Trong phần tranh luận tại phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án Lê Dũng và đồng phạm bị cáo buộc tạo dựng hồ sơ khống để chiếm đoạt tiền hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) do TAND TP.HCM mở, luật sư Trịnh Đức Duy (Đoàn luật sư TP.HCM) đã đưa ra những “bằng chứng thép” lập luận phản bác lại quan điểm truy tố của vị đại diện Viện kiểm sát nhân dân (Viện KSND) TP.HCM .
"Nội soi" các bản cung
Cụ thể, trong hồ sơ vụ án, luật sư Duy chứng minh việc 2 điều tra viên (ĐTV) Đinh Văn Toàn, Lê Trung Luân của Phòng Cảnh sát điều tra (CSĐT) tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (PC46), Công an TP.HCM (nơi thụ lý điều tra vụ án) đã vi phạm nghiêm trọng trong quá trình thực hiện tố tụng. Ngoài ra còn có kiểm sát viên (KSV) Đoàn Thanh Khiết (thuộc Viện KSND TP.HCM).
Có đến 223 biên bản hỏi cung có trong bút lục (BL) đã được luật sư trưng ra trước Hội đồng xét xử (HĐXX) xem xét. Trong đó có, 17 biên bản hỏi cung ĐTV giải thích sai quy định Luật tố tụng hình sự (TTHS). Tại các biên bản được lập này đã không giải thích quyền và nghĩa vụ bị can (điều 49 Luật TTHS) mà lại giải thích quyền và nghĩa vụ người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (điều 59).
Việc ĐTV, KSV có tên nhưng không ký bản cung. Trong đó có đến 37 bản cung có tên ĐTV Đinh Văn Toàn; 9 bản cung có tên KSV Đoàn Thanh Khiết; 12 bản cung có tên ĐTV Lê Trung Luân và 22 bản cung có tên các ĐTV khác.
Ngoài ra, các bị cáo chỉ ký tên, không ghi xác nhận là đúng nội dung đã khai trước khi ký có 79 biên bản cung và biên bản đối chất. Các bản cung bị trùng giờ trong cùng ngày 23 bản cung.
Bào chữa cho thân chủ của mình là công chức hải quan An Giang, luật sư Trần Cao Phú (Đoàn luật sư TP.HCM) bào chữa cho Nguyễn Phi Công bị truy tố tội danh “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ” nói, ĐTV đã chép, dán từ bản cung của bị cán này sang bản cung của bị can khác.
"Râu ông này cắm cằm bà kia"
Cụ thể, tại biên bản ghi lời khai Lê Thị Duyên, lúc 8 giờ 30 ngày 12/12/2014 (từ BL số 2623 đến BL số 2625) do ĐTV Đinh Văn Toàn lấy lời khai: “Trong phần hỏi cung bà Lê Thị Duyên thì ghi ông cho biết tình trạng sức khỏe của mình như thế nào, hay ông khai không có giấy đăng ký phương phương tiện, như vậy chị Duyên giải thích như thế nào”. Điều này cho thấy, ĐTV đã chép nội dung từ biên bản ghi khai của một đối tượng thuộc giới tính nam trong vụ án này sang biên bản ghi lời khai của bà Lê Thị Duyên.
Cũng tại, biên bản hỏi cung bị can Duyên lúc 9 giờ ngày 28/12/2015 (từ BL số 3594 đến BL 3596) do ĐTV Lê Trung Luân lấy lời khai, phần hỏi, đáp hỏi "bị can Bùi Cao Tăng cho cơ quan điều tra biết"… nhưng lại yêu cầu bị can Duyên ghi đã đọc kỹ biên bản công nhận lời khai.
Từ những bằng chứng, lập luận xác đáng của các vị luật sư đưa ra, công tố viên thừa nhận có cả chục bản ghi khai cung của ĐTV có dấu hiệu vi phạm tố tụng về việc trùng giờ, thiếu chữ ký của ĐTV, KSV…. Vị đại diện Viện KSND TP.HCM nói sẽ xem xét và không coi những bản cung đó là bằng chứng để buộc tội các bị cáo.
Tuy nhiên, trong ngày 2/11 ở phần đối đáp cuối cùng, vị công tố viên tuy tái khẳng định rằng, Viện không xem đó là bằng chứng truy tố các bị can, nhưng lại không yêu cầu HĐXX loại bỏ các bản cung trên khỏi hồ sơ.
Công tố viên vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố đối với các bị cáo trong vụ án. Theo đó, Lê Dũng - nguyên giám đốc Công ty Cổ phần thực phẩm công nghệ Sài Gòn (Infoodco), Trần Thị Bích Tuyền - giám đốc Công ty TNHH Lam Tuyền và Công ty TNHH Đại Đắc Tài và Hứa Châu - giám đốc Công ty TNHH TM MTV Lâm Kim Ngọc bị đề nghị án chung thân. 28 bị cáo là công chức hải quan An Giang bị đề nghị 2 đến 15 năm tù.
Việc Viện KSND TP.HCM vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố đã nhận được nhiều ý kiến từ phía các luật sư. Họ cho rằng Viện KSND trong phiên tranh luận đã né tránh và không trả lời được nhiều câu hỏi mà luật sư đưa ra, chỉ trả lời chung chung. Trong khi đó, Viện thừa nhận hàng chục bản cung có dấu hiệu vi phạm tố tụng hình sự và không xem đó là bằng chứng, vậy tại sao vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố của mình?
Cũng trong ngày 2/11, HĐXX đã cho các bị cáo nói lời sau cùng để chuyển sang phần nghị án. Dự kiến, ngày 11/11, TAND TP.HCM sẽ tuyên án.
Phùng Sơn