Kinh nghiệm tiếp cận đa bên nhằm thúc đẩy kinh tế tuần hoàn và giảm rác thải nhựa

Chiều 30/11, Đại sứ quán Na Uy tại Hà Nội, Cơ quan thương mại của Đại sứ quán - Innovation Norway, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và Tổng cục Môi trường thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường của Việt Nam (Bộ TN&MT) đồng tổ chức hội thảo chuyên đề trực tuyến “Tiếp cận Đa bên – Chìa khóa Thành công của nền Kinh tế Tuần hoàn”.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Đại sứ Na Uy tại Việt Nam, ông Jan Wilhelm Grythe cho biết: "Chính phủ Na Uy muốn chia sẻ cách tiếp cận đa bên đối với kinh tế tuần hoàn và vấn đề xử lý rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa với Việt Nam. Mô hình xây dựng và thực thi chính sách này đã đạt được thành công trong nhiều lĩnh vực và do đó có thể đem lại nhiều bài học quý báu cho Việt Nam".

Phó Tổng cục Trưởng Tổng cục Môi trường Nguyễn Hưng Thịnh cũng cho rằng để có thể xây dựng nền kinh tế tuần hoàn và giảm ô nhiễm rác thải nhựa, chính phủ và người dân Việt Nam cần xem chất thải là tài nguyên, mở rộng trách nhiệm nhà sản xuất và tăng cường tái chế - tái sử dụng chất thải nhựa đi kèm với hạn chế nhựa dùng một lần.

Tại Hội thảo, CDIA cam kết hỗ trợ kỹ thuật cho TP. Vũng Tàu. Theo đó, CDIA sẽ chuẩn bị một chương trình đầu tư quản lý chất thải rắn mang tính tổng thể cho TP. Vũng Tàu, bao gồm tất cả các khâu từ phân loại rác tại nguồn, tới thu gom, phân loại tại cơ sở trung chuyển, tái chế và xử lý, cho đến công đoạn cuối cùng là loại bỏ chất thải.

Một trong những mục tiêu của Dự án là xây dựng một mạng lưới vững chắc kết nối các bên liên quan gồm các tổ chức trong nước và quốc tế, các đơn vị/cơ quan nghiên cứu, doanh nghiệp, và các cơ quan chính phủ trong quản lý chất thải rắn dọc theo toàn bộ chuỗi giá trị, đồng thời thúc đẩy/xúc tiến các hoạt động đầu tư để giảm thiểu sự rò rỉ chất thải nhựa vào môi trường.

“Quá trình đô thị hóa, và sự gia tăng phát sinh chất thải một cách nhanh chóng, là một vấn đề dai dẳng đi kèm cùng với quá trình tăng trưởng của Việt Nam trong những năm gần đây. Mặc dù đã có nhiều thành phố trở thành các trung tâm kinh tế, nhưng thực tế đang đòi hỏi nhiều trong số đó phải cải thiện hơn nữa các cơ sở hạ tầng và dịch vụ chủ chốt của mình, trong đó bao gồm cả hệ thống quản lý chất thải rắn", ông Andre Jeffries, Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam nhận định.

Đại diện ADB cũng cho rằng: "Nghiên cứu Chuẩn bị Dự án về Quản lý Chất thải Rắn tại Vũng Tàu là một trong nhiều hướng đi mà ADB đang hỗ trợ cho quá trình phục hồi xanh hậu-Covid và chiến lược phát triển carbon-thấp của Việt Nam. Đại dịch Covid-19 là một cơ hội để tái thiết những cộng đồng của chúng ta theo các mô hình bền vững nhằm tạo dựng một tương lai xanh hơn và tốt đẹp hơn cho tất cả. Và một trong những cách tiếp cận để đạt được điều này đó là việc chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn”.

Phó Chủ tịch UBND TP. Vũng Tàu Vũ Hồng Thuấn chia sẻ tại sự kiện: “Giảm thiểu chất thải nhựa là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng và thiết thực. Đây là nhiệm vụ không chỉ của chính quyền, mà cả toàn thể người dân, các tổ chức và doanh nghiệp trên địa bàn thành phố chúng tôi. Mỗi người đều phải góp phần mình để thực hiện nhiệm vụ này.

Mặc dù Tp.Vũng Tàu đã có kế hoạch phân loại ban đầu chất thải nhựa và giảm thiểu sử dụng các sản phẩm nhựa khó phân hủy, tuy nhiên việc triển khai kế hoạch còn gặp nhiều khó khăn do tình hình dịch Covid-19 và do mức độ nhận thức về vấn đề này của cộng đồng còn có phần hạn chế. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng phục vụ xử lý chất thải nhựa trên địa bàn vẫn chưa được hoàn thiện, dẫn đến khó khăn trong việc đẩy mạnh thu gom, phân loại, vận chuyển và xử lý chất thải nhựa".

Theo đó, lãnh đạo UBND Tp.Vũng Tàu bày tỏ hy vọng hợp tác với các đối tác trong nước và quốc tế để xây dựng một mô hình khả thi và bền vững cho thành phố.

Tại sự kiện, các diễn giả từ SCG, TOMRA và SINTEF đã chia sẻ những kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu về các vấn đề quản lý chất thải rắn tổng hợp & biến đổi khí hậu; sự phối hợp giữa chính quyền trung ương và địa phương cũng như ý nghĩa của nó trong việc đạt được mục tiêu kinh tế tuần hoàn và phát thải ròng bằng không; cách thức điều phối các hành động và đầu tư tập thể cho nền kinh tế tuần hoàn, cũng như các giải pháp và hệ thống quản lý tài nguyên tổng hợp nhằm tối ưu hóa hệ thống quản lý chất thải theo hướng tuần hoàn và trung hòa carbon.

Cùng với sự tham gia của khu vực tư nhân, đại diện của UNDP Hoàng Thành Vĩnh đã đóng góp vào cuộc thảo luận với kinh nghiệm sử dụng cách tiếp cận cộng đồng của UNDP.

Bằng những ví dụ gần gũi và cụ thể, ông Vĩnh đã minh họa cách thức vận dụng lực lượng lao động phi chính thức, đoàn thể và các mối quan hệ xã hội nhằm thúc đẩy hành động giảm thiểu và thu gom rác thải đúng cách.