiến hành kiểm tra kho khói lửa ở Hãng phim truyện trước đây. Theo báo cáo của đơn vị kiểm tra thì không có gì. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc kiểm soát vật liệu cháy nổ gặp không ít khó khăn.
Thời gian vừa qua, qua công tác nắm bắt thông tin, chúng tôi đã bắt giữ được một số vụ vận chuyển tiền chất gây nổ qua hình thức buôn lậu. Tiền chất là những đơn chất, kết hợp với chất khác với những tỷ lệ pha trộn nhất định nó sẽ trở thành chất nổ và đều xử lý nghiêm minh.
Liên quan đến chế tài xử phạt các hành vi vi phạm liên quan, có ý kiến cho rằng, nó chưa đủ mạnh. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
Tôi cho rằng, chế tài xử phạt các hành vi vi phạm là đủ mạnh, nhất là trong lĩnh vực vật liệu nổ. Tuy nhiên, khi xử lý phải căn cứ vào tính chất cũng như mục đích, mức độ vi phạm để xử lý và xử lý phải đủ sức mạnh để răn đe, phòng ngừa chung. Tôi cũng xin nhấn mạnh, thực tế, từ khi Sở cảnh sát PCCC Hà Nội được thành lập và đi vào hoạt động đã phát huy hiệu quả rất tốt. Bởi với quy mô cấp Sở sẽ có sự chỉ đạo tập trung chuyên môn hơn.
Trước đây toàn bộ mảng công an phòng cháy chữa cháy nằm trong Công an TP. Hà Nội nên phải chia cho phòng cảnh sát phòng cháy chữa cháy những nhiệm vụ riêng, còn công an quận huyện phải phụ trách địa bàn. Nhưng sau khi thành lập Sở đã có được sự chỉ đạo tập trung của Ban giám đốc nên có sự nhất quán trong chỉ đạo. Thứ hai là vị thế, thẩm quyền của lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy được nâng cao.
Vừa qua đã xảy ra một số vụ việc mà đối tượng gây án sử dụng thuốc nổ để thực hiện hành vi phạm pháp rất manh động. Ông suy nghĩ sao về vấn đề này?
Hành vi đối tượng tội phạm sử dụng vũ khí nóng, vật liệu nổ hết sức nguy hiểm và phải trừng trị nghiêm khắc.
Vậy theo ông, quá trình xác minh, điều tra những vụ án liên quan đến thuốc nổ và vật liệu nổ có những khó khăn gì?
Điều tra cháy, nổ quả thực rất khó điều tra vì hiện trường thay đổi nhiều. Nếu dựa vào những dấu vết cơ học hay dấu vết khác vẫn có thể tiến hành nhưng đấu tranh để biết đối tượng nào sử dụng nó mới là khó khăn. Quá trình này diễn ra khá phức tạp và không dễ dàng. Tôi nghĩ nó là một trong những cách gây khó cho công tác điều tra nhưng tôi tin rằng, sớm hay muộn việc làm phạm pháp cũng phải bị phanh phui và trừng trị trước pháp luật. Đồng thời, khi các vụ cháy, nổ xảy ra có dấu hiệu hình sự thì bắt buộc cơ quan cảnh sát điều tra phải vào cuộc tiến hành các biện pháp nghiệp vụ.
Các vụ cháy thông thường, tương đối rõ rồi thì có sự phối hợp với công an địa bàn các quận, huyện và Sở cảnh sát PCCC, các ngành hữu quan cùng phối hợp làm rõ và khắc phục hậu quả. Sở cảnh sát PCCC không có thẩm quyền điều tra, kết luận những vụ cháy lớn, có dấu hiệu hình sự, mà Sở cảnh sát PCCC là thành phần khám nghiệm, phối hợp điều tra. Công an TP. Hà Nội và Sở cảnh sát PCCC đã có quy chế rất rõ về thẩm quyền trong phòng cháy chữa cháy và tiến hành các biện pháp nghiệp vụ khi có vụ việc hoặc hành vi phạm pháp xảy ra.
Xin chân thành cảm ơn ông!
| Năm 2012 cả nước thiệt hại khoảng 900 tỉ đồng từ các vụ cháy, nổ Theo thông tin từ Bộ Lao động Thương binh - Xã hội trong năm 2012 trên cả nước xảy ra hơn 1750 vụ cháy tại cơ sở, nhà dân phương tiện giao thông và 155 vụ cháy rừng làm 73 người thiệt mạng,136 người bị thương. Thống kê các vụ nổ cho thấy trong năm 2012 xảy ra 29 vụ nổ làm 11 người chết, 50 người bị thương. Những vụ cháy, nổ lớn tuy chỉ chiếm 1,03% tổng số vụ cháy nổ nhưng thiệt hại tài sản ước tính hơn 900 tỉ đồng, chiếm 81% tổng thiệt hại về cháy nổ trên toàn quốc. Năm 2012 Hà Nội thiệt hại 28 tỉ đồng do các vụ cháy, nổ gây ra Theo thống kê của Sở cảnh sát PCCC Hà Nội thì năm 2012, toàn thành phố xảy ra 197 vụ cháy, nổ (194 vụ cháy và 3 vụ nổ) làm 13 người chết,34 người bị thương, thiệt hại về tài sản ước tính 28 tỉ đồng (so với năm 2011 giảm 30 vụ cháy), ngoài ra còn có 29 vụ sự cố điện không gây cháy, không thiệt hại đáng kể. Thành phần kinh tế tư nhân chiếm tỉ lệ cao (184 vụ, chiếm 93,9%; Nhà cao tầng 13 vụ, nhà dân 70 vụ, xưởng sản xuất, khu công nghiệp, làng nghề cửa hàng kinh doanh tư nhân, văn phòng làm việc 66 vụ (trong đó có 3 vụ trong KCN tập trung, 1 vụ tại làng nghề…). |
Ngọc Diệp (Thực hiện)
