Kỳ lạ ngôi chùa nổi trong mùa lũ

Người ta đến đây không chỉ để chiêm ngưỡng một ngôi chùa cổ có niên đại gần 200 năm mà còn để tìm hiểu về ngôi chùa với kỳ tích được lưu truyền trong dân gian, qua bao mùa lũ đỉnh cao, chùa vẫn không bao giờ bị chìm chân dưới nước.

Hàng trăm năm là nơi tránh lũ

Xã Tuyên Bình, huyện Vĩnh Hưng nằm ở vùng sâu là rốn lũ của Đồng Tháp Mười, hàng năm chịu ảnh hưởng nặng nề của lũ lụt. Mùa nước nổi ở Tuyên Bình, Vĩnh Hưng thường bắt đầu vào khoảng tháng 6 và kéo dài đến tháng 11 âm lịch. Khi ấy bốn bề trắng nước. Chùa nổi Cổ Sơn Tự nằm bên sông Vàm Cỏ Tây, phía sau là cánh đồng mênh mông, trải dài tít tắp. Dừng lại hỏi người phụ nữ đi làm đồng về qua chùa , chị vui vẻ chỉ về phía cầu treo cao chót vót nói thêm: "Năm nay nước chưa dâng cao lắm, người dân còn qua chùa bằng đường bộ được. Vào những mùa lũ đỉnh cao, muốn qua chùa chỉ còn cách bắt xuồng, ngồi ghe thôi".

Toàn cảnh chùa Nổi nhìn từ bên kia sông.

Chùa Nổi không lớn, kiến trúc đơn giản, với một gian chính điện và một số điện thờ nằm ở phía ngoài. Bao quanh là những tán cây cổ thụ cao vút và vô số cỏ cây, hoa lá xanh mướt. Nơi đây được coi là chốn linh thiêng của đời sống tín ngưỡng, tâm linh mang đậm nét văn hóa cổ xưa. Cùng với chùa Gò Ô ở Hưng Điền A, chùa Nổi Cổ Sơn Tự là một trong những di tích tại Long An mang đậm nét "Văn hóa Rạch Núi" của cộng đồng cư dân nông nghiệp lâu niên ở Nam bộ.

Một số tài liệu viết rằng chùa được xây dựng vào năm 1823, do thiền sư Thiện Nhiêu tạo dựng. Sư trụ trì hiện nay của chùa là sư thầy Thích An Phát cho biết: "Tính đến nay chùa đã tồn tại khoảng 250 năm. Tôi cũng không rõ chùa được dựng vào năm nào. Trải qua thời gian và hai cuộc chiến tranh ác liệt, chùa đã bị hư hỏng nặng. Ngôi chùa hiện tại được sửa chữa lại và xây dựng thêm vào năm 1985".

Chúng tôi hỏi sư thầy về câu chuyện dân gian tương truyền rằng, vào mùa nước lũ, cứ nước dâng đến đâu, ngôi chùa này lại nổi lên đến đó, không bao giờ ngập nước. Thầy Thích An Phát kể: "Tôi cũng không biết ngôi chùa này có nổi lên theo nước lũ hay không. Nhưng tôi đã tu tại chùa này khi còn là một thanh niên trẻ, tới nay đã gần 30 năm. Có những năm nước ròng lên đến đỉnh điểm, bốn bề trắng nước, thì ngôi chùa này vẫn không hề bị ngập. Khi ấy, nơi đây trở thành nơi chạy lũ của bà con quanh vùng".

Thầy trụ trì còn kể thêm một câu chuyện lưu truyền lại trong dân gian: 300 năm trước, nơi đây chỉ là một cái gò đất nổi lên giữa một bên là cánh đồng, một bên là dòng sông Vàm Cỏ Tây hoang vắng. Lũ trẻ chăn trâu thường chọn cái gò đất này làm nơi dừng chân, nô đùa cùng nhau. Chúng đào những chỗ đất ướt trên gò nhào nặn thành hình những ông tượng để chơi. Nhiều khi mải chơi quá mà bỏ quên cả bầy trâu. Cha mẹ bọn trẻ giận quá mới đem những bức tượng đất quăng hết xuống sông Vàm Cỏ Tây. Nhưng có điều lạ là những tượng đất này không chìm mà nổi trên mặt nước. Dân làng thấy vậy cho đây là chốn lạ lùng, linh thiêng mới lập nên một ngôi chùa để quanh năm thờ phụng, cầu nguyện.

Ra đến cổng, chúng tôi gặp một ông lão dừng chân tránh nắng nơi bóng cây trước cổng chùa, tên Hai Chiến. Ông Chiến kể, ông sống ở vùng này đã hơn 60 năm. Năm nào vùng này cũng trắng xóa nước vào mùa nước nổi. Những năm gần đây, cuộc sống khá hơn, một số bà con đã có điều kiện nâng nền nhà mình lên cao hơn tránh lũ. Còn những năm trở về trước, mỗi khi lũ về gần như nhà nào cũng bị ngập, phải chạy lũ cực lắm. Bà con thường tìm đến chùa này xin tránh lũ. Thật kỳ lạ, ngôi chùa này nói là cao, nhưng cũng chẳng cao hơn xung quanh bao nhiêu. Vậy mà nước lũ có lên đến đâu cũng không bao giờ dâng được vào chùa".

Quan sát thì thấy, đúng là ngôi chùa này nằm trên một cái gò chỉ cao hơn so với xung quanh chút ít. Nhất là so với cây cầu treo chót vót, cao hơn mặt sông chừng 2- 3mm, bắc ngang sông Vàm Cỏ Tây, thì đứng ở chùa chỉ có thể ngước mặt mà nhìn lên. Ấy vậy nhưng vào mùa nước nổi, người ta vẫn không qua sông bằng đường bộ được, mà chỉ có thể ngồi xuồng, ghe mà qua chùa. Bởi vì khi ấy, con đường dẫn vào chùa sát ven sông bị ngập nước không còn lối đi. Phải chăng, điều này mãi mãi là một sự huyền bí chưa có lời giải đáp của ngôi chùa nằm trên gò nổi thiêng của miền đất Phật độ?

Nơi thề nguyền kết tóc se duyên

Chùa Nổi không chỉ được biết đến là nơi cầu nguyện đức Phật độ trì, mà còn là nơi để thề nguyền trăm năm hạnh phúc của các đôi lứa yêu nhau. Dừng xe ở quán nước đầu đường quốc lộ có bảng chỉ dẫn lối vào Cổ Sơn Tự, chị chủ quán hay chuyện cười mà rằng: "Chùa Nổi này không chỉ nổi tiếng bởi cứ nước lũ lên tới đâu là nổi lên tới đó mà đó còn là nơi các đôi uyên ương tìm đến thề nguyện cùng nhau đến răng long đầu bạc". Chúng tôi hỏi sao họ lại chọn ngôi chùa Nổi này làm nơi thề nguyện, chị chủ quán cho biết: "Thì khắp vùng này ai chẳng biết chùa Nổi linh thiêng. Muốn tìm một nơi chứng giám cho tình yêu của mình, họ tìm đến đây để thề nguyền với ước nguyện trời phật sẽ độ trì cho tình yêu của họ bền vững. Lâu dần nó thành cái lệ cho những người đến sau".

Chúng tôi chào chị, rồi rẽ vào con đường rải đá theo bảng chỉ dẫn đi vào. Hai bên là cánh đồng lúa chín vàng sắp vào mùa gặt. Tới cuối đường là con sông Vàm Cỏ Tây, nhìn qua bên kia sông là ngôi chùa Nổi thấp thoáng sau bóng cây, rẽ trái là đường dẫn tới cây cầu qua bên kia sông.

Nói chuyện với thầy trụ trì Thích An Phát, khi chúng tôi hỏi về chuyện các đôi lứa yêu nhau đến đây thề nguyền, thầy cười và nói: "Phật tử đến viếng chùa rất đông, trong đó cũng có những đôi lứa yêu nhau đến thắp hương cầu nguyện. Điều này không liên quan đến chuyện linh thiêng hay không linh thiêng ở chùa. Tới chùa, chỉ cần lòng mình thành tâm thì ắt sẽ có phúc mà thôi".

Khi chúng tôi ra về, trời nổi cơn giông gió, báo hiệu một cơn mưa sắp tới. Chùa nằm kế bên sông, lại giáp cánh đồng nên gió thổi mạnh, lá cây bay từ phía. Vừa có một đoàn khách từ phương xa tới khiến chùa lại rộn lên, xôn xao tiếng nói cười và mùi hương trầm thoảng bay trong không khí. Ai đó vừa gióng lên những tiếng chuông chùa, ngân vang một khúc sông Vàm Cỏ Tây mênh mông nước.. Nhiều người đến nơi đây còn được nghe một câu nói vui: "Muốn nổi thì phải đi chùa Nổi vào mùa nước nổi". Bởi khi ấy giữa bốn bề là nước, chùa Nổi bật lên giữa những tán cây cổ thụ cao ngất, xanh rì. Muốn tới chùa, thì chỉ còn cách ngồi xuồng mà đi qua sông.

Có lịch sử từ hơn trăm năm Cổ Sơn Tự mang trong mình những điều ly kỳ, linh thiêng lưu truyền đời này qua đời khác mà không thể kiểm chứng. Chỉ có những người dân bám đất tại ấp Cả Bản, xã Tuyên Bình này vào mỗi mùa nước nổi, lại chứng kiến ngôi chùa cổ nhô cao giữa mênh mông nước như một ngọn núi, thách thức những con nước lũ dâng cao của vùng rốn lũ Đồng Tháp Mười này.

Hương Lam