Tiếp tục diễn biến tại phiên tòa sơ thẩm do TAND TP.HCM mở, xét xử Lê Dũng và các đồng phạm bị truy tố hành vi liên quan đến lập hồ sơ khống nhằm chiếm đoạt tiền hoàn thuế giái trị gia tăng (VAT), đã xuất hiện nhiều tình tiết bất ngờ khác.
Trong phiên tranh luận, nhiều luật sư đã đưa ra những quan điểm bào chữa để bảo vệ thân chủ của mình. Trong đó có những tình tiết đáng chú ý khi các luật sư đã chỉ ra những mập mờ, nhiều điểm không đúng quy định của tố tụng trong quá trình lấy lời khai của điều tra viên (ĐTV) Đinh Văn Toàn thuộc Phòng Cảnh sát điều tra (CSĐT) tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (PC46, Công an TP.HCM), nơi thụ lý điều tra vụ án.
Nhiều công chức hải quan bị truy tố vì đã cấu kết với doanh nghiệp, ký khống các tờ khai hải quan để chiếm đoạt tiền thuế VAT
Luật sư Trịnh Đức Duy (Đoàn Luật sư thành phố Hồ Chí Minh), bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thành Nhĩ (công chức hải quan thuộc Cục Hải quan An Giang) bị truy tố hành vi “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” cho rằng, thân chủ của ông vô tội và làm đúng với quy định về quản thủ tục xuất nhập khẩu trong ngành hải quan.
“Bị cáo Nhĩ đã ký 10 tờ khải hải quan với nhiệm vụ được phân công là công chức giám sát số hàng thuốc lá Craven A của Công ty cổ phần thực phẩm Công nghệ Sài Gòn (Infoodco, nơi Lê Dũng làm giám đốc) được ấn định tời khai luồng xanh (áp dụng quản lý rủi ro trong ngành hải quan, luồng được miễn kiểm tra thực tế) theo quy định của pháp luật. Với vai trò công chức giám sát và với các tờ khai nêu trên, bị cáo Nguyễn Thành Nhĩ không có nghĩa vụ và pháp luật cũng không cho phép bị cáo Nhĩ được quyền kiểm tra các lô hàng bên trong có gì.
Điều tra viên "chạy show" hỏi cung?
Chính vì vậy, Cơ quan điều tra cũng như các kiểm sát viên cho rằng, vì bị cáo Nhĩ không tiến hành kiểm tra bên trong các lô hàng và từ đó quy kết bị cáo Nhĩ đã thông đồng ký khống các tờ khai là không phù hợp với quy định pháp luật. Nếu tại thời điểm đó, bị cáo Nhĩ và các bị cáo công chức hải quan tại cửa khẩu Khánh Bình (Cục Hải quan An Giang), không tuân thủ quy định pháp luật, tiến hành mở các lô hàng để kiểm tra hàng hóa thì hậu quả gì xảy ra, ai sẽ là người gánh chịu hậu quả và trách nhiệm cho các bị cáo?”, luật sư Duy lập luận.
Cũng theo luật sư Duy, cáo trạng nêu số tiền mà bị cáo Nguyễn Thành Nhĩ hưởng lợi là trên 13 triệu đồng và bị cáo Nhĩ đã nộp 14.794.691 đồng. Luật sư Duy cho rằng tại sao lại có sự chênh lệch số tiền 938.379 đồng? Vấn đề này chưa được làm rõ tại phiên tòa. Việc Cơ quan điều tra chia và gán ghép cho các bị cáo nhận số tiền trong đó 90 đồng, 10 đồng, 2 đồng, 1 đồng lại được đưa vào cáo trạng một cách chặt chẽ.
Về các biên bản hỏi cung có tên ĐTV Đinh Văn Toàn nhưng ĐTV này không ký tên bản cung, “Tất cả các bị cáo đều xác nhận ĐTV Đinh Văn Toàn là người trực tiếp hỏi cung. Tuy nhiên, tôi không hiểu vì lý do gì, 37 biên bản hỏi cung bị can có thể hiện ĐTV Đinh Văn Toàn tham gia hỏi cung nhưng lại không ký vào các biên bản này”, luật sư Duy nói.
Trong khi đó, các biển bản hỏi cung bị trùng giờ điều tra trong cùng 1 ngày, điều này cho thấy sự bất hợp lý trong quá trình điều tra và các biên bản này có thể bị tạo dựng, có thể không khách quan, thậm chí đã vi phạm nghiêm trọng quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự.
Theo đó, luật sư Duy trích bút lục (BL) số 3475, dẫn biên bản ghi lời khai Nguyễn Phi Công do hai ĐTV Đinh Văn Toàn và Lê Minh Tâm thực hiện từ 8 giờ 30 phút đến 10 giờ 00 phút ngày 17/12/2014. Cũng trong khu giờ nói trên cùng ngày 17/12/2014, ĐTV Đinh Văn Toàn lại có biên bản ghi lời khai Nguyễn Sỹ Thìn (BL4024). Và cũng vào lúc 09 giờ 00 phút đến 16 giờ 30 phút ngày 17/12/2014, ĐTV Đinh Văn Toàn tiến hành lập biên bản ghi lời khai Phạm Tấn Tài (BL3667). Ngoài ra trên các biên bản hỏi cung có tên kiểm sát viên Đoàn Thanh Khiết nhưng kiểm sát viên không ký tên bản cung (9 biên bản).
Lê Dũng người cầm đầu đường dây "biển thủ" tiền nhà nước
Cũng đưa ra quan điểm bào chữa cho thân chủ của mình là ông Lê Phi Thu (công chức hải quan), luật sư Nguyễn Văn Đức (Đoàn Luật sư TP.HCM), yêu cầu Hội đồng xét xử (HĐXX) cần xem xét lại các lời khai của bị cáo tại tòa, đồng thời làm rõ việc các bị cáo tố điều tra viên ép cung, bắt nhận tội.
Luật sư Đức trình bày quan điểm của mình phản đối về việc trong quá trình lấy lời khai, ĐTV Đinh Văn Toàn đã để cho bà Trung Ngọc Hiếu – người tham gia vụ án với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, có mặt trong quá trình ĐTV tiến hành lấy lời khai, hỏi cung rất nhiều bị can trong vụ án, khi bà này không hề có nghĩa vụ gì.
Di chuyển 270 km trong buổi sáng để hỏi cung 2 nơi?
Luật sư Đức nêu lập luận: “Vào 8 giờ 30 phút ngày 12/12/2014, ĐTV Đinh Văn Toàn lập biên bản lấy lời khai bà Lê Thị Duyên đến 10 giờ cùng ngày thì kết thúc biên bản. Việc lập biên bản lấy lời khai này diễn ra tại trụ sở Cơ quan CSĐT CA TP.HCM, địa chỉ 324 Hòa Hưng, quận 10, TP.HCM.
Ngay vừa lấy lời khai bà Duyên xong, thì 10 giờ, ngày 12/12/2014, ĐTV Đinh Văn Toàn lập biên bản hỏi cung bị can đối với ông Nguyễn Thanh Lâm. Việc lập biên bản lời khai này cũng diễn ra tại trụ sở Cơ quan CSĐT CA TP.HCM, địa chỉ 324 Hòa Hưng, quận 10, TP.HCM. Biên bản kết thúc lúc 11g45 cùng ngày. Lưu ý là tại thời điểm này, bị cáo Nguyễn Thanh Lâm đang bị tạm giam, việc trích xuất người bị tạm giam để hỏi cung phải tuân thủ quy trình chặt chẽ của trại giam. Tuy nhiên, vừa hỏi cung bà Duyên (lúc này là người liên quan) vừa hỏi cung bị can bị tạm giam liệu có thực hiện được?"
Luật sư Đức cũng đưa ra một tình tiết gây kinh ngạc cho những người dự khán. Trong một buổi sáng, ĐTV tiến hành lập biên bản hỏi cung bị can, biên bản lấy lời khai nhiều người ở hai địa điểm cách nhau hơn 270km.
“Trong khi vừa hỏi cung bị can Nguyễn Thanh Lâm đang tạm giam vào lúc 10 giờ tại TP.HCM, thì 30 phút sau, tức 10 giờ 30 phút ngày 12/12/2014, ĐTV Đinh Văn Toàn lại xuất hiện tại trụ sở Cục Hải quan tỉnh An Giang tại TP.Châu Đốc, tỉnh An Giang để tiến hành lấy lời khai ông Nguyễn Văn Biên (nguyên chi Cục trưởng hải quan cửa khẩu Khánh Bình), buổi lấy lời khai ông Biên kết thúc vào lúc 12 giờ cùng ngày”.
Theo luật sư Đức, câu hỏi được đặt ra ở đây ra bằng phương tiện gì và làm bằng cách nào chỉ cách nhau 30 phút ĐTV Đinh Văn Toàn có thể từ TP.HCM xuống tận An Giang để lấy được lời khai của ông Biên. Có hay không, ĐTV làm việc tắc trách, in sẵn các bản lời khai, ép cung các bị cáo nhận tội. HĐXX cần phải làm rõ để đảm bảo quyền lợi cho các bị cáo?
Báo Người Đưa tin tiếp tục thông tin diễn biến phiên tòa xét xử vụ án có nhiều công chức hải quan bị truy tố nhiều nhất trong lịch sử tố tụng từ trước đến giờ.
Phùng Sơn
