Kiểm soát mặn, ngăn mặn xâm nhập
Hiện nay, Cống - âu thuyền vàm Bà Lịch xây dựng trên địa bàn xã Vĩnh Hòa Phú (huyện Châu Thành, tỉnh Kiên Giang) đã cơ bản hoàn thành, sẵn sàng vận hành để kiểm soát mặn, ngăn mặn xâm nhập từ sông Cái Bé qua vàm Bà Lịch dẫn vào kênh Ông Hiển và các kênh rạch khu vực huyện Châu Thành và thành phố Rạch Giá.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Lê Quốc Anh cho biết, để đảm bảo an toàn cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt của người dân đang giai đoạn cao điểm mùa khô, tỉnh giao Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị có liên quan vận hành Cống - âu thuyển vàm Bà Lịch để kiểm soát mặn.
Cụ thể là chủ động theo dõi diễn biến, dự báo xâm nhập mặn để vận hành Cống - âu thuyền vàm Bà Lịch, nhằm kiểm soát mặn, tạo điều kiện đảm bảo cấp nước ngọt cho các nhà máy nước khu vực thành phố Rạch Giá và huyện Châu Thành, nhất là vào các đợt triều cường trong thời gian tới.
Theo đó, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh bố trí nhân lực, vật tư phục vụ công tác vận hành; công tác điều tiết, phân luồng giao thông thủy trong thời gian vận hành Cống - âu thuyền vàm Bà Lịch đảm bảo an toàn.
Đồng thời, tham mưu UBND tỉnh văn bản gửi Chi cục Đường thủy nội địa khu vực III để thống nhất trong vận hành Cống - âu thuyền vàm Bà Lịch trong các khoảng thời gian vận hành kiểm soát mặn; phối hợp với ngành chức năng thông báo cho chủ phương tiện và nhân dân biết để thuận tiện trong việc giao thông thủy.
Theo Chi cục Thủy lợi tỉnh Kiên Giang, hiện nay, mực nước cao nhất tại các trạm nội đồng trên địa bàn tỉnh đang xuống và ở thấp hơn cùng kỳ năm 2023 và trung bình nhiều năm từ 5 - 25 cm.
Độ mặn ven biển khu vực Rạch Giá tăng cao và xâm nhập sâu vào các kênh, rạch trong các đợt triều cường, đe dọa đến an toàn nguồn nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt của nhân dân, nhất là nguồn nước cấp cho các nhà máy sử dụng nước mặt trên địa bàn thành phố Rạch Giá và huyện Châu Thành.
Đến nay, các cống ven biển trên địa bàn thành phố Rạch Giá và huyện Châu Thành đã đóng hoàn toàn (chỉ mở khi xả ô nhiễm môi trường), hướng xâm nhập mặn vào các khu vực này chủ yếu từ cửa sông Cái Bé qua vàm Bà Lịch vào kênh Ông Hiển và xâm nhập vào các kênh chính như: Kênh Cái Sắn, kênh Vành Đai, kênh Đường Thủy phía Nam, có thời điểm mặn xâm nhập vào đến kênh Đòn Dông, kênh Rạch Giá - Long Xuyên... có thể ảnh hưởng đến việc lấy nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt của người dân và các nhà máy nước có thể sẽ rất khó khăn trong việc lấy được nước ngọt vào hồ trong thời gian tới.
Vì vậy, tỉnh chủ động vận hành Cống - âu thuyển vàm Bà Lịch để kiểm soát mặn, tăng cường ứng phó hạn mặn mùa khô trên địa bàn, đồng thời thực hiện Chỉ thị số 11/CT-TTg, ngày 01/4/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường thực hiện các biện pháp phòng, chống nắng nóng, hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn và Công điện số 34/CĐ-TTg ngày 08/4/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho người dân trong các đợt xâm nhập mặn cao điểm tại đồng bằng sông Cửu Long.
Đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho người dân
Để ứng phó với hạn mặn mùa khô trên địa bàn tỉnh, Chi cục Thủy lợi tỉnh Kiên Giang phối hợp Công ty TNHH MTV Khai thác Thủy lợi miền Nam vận hành các cống: Cái Lớn, Cái Bé, Xẻo Rô và vận hành hệ thống cống trên địa bàn tỉnh để ngăn mặn, giữ ngọt hợp lý theo yêu cầu thực tế tại từng thời điểm sản xuất của từng khu vực.
Bên cạnh đó, tỉnh kịp thời sửa chữa xong cống Hà Giang (Giang Thành), đảm bảo cho sản xuất và nguồn nước cấp cho nhà máy nước Hà Tiên; đầu tư xây dựng khẩn cấp đập ngăn mặn trên kênh Rạch Giá - Hà Tiên tại xã Hòa Điền (Kiên Lương), thi công hoàn thành đầu tháng 02/2024, phục vụ sản xuất vùng Tứ giác Long Xuyên.
Ngoài ra, các địa phương trong vùng bị ảnh hưởng mặn đã triển khai đắp mới, gia cố 27 đập đất ngăn mặn theo thời vụ để bảo vệ lúa vụ Đông Xuân 2023 - 2024 và đảm bảo nước sinh hoạt cho nhân dân.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Kiên Giang Lê Hữu Toàn cho biết, để tập trung giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn từ nay đến hết mùa khô, tỉnh chỉ đạo các sở, ngành, địa phương chủ động triển khai thực hiện tốt các nhiệm vụ đã được phân công cụ thể về phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh trên địa bàn tỉnh.
Các địa phương thường xuyên kiểm tra, có giải pháp khắc phục ngay các điểm xâm nhập mặn, thiếu nước tưới cho sản xuất nông nghiệp, nước sinh hoạt vùng nông thôn.
Sở trình phê duyệt và thi công hệ thống điện 3 pha để vận hành hệ thống cống tuyến ven biển An Biên - An Minh, nhằm đảm bảo ngăn mặn, giữ ngọt, bảo vệ sản xuất cho các địa phương trong mùa khô 2023-2024 và những năm tiếp theo.
Bên cạnh đó, tỉnh trình Trung ương bố trí vốn đầu tư Dự án đầu tư xây dựng hệ thống 9 cống dọc sông Cái Lớn từ Xẻo Rô đến biển Tây, huyện An Biên - An Minh để tiếp tục triển khai, sớm hoàn thiện khép kín tuyến đê biển nhằm đảm bảo ổn định đời sống, sản xuất của nhân dân.