Mâu thuẫn đường đi giữa người dân và CĐT công trình thủy điện
Ngày 9/4, thông tin từ UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết, vừa qua, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản hỏa tốc yêu cầu UBND huyện Lạc Dương kiểm tra vụ việc người dân phản ánh, liên quan tới việc người dân phải chui hàng rào để đi qua con đường đập tràn của Thuỷ điện Đạ Dâng - Đạ Chomo.
Theo đó, từ đầu năm 2024, học sinh thôn Păng Tiêng, xã Lát phải chui rào kẽm gai để đến trường. Nguyên nhân của tình trạng này là do Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng điện Long Hội (Công ty Long Hội), chủ đầu tư dự án thủy điện Đạ Dâng - Đạ Chomo, dùng kẽm gai, hàn trụ rào kín con đường băng ngầm miệng hầm thủy điện, yêu cầu nhân viên không mở cổng cho người dân đi lại.
UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu UBND huyện Lạc Dương khẩn trương kiểm tra, xác minh thông tin. Đồng thời, phối hợp với các Sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan có giải pháp kịp thời khắc phục tình trạng nêu trên. Trong thời gian chờ đợi phương án giải quyết, khẩn trương làm việc cụ thể với chủ đầu tư dự án thủy điện Đạ Dâng - Đạ Chomo để yêu cầu mở đường cho học sinh đến trường; đồng thời báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 8/4.
Theo báo cáo từ UBND huyện Lạc Dương, con đường băng ngang qua miệng hầm thủy điện là con đường người dân đi lại từ trước khi có thủy điện đến nay. Nhờ con đường này, người dân đi làm, trẻ em đi học chỉ đi con đường bằng phẳng dài khoảng 200m, thay vì phải đi đường vòng, dốc thô sơ khoảng 4km.
Về hiện trạng con đường này, theo báo cáo của UBND huyện Lạc Dương, trước khi thực hiện dự án thủy điện Đạ Dâng - Đạ Chomo, người dân đã sử dụng con đường đất để lưu thông sản xuất cà phê ở tiểu khu 227B (xã Lát).
Sau khi dự án được đầu tư, người dân sử dụng chung tuyến đường giao thông phía trên đập thủy điện. Diện tích đất tuyến đường người dân đã sử dụng để lưu thông sản xuất cà phê, trước khi thực hiện dự án thủy điện Đạ Dâng - Đạ Chomo tại khu vực lòng hồ là 2.517m².
Chưa có phương án xử lý triệt để
Trong 2 ngày 3 và 4/4, cơ quan chức năng huyện Lạc Dương đã có mặt tại vị trí thủy điện Đạ Dâng ở thôn Păng Tiêng, xã Lát để giữ gìn an ninh trật tự.
Nguyên do, trước đó một số người dân vì bức xúc đã kéo đến yêu cầu công ty này tháo dỡ cổng và rào chắn để người dân được đi lại.
Công ty thủy điện Long Hội đã có văn bản gửi đến UBND tỉnh Lâm Đồng cho rằng, một số hộ dân đưa máy xúc tiến hành đào đất phía trên đường hầm dẫn nước của Nhà máy thủy điện Đạ Dâng. Việc này có nguy cơ ảnh hưởng tới an toàn công trình.
Các hộ dân trong khu vực thừa nhận vụ việc nói trên. Tuy nhiên, họ cho rằng đất phía trên là đất của cá nhân. Việc đào đất là để mở đường vào nhà và thuận tiện cho học sinh đi học.
Theo các văn bản của UBND huyện Lạc Dương và UBND xã Lát, vị trí đi vào khu sản xuất của người dân là đường đi độc đạo có từ trước khi Thủy điện Đạ Dâng - Đạ Chomo khởi công xây dựng.
Khu vực đất sản xuất có đường độc đạo đi qua cửa hầm xả của thủy điện có 27 hộ dân, khoảng 20ha canh tác bên trong.
Từ năm 2019 tới nay, mỗi khi xảy ra mâu thuẫn không thể đối thoại, công ty thuỷ điện làm thêm barie kiểm soát, yêu cầu các hộ dân đi qua lại phải xuất trình giấy tờ, chỉ cho các phương tiện máy cày, xe máy và người đi bộ qua lại.
Từ đó, ảnh hưởng đến việc vận chuyển hàng hóa của người dân sản xuất phía bên trong, gây bức xúc trong nhân dân.
Để giải quyết tranh chấp đường đi giữa Công ty Long Hội và người dân, UBND huyện Lạc Dương đã nhiều lần họp các bên để đối thoại, tìm phương án xử lý.
Đầu tháng 2/2023, UBND huyện đã giao Phòng Kinh tế - Hạ tầng, UBND xã Lát, các cơ quan liên quan tổ chức khảo sát hướng tuyến đường mới khoảng 1,2km để các hộ dân đi lại nhưng hiện tại tới thời điểm này, vấn đề đường đi của người dân vẫn chưa thể xử lý triệt để.
Còn theo UBND xã Lát, dù được tổ chức họp nhiều lần giữa các bên và thống nhất làm tuyến đường tránh để phục vụ việc đi lại của người dân. Nhưng con đường tránh dốc Min theo nhận định là đường đá cấp phối, có độ dốc lớn, người dân đi lại rất khó khăn.
Do đó, thời gian qua người dân kiến nghị có nhu cầu sử dụng tuyến đường cũ ngang qua khu vực cửa nhận nước nhưng công ty rào chắn, không cho phép người dân đi qua dẫn đến tình trạng mâu thuẫn với người dân địa phương, gây mất an toàn, an ninh trật tự.
Trong cuộc họp ngày 5/4 giữa các bên liên quan, lãnh đạo UBND huyện Lạc Dương yêu cầu Công ty Long Hội tổ chức thực hiện ngay các Văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh Lâm Đồng, cũng như văn của UBND huyện Lạc Dương.
Trong đó, có nội dung khẩn trương thực hiện hoàn thành công tác bồi thường giải phóng mặt bằng và cắm mốc tuyến năng lượng, đường điện 22KV của công trình nhà máy thuỷ điện Đạ Dâng.
Bên cạnh đó, địa phương đề nghị Sở Công Thương hướng dẫn, xác định rõ an toàn công trình nếu có tổ chức, cá nhân đề nghị, xin phép được thi công tuyến đường dân sinh cắt ngang tuyến năng lượng của công trình nhà máy thuỷ điện.
Thống nhất phương án cải tạo, đảm bảo đường đi cho người dân
Liên quan đến vụ việc, ông Bùi Thế, Phó Bí thư Huyện uỷ, Chủ tịch UBND huyện Lạc Dương cho biết, địa phương đã thống nhất phương án gấp rút cải tạo con đường dốc Min để đảm bảo đường đi lại thuận tiện cho người dân.
Chủ tịch UBND huyện Lạc Dương khẳng định, quan điểm của huyện là giải quyết vấn đề trên phải đảm bảo quyền lợi cho người dân và cả doanh nghiệp, đặc biệt là dù cách giải quyết dù thế nào thì tuyệt đối phải đảm bảo điều kiện thuận lợi nhất cho các em học sinh đến trường.
Lãnh đạo UBND huyện Lạc Dương cho biết, nhiều năm qua giữa Công ty CP Đầu tư và Xây dựng điện Long Hội, chủ đầu tư Thuỷ điện Đạ Dâng - Đạ Chomo và người dân trong khu vực có nhiều vấn đề chưa đồng thuận.
Chính quyền địa phương cấp huyện, xã đã vào cuộc giải quyết nhiều lần, tìm các phương án giải quyết giữa hai bên nhưng chưa thể giải quyết triệt để vụ việc.
Liên quan tới vụ việc trên, gần đây người dân đề xuất mở một con đường mới ngắn hơn, là con đường dân sinh, đá cấp phối chạy phía trên đường hầm dẫn nước để kết nối tuyến đường chính dài khoảng 250m.
Tại biên bản mới đây, Công ty Long Hội đã đồng ý phương án này của chính quyền xã và người dân đề xuất về con đường trên, nhưng yêu cầu các thủ tục làm đường mới phải đúng theo quy định pháp luật.
Đó là đường mới phải nằm ngoài ranh giới đất nhà nước giao cho thuỷ điện, cũng như tuyệt đối không tác động vào phạm vi tuyến năng lượng của công trình nhà máy thuỷ điện cũng như phải được sự đồng ý của các sở, ngành và công ty về đánh giá an toàn cho công trình.
Chủ tịch UBND huyện Lạc Dương cho biết thêm, con đường mới mở này, Sở Công thương sau khi kiểm tra đã xác định nằm trong phạm vi tuyến năng lượng của công trình nhà máy thuỷ điện, nên đã bị đình chỉ và không được làm tiếp.
Phương án tối ưu nhất vẫn là cải tạo con đường nối đường ĐT 726 lên dốc Min vào khu sản xuất của người dân.