Kiện hành chính bộ trưởng, tòa án nào thụ lý?

Phóng viên Nguoiduatin.vn đã có cuộc trao đổi với luật sư Trần Anh Dũng, giám đốc công ty Luật Đại Phúc về vấn đề nói trên:

PV: Thưa ông, việc một cá nhân khởi kiện bộ trưởng ra tòa án trên thực tế ít xảy ra. Có không ít ý kiến bảy tỏ băn khoăn là liệu tòa án có thụ lý vụ án không khi người bị kiện là một bộ trưởng?

Luật sư Trần Anh Dũng: Căn cứ để thụ lý vụ án hành chính phụ thuộc vào nội dung khởi kiện có là đối tượng của vụ án hành chính hay không và bên người khởi kiện có đủ giấy tờ, tài liệu để khởi kiện hay không chứ không phụ thuộc người bị kiện là cá nhân nào, làm chức danh ra sao. Dù người bị kiện là bộ trưởng nhưng nếu có vi phạm hành chính xâm phạm quyền và lợi ích của cá nhân, để bảo vệ quyền của mình cá nhân hoàn toàn có quyền đâm đơn ra tòa và tòa án sẽ thụ lý.

Thứ trưởng Bùi Văn Ga, người trực tiếp ký quyết định thu hồi bằng tiến sĩ của ông Hoàng Xuân Quế.

PV: Thưa luật sư, được biết ông Hoàng Xuân Quế có thể sẽ khởi kiện Quyết định thu hồi bằng tiến sĩ của bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, vậy có được coi là đối tượng khởi kiện của vụ án hành chính và đủ căn cứ để tòa thụ lý không?

Luật tố tụng hành chính 2011 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã nêu rõ, đối tượng của vụ án hành chính bao gồm các quyết định hành chính, hành vi hành chính, trừ các quyết định hành chính, hành vi hành chính thuộc phạm vi bí mật nhà nước trong các lĩnh vực quốc phòng, an ninh, ngoại giao theo danh mục do Chính phủ quy định và các quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức…

Như vậy, Quyết định thu hồi bằng tiến sĩ là một quyết định hành chính thì hoàn toàn có đủ điều kiện để khởi kiện nếu cho rằng quyết định đó là chưa đúng, là trái pháp luật.

PV: Thưa luật sư, khi một cá nhân kiện bộ trưởng thì tòa nào sẽ thụ lý và nộp đơn ở đâu?

Căn cứ điểm a, Điều 30 Luật tố tụng hành chính 2011 quy định rõ: Những khiếu kiện quyết định hành vi hành chính của bộ, cơ quan ngang bộ…và quyết định hành chính, hành vi hành chính của người có thẩm quyền trong cơ quan đó mà người khởi kiện có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Toà án.

Do đó khi một cá nhân kiện bộ trưởng thì tòa án nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi bộ đó đóng trụ sở sẽ thụ lý giải quyết.

Trường hợp có kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm thì thẩm quyền giải quyết sẽ do tòa phúc thẩm, tòa án nhân dân tối cao thụ lý.

Người kiện bộ trưởng có thể nộp đơn trực tiếp tại Toà án; hoặc gửi qua bưu điện. Ngày khởi kiện được tính từ ngày đương sự nộp đơn tại Toà án hoặc ngày có dấu bưu điện nơi gửi.

PV: Thưa luật sư, trường hợp khởi kiện quyết định hành chính của bộ trưởng nhưng người ký quyết định lại là “cấp phó” thì sẽ kiện cấp phó hay kiện bộ trưởng?

Ở đây cần phải xác định thẩm quyền ra quyết định thuộc về cá nhân, tổ chức nào. Trường hợp thẩm quyền đó là của bộ trưởng, người đứng đầu cơ quan mà người ký quyết định là cấp phó, thứ trưởng ký theo dạng thừa ủy quyền thì mặc dù người ký là thứ trưởng nhưng người bị kiện vẫn là bộ trưởng.

PV: Cảm ơn luật sư và chúc luật sư mạnh khỏe.

> Chuyện bằng tiến sỹ, nhà khoa học phản ứng và quyết định của Bộ Giáo dục

> Luật sư: 'Kết luận của Bộ Giáo dục vi phạm nghiêm trong pháp luật'

Tạ Giang (ghi)