Nagqu là thành phố cấp tỉnh ở khu tự trị Tây Tạng, Trung Quốc. Thành phố rộng hơn 450.000 m2 này được bao quanh bởi núi Tanggula và núi Nyainqentanglha hùng vĩ. Nơi đây không chỉ có phong cảnh rất đẹp mà còn rất giàu tài nguyên với vô số khoáng chất năng lượng khác nhau, cùng thảm thực vật đa dạng quý hiếm.
Đặc biệt, nơi đây có loài đông trùng hạ thảo được cho là tốt nhất thế giới, có giá lên tới ngàn đô, được săn lùng ráo riết. Mùa thu hoạch đông trùng hạ thảo kéo dài 45 ngày. Việc thu hái loại nấm quý này mang lại cho người dân du mục nơi đây mức thu nhập cao.
Nơi đây cũng là nơi sinh trưởng của loài hoa tuyết liên hiếm có. Sinh trưởng trong điều kiện 3 - 5 độ C và chịu được lạnh -21 độ C, tuyết liên được nhiều đại gia săn lùng để tăng cường sinh lực.
Thế nhưng, điều kỳ lạ là cả ngàn năm nay, đây là thành phố không có cây xanh. Dù con người áp dụng nhiều biện pháp, kỹ thuật trồng trọt thì cây cối ở đây cũng không thể tồn tại được.
Một trong những lý do khiến cây xanh không thể sống sót ở Nagqu là do không khí quá loãng. Cao nguyên Tây Tạng cao trung bình trên 4.200 m so với mực nước biển. Hàm lượng oxy ở đây chỉ khoảng 20%, trong khi đó Nagqu nằm trọn vẹn trong cao nguyên nên hàm lượng oxy càng thấp.
Thực vật không chỉ thực hiện quang hợp mà chúng cũng cần cần tiêu thụ một lượng oxy nhất định. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, lượng oxy trong không khí gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng và tồn tại của cây trồng.
Ngoài ra, cây cối khó lòng tồn tại ở Nagqu vì gió quá mạnh. Đây chính là kiểu thời tiết điển hình của cao nguyên Tây Tạng. Trên địa hình đồi núi cao nguyên, những cơn gió dữ dội là hiện tượng thường thấy. Vào mùa đông, Nagqu bị những cơn gió lớn hoành hành. Cây lớn sẽ bị quật ngã, còn cây non mới trồng dễ chết sau khi gặp phải cơn gió mạnh như vậy.
Cùng với đó, lượng mưa ở Nagqu quá ít, chỉ khoảng 400 mm một năm nên sự hiện diện của 1 bóng cây xanh càng thêm khó.
Hàng năm, cứ từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau, thành phố bước vào thời kỳ khô hạn. Khi đó, gió lớn mang theo cát và bụi. Các chuyên gia cho biết, sức gió thời điểm này mạnh tới mức có thể khiến những cây si khổng lồ bật gốc. Vào mùa gió, thảm thực vật tại đây sẽ "biến mất không còn dấu vết".
Đặc biệt, lý do lớn nhất là lớp băng vĩnh cửu ở Nagqu quá lớn. Nagqu nằm trên cao nguyên Tây Tạng, là một trong những khu vực có lượng băng vĩnh cửu phân bổ lớn nhất Trung Quốc. Khí hậu ở đây quá lạnh giá nên băng khó tan và cây không thể ra rễ.
Người dân đã cố gắng thực hiện một số biện pháp trồng trọt hữu ích để khắc phục tình hình ở địa phương. Đầu tiên, họ dùng phương pháp trồng cây trực tiếp. Những loài cây to lớn được vận chuyển từ nơi khác và trồng trực tiếp vào mùa hè. Tuy nhiên, gió mạnh ở Nagqu khiến gốc cây không ổn định và không thể tồn tại sau một thời gian.
Phương pháp thứ hai được áp dụng là ươm mầm, để những hạt giống chịu lạnh lớn lên và nảy mầm bằng máy ươm, phân bò và rơm rạ, quả thật sự nảy mầm rất thành công. Tuy nhiên, sau khi nảy mầm, chúng phải đối mặt với môi trường khắc nghiệt như nhiệt độ thấp, thiếu oxy và chỉ sau 10 giờ, toàn bộ chồi cây này đều bị thối rễ và chết.
Cuối cùng, họ đã thử nghiệm một loại cây giống mới có thể thích nghi với hệ sinh thái của Nagqu. Ban đầu chúng phát triển rất tốt nhưng không ngờ rằng khi thời tiết chuyển lạnh, những cây non này không thể chịu đựng được nhiệt độ thấp và đất đóng băng.
Nagqu có phong cảnh đẹp, có đồng cỏ xanh bạt ngàn nhưng thật khó để tìm để tìm được 1 cái cây trong thành phố này.
Vấn đề ở huyện Nagqu cho đến nay vẫn là trọng tâm nghiên cứu của các chuyên gia, nhiều phương pháp trồng trọt đã được phát huy trong nhiều năm qua nhưng về cơ bản đều kết thúc trong thất bại. Con người vẫn chưa phá vỡ được sự kỳ diệu của thiên nhiên, Nagqu vẫn là một thành phố không có bất kỳ một cây xanh nào.
Chính quyền thành phố mong muốn tìm ra một cách để giải quyết tình trạng này. Họ thậm chí còn treo thưởng tới 300.000 nhân dân tệ (hơn 1 tỷ đồng) cho ai trồng thành công một cây xanh ở Nagqu.
Minh Hoa (t/h)
