Cách thủy điện Đạ Chomo nằm trên phụ lưu sông Đa Dâng thuộc địa phận xã Phi Tô, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng khoảng 2km đang diễn ra tình trạng những quả đồi bị băm nát để khai thác đá chẻ.
Các hầm đá chẻ ngang nhiên hoạt động không phép, đồi núi bị biến dạng, sạt lở nghiêm trọng bởi đá tặc lộng hành, gây ô nhiễm môi trường, đường dân sinh bị ảnh hưởng nghiêm trọng…
Hiện trường khai thác đá tại địa bàn xã Phi Tô, huyện Lâm Hà.
PV Người Đưa Tin đã có mặt tại hiện trường ghi nhận thông tin. Tại đây, xuất hiện nhiều hầm khai thác đá chẻ, hàng ngàn viên đá được các công nhân chẻ thành phẩm xếp thành nhiều đống lớn đang chờ được bốc đi tiêu thụ. Hầm này do một người tên Ba làm chủ.
Cách vị trí trên khoảng 500m, tiếp tục xuất hiện thêm một hầm khai thác đá chẻ khác cũng là của người đàn ông tên Ba làm chủ. Vị trí khai thác này nằm ở vực hiểm trở, với khoảng 10 công nhân đang làm việc, một máy múc đang hoạt động và một xe ben mang BKS: 49C - 28044 gắn logo Nguyên Anh đang bốc đá chẻ.
Vận chuyển đá đi tiêu thụ.
Sau khi bốc đủ khối lượng đá chẻ, chiếc xe gắn logo Nguyên Anh chạy theo hướng xã Lát (huyện Lạc Dương) lên Tp.Đà Lạt để tiêu thụ. Xe có dấu hiệu cơi nới thành thùng, quá tải, chạy với tốc độ cao ngay cả khi đi qua khu vực đông dân cư sinh sống, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn, rất nguy hiểm cho người tham gia giao thông.
Ngoài ra, với tình trạng xe quá khổ quá tải hoạt động ngày đêm đã cày nát các tuyến đường liên thôn liên xã nối hai xã Phi Tô và xã Mê Linh (huyện Lâm Hà). Một người dân sống gần đó cho biết: "Xe chở đá, chạy cả ngày cả đêm bảo sao mà đường không hư. Ngày thì bụi bặm, đêm thì chạy ầm ầm không ngủ được".
Xe vận chuyển cả ngày lẫn đêm.
Sau khi nhận được phản ánh từ PV, đến ngày 17/7, UBND xã Phi Tô đã tổ chức lực lượng vào kiểm tra. Theo ghi nhận của UBND xã Phi Tô, tại hiện trường 02 vị trí khai thác đá chẻ. Các đối tượng đã bỏ trốn, hiện trường chỉ có các lều bạt và đá chẻ thành phẩm (khoảng 6.500 viên).
Ngoài ra, đoàn kiểm tra của xã đã kiểm tra thêm 3 vị trí khai thác đá chẻ khác, đã lập biên bản tạm giữ 11 máy khoan, 1 máy mài, 7 búa lớn, 4 búa nhỏ, 1 máy phát điện để điều tra, xác minh theo quy định.
Đến ngày 19/7, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Lâm Hà phối hợp với Công an huyện Lâm Hà, UBND xã Phi Tô kiểm tra, xử lý, giải tỏa 6 điểm khai thác đá chẻ tại thôn Ri Ông Tô thuộc xã Phi Tô, huyện Lâm Hà.
Văn bản Số 1249/UBND-TNMT về việc kiểm tra, xử lý hoạt động khai thác đá chẻ tại Thôn Ri Ông Tô, xã Phi Tô.
Tại thời điểm kiểm tra, các vị trí nêu trên không có đối tượng nào đang hoạt động khai thác đá chẻ. Tại hiện trường các lều bạt đã được tháo dỡ, khoáng sản đá chẻ thành phẩm (khoảng 6.500 viên) và 1 máy múc tại 2 vị trí khai thác đá chẻ theo ghi nhận của UBND xã Phi Tô đã bị các đối tượng tẩu tán, chỉ còn lại các khối đá hộc kích cỡ lớn. Diện tích tác động tại các vị trí khai thác đá chẻ từ 1.000 m2 đến 3.000 m2.
Theo kết luận của đoàn kiểm tra ngày 22/7, tại khu vực thôn Ri Ông Tô có một số vị trí mới tác động khai thác, một số vị trí là tái khai thác. Đoàn kiểm tra đã tạm giữ 9 máy khoan tại 2 vị trí khai thác đá chẻ đưa về trụ sở UBND xã Phi Tô để điều tra xác minh theo quy định.
Thời điểm lực lượng chức năng có mặt kiểm tra.
Cũng theo kết luận của đoàn kiểm tra, các vị trí khai thác đá chẻ đều nằm trong phạm vi tiểu khu 243, thôn Ri Ông Tô, xã Phi Tô, huyện Lâm Hà, thuộc đất lâm nghiệp.
Ngoài ra, toàn bộ có 9 vị trí làm biến dạng địa hình trong các trường hợp thay đổi độ dốc bề mặt đất; hạ thấp bề mặt đất do lấy đất mặt dùng vào việc khác hoặc làm cho bề mặt đất thấp hơn so với thửa đất liền kề đất, bao gồm cả việc san gạt để khai thác đá chẻ nằm trong tiểu khu 243, thôn Ri Ông Tô, xã Phi Tô.
Việc khai thác đá, gây sạt lở nghiêm trọng.
Trước tình trạng toàn bộ số đá chẻ thành phẩm khoảng 6.500 viên được khai thác trái phép cùng 1 máy múc biến mất khỏi hiện trường, cho thấy việc bảo vệ hiện trường của UBND xã Phi Tô khá buông lỏng. Điều này cho thấy, UBND xã Phi Tô đang xem nhẹ, buông lỏng, thiếu sót các biện pháp hỗ trợ cho việc ngăn chặn triệt để tình trạng khai thác đá chẻ trái phép trên địa bàn.
Bên cạnh đó, việc để xảy ra tình trạng san gạt, làm biến dạng địa hình tại tiểu khu 243, thôn Ri Ông Tô, xã Phi Tô cần phải được kiểm tra, làm rõ, truy cứu trách nhiệm những cá nhân có liên quan.
