Ẩn sâu trong cánh rừng nhiệt đới Amazon ở Brazil, bộ tộc Pirahã có một cuộc sống giản dị, hồn nhiên như cây cỏ trong rừng. Mỗi ngày, họ chỉ ngủ tầm 20 phút, trẻ con cứ 7 năm sẽ đổi tên một lần. Pirahã là phân nhóm duy nhất còn sót lại của người Mura tại rừng rậm nhiệt đới Amazon ở Brazil. Bộ tộc này hiện có tổng dân số khoảng 800 người.
Bộ tộc Pirahã trong rừng Amazon.
Người Pirahã không sử dụng số đếm và không có bất cứ tài liệu ghi chép hay câu chuyện cổ nào về lịch sử tồn tại của bộ tộc. Về mặt tổ chức xã hội, người Pirahã không có sự phân cấp phức tạp, chủ yếu xoay quanh các mối quan hệ trong gia đình, cha mẹ, anh chị em. Trong gia đình, anh chị em không chia thứ bậc. Trong cộng đồng người Pirahã không có tư hữu, không có luật pháp và không trộm cắp, vì kẻ trộm không bao giờ xuất hiện.
Người Pirahã không hề có khái niệm về những con số lớn hơn 2. Tất cả hệ số của bộ tộc này chỉ là "một", "hai" và "nhiều". Hệ đếm của bộ tộc Pirahã chỉ gồm những từ ước lượng. Theo đó, từ "một" của họ đôi khi còn mang nghĩa "một ít".
Bộ tộc Pirahã sống ven bờ sông với những chòi lá tạm bợ, sống bằng việc săn bắt và hái lượm (Ảnh: ArcGIS StoryMaps)
Ngôn ngữ Pirahã chỉ có 3 nguyên âm và 7 phụ âm. Theo một nghiên cứu của Đại học Oslo ở Na Uy, một người không thuộc bộ lạc Pirahã nếu có trí nhớ ở mức trung bình thì phải mất 10 năm mới có thể giao tiếp cơ bản bằng tiếng Pirahã.
Các thành viên trong bộ tộc Pirahã sống biệt lập với thế giới bên ngoài và sinh tồn bằng cách săn bắn, hái lượm. Họ có thể nhớ tên gọi và đặc điểm của hàng nghìn loài động thực vật. Bộ tộc Pirahã sống trong những túp lều đơn sơ, chỉ có vài dụng cụ nấu nướng cơ bản và không lưu trữ thực phẩm.
Bộ tộc Pirahã dùng xuồng để di chuyển (Ảnh: The New York Times)
Bộ tộc Pirahã mưu sinh chủ yếu bằng việc săn bắt và hái lượm - hình thức giản đơn nhất của xã hội loài người. Họ di chuyển bằng xuồng trên sông Maici.
Nam giới Pirahã mặc áo phông và quần short mà họ nhận được từ các thương nhân, còn phụ nữ Pirahã thì tự may váy cotton trơn để mặc. Bộ tộc Pirahã có thể nhớ tên và đặc điểm của hàng ngàn loài thực vật và động vật quanh khu vực sinh sống của họ. Khái niệm về vẽ xa lạ với họ, khi được yêu cầu vẽ một người, động vật, cây hoặc sông, thì họ sẽ vẽ những đường đơn giản.
Cuộc sống của người Pirahã không tồn tại những luật lệ hà khắc hay ép buộc người khác, họ vui vẻ hát hò, nhảy múa cùng nhau, dựng các túp lều đơn giản để ở và làm nơi cất giữ dụng cụ lao động. Họ nấu ăn đơn giản, không dự trữ quá nhiều thực phẩm. Người Pirahã buôn bán các loại hạt để lấy hàng tiêu dùng hoặc dụng cụ như dao rựa, thuốc súng, sữa bột, đường, rượu whisky,…
Trẻ em Pirahã cứ 7 năm lại được đổi tên một lần
Đặc biệt, người Pirahã ngủ rất ít, hiếm khi ngủ cả đêm và thường chỉ chợp mắt khoảng 15-20 phút, nhiều nhất là khoảng 2 tiếng đồng hồ kể cả ngày và đêm. Người Pirahã sống cho hiện tại, họ không quan tâm hay lo lắng nhiều về quá khứ hay tương lai. Chính vì vậy, họ cũng được xem là bộ tộc sống hạnh phúc nhất thế giới.
KHÁNH LINH (t/h)
