Theo Trung tâm Báo tin động đất và Cảnh báo sóng thần-Viện Vật lý Địa cầu (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam), rạng sáng 18/2, trận động đất có độ lớn 3,9 độ richter đã xảy ra tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum. Trận động đất này không gây rủi ro thiên tai.
Theo đó, vào lúc 3 giờ 57 phút 54 giây ngày 18/2, tại tọa độ 14.813 độ Vĩ Bắc-108.339 độ Kinh Đông, thuộc địa phận huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum đã xảy ra động đất có độ lớn 3,9 độ richter, độ sâu chấn tiêu khoảng 8,2 km. Trung tâm báo tin động đất và cảnh báo sóng thần - Viện Vật lý Địa cầu vẫn đang tiếp tục theo dõi trận động đất này.
Theo các chuyên gia, động đất có độ lớn 3,9 được xếp vào nhóm động đất nhỏ, ít có khả năng gây ra thiệt hại. Tuy nhiên, với độ lớn này, người dân sống trên mặt đất khu vực xảy ra động đất có thể cảm nhận được rung chấn nhẹ.
Khu vực huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum là điểm nóng động đất suốt hơn 2 năm qua ở Việt Nam. Từ đầu tháng 2/2023 đến nay, khu vực huyện Kon Plông cũng xảy ra 2 trận động đất.
Cụ thể, vào 8 giờ 29 phút 37 giây ngày 5/2, xảy ra trận động đất có độ lớn 3.1, tại tọa độ 14.906 độ Vĩ Bắc-108.199 độ Kinh Đông, độ sâu chấn tiêu khoảng 8,1 km; vào 16 giờ 10 phút 1 giây ngày 4/2, xảy ra trận động đất có độ lớn 3.0, tại tọa độ 14.789 độ Vĩ Bắc-108.256 độ Kinh Đông, độ sâu chấn tiêu khoảng 8,8 km; không gây rủi ro thiên tai.
Động đất ở huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum được các chuyên gia Viện Vật lý địa cầu nhận định là động đất kích thích, xảy ra do hồ chứa thủy điện tích nước, tác động lên hệ thống đứt gãy hoạt động bên dưới khiến động đất xảy ra sớm hơn so với quy luật tự nhiên.
Tính từ tháng 4/2021 đến nay, khu vực này ghi nhận hàng trăm trận động đất, gấp nhiều lần số trận động đất xảy ra trong hơn 1 thế kỷ trước đó. Trong đó, trận động đất mạnh nhất có độ lớn 4,7, xảy ra ngày 23/8/2022 từng gây rung chấn ở một khu vực rộng lớn, các tỉnh lân cận có thể cảm nhận rõ rung chấn.
Theo các chuyên gia vật lý địa cầu, động đất kích thích hoạt động theo quy luật. Có những thời điểm động đất xảy ra dồn dập, có thời kỳ yên tĩnh hơn, liên quan chặt chẽ đến quá trình vận hành tích nước của hồ chứa thủy điện.
Mặc dù cho đến nay chưa ghi nhận thiệt hại về nhà cửa và người tại khu vực trên, tuy nhiên chắc chắn các rung động địa chấn do động đất gây ra đã ảnh hưởng nhất định đến đời sống của nhân dân trong khu vực.
Khu vực tỉnh Kon Tum nói chung và huyện Kon Plông nói riêng thuộc đới đứt gãy nhỏ. Các nghiên cứu trước chỉ ra rằng, các trận động đất tại khu vực này có độ lớn không quá 5,0 độ richter.
Viện cũng thường xuyên thông báo về hoạt động động đất đến chính quyền và người dân tại khu vực này.
Để có kết luận chính xác, thời gian theo dõi hoạt động động đất phải đủ lớn, các cán bộ thuộc Viện tiếp tục theo dõi thêm và xử lý số liệu các trận động đất tại huyện Kon Plông.
Viện trưởng Viện Vật lý Địa cầu Nguyễn Xuân Anh khuyến cáo người dân và chính quyền khu vực này cần quan tâm đến các yếu tố kháng chấn trong xây dựng; các cấp chính quyền cần thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân các biện pháp phòng, tránh, giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra động đất mạnh.
Đặc biệt, khi có động đất xảy ra, chính quyền và người dân tại khu vực bị ảnh hưởng cần thực hiện nghiêm theo các quy định tại Quyết định số 78/2007/QĐ-TTg ngày 29/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế phòng, chống động đất, sóng thần.
Khi nhận được tin động đất, cảnh báo sóng thần, mọi công dân trong vùng bị ảnh hưởng phải chủ động sơ tán khỏi vùng nguy hiểm để đảm bảo an toàn; Ủy ban Nhân dân các cấp phải bằng mọi hình thức thông báo tin trên đến nhân dân trong khu vực; tổ chức hướng dẫn sơ tán dân và huy động các phương tiện trên địa bàn để giúp dân sơ tán đến nơi an toàn, đồng thời có biện pháp bảo đảm an ninh, trật tự trong khu vực.
Ngay sau khi xảy ra động đất, sóng thần, chính quyền các cấp phải huy động mọi nguồn lực tại chỗ theo quy định để cứu người bị nạn, cấp cứu người bị thương, tìm kiếm người mất tích đồng thời tổng hợp thông tin và báo cáo khẩn cấp đến cấp có thẩm quyền để chỉ đạo các biện pháp cần thiết, hạn chế thiệt hại do động đất, sóng thần gây ra.
Viện trưởng Nguyễn Xuân Anh cho biết, từ tháng 6/2021, Viện Vật lý Địa cầu đã cử cán bộ đến khu vực này để thiết lập thêm các trạm quan trắc nhằm tìm hiểu rõ hơn và cảnh báo kịp thời các hiện tượng địa chất nguy hiểm xảy ra.
Đầu tháng 9/2022, tỉnh Kon Tum đã hoàn thành việc xây dựng, lắp đặt mới 3 trạm quan trắc cảnh báo động đất tại thủy điện Thượng Kon Tum, nâng tổng số trạm quan trắc thuộc khu vực hoạt động của thủy điện này lên 6 trạm.
Minh Hoa (t/h theo Tiền Phong, TTXVN)