“Làng Linda” và nỗi đau người ở lại

1.164 người mất tích và 601 người bị thương sau bão khiến cửa biển này trở thành nơi có nhiều phụ nữ mất chồng, mẹ mất con, con thơ mất cha. 20 năm đã trôi qua, hình ảnh người ở lại ngày đêm ra bờ biển chờ người thân trở về trong tuyệt vọng đã trở nên quen thuộc với mảnh đất chịu nhiều mất mát.

Giỗ chung cho 4 đứa con

Từ trung tâm TP.Cà Mau (tỉnh Cà Mau), phải di chuyển hơn 50km, chúng tôi mới đến được xã Khánh Hội (huyện U Minh). Xã là nơi chịu thiệt hại nặng nề nhất khi bão Linda quét qua miền Tây vào tháng 11/1997. Cơn bão kinh hoàng như muốn kéo khu vực này trở về thời kỳ đồ đá với cảnh tượng tan hoang, tiêu điều.

Sau cơn bão, hình ảnh người ở lại ngày đêm ra biển chờ người thân trở về trong tuyệt vọng đã trở nên quen thuộc. Và, cửa biển này trở thành nơi có nhiều phụ nữ mất chồng, mẹ mất con, con thơ mất cha nhiều nhất.

Theo chân vị cán bộ Nông nghiệp và Thủy lợi xã Khánh Hội, chúng tôi đến gia đình bà Phạm Ngọc Ánh (SN 1944, ngụ ấp 1, xã Khánh Hội, huyện U Minh), một trong những hộ nghèo của địa phương chịu thiệt hại nặng nề nhất trong cơn bão Linda.

Gia đình bà Ánh có đến 3 người con ruột và 1 người con nuôi cùng 5 người cháu tử nạn sau cơn bão lịch sử. Chiếc tàu cá cùng ngư cụ là gia sản duy nhất của gia đình cũng bị cơn bão xé tan, nhấn chìm xuống lòng biển lạnh.

Lúc chúng tôi đến thăm, cụ già 73 tuổi “lụm khụm”, dọn dẹp đồ đạc, quét dọn nhà cửa để chuẩn bị làm giỗ cho những người con. Ngồi tâm sự với chúng tôi về chuyện quá khứ, bà Ánh liên tục lấy tay lau những giọt nước mắt đau thương.

Bà nói: “Hơn một tuần nữa là đến ngày giỗ rồi, giỗ chung cho 4 anh em nó. Mới đó đã 20 năm. Nếu chúng nó còn sống chắc giờ tôi đã có cháu bồng cháu bế rồi...”.

Tiếp chúng tôi trong căn nhà nhỏ nằm dọc theo cửa biển Khánh Hội, bà Trần Thị Lăng nhớ lại, thời điểm cơn bão quét qua, chồng bà làm thuyền trưởng đang cùng người con trai vươn khơi bám biển.

Lúc bão ập đến, ông Trần Văn Oanh, chồng bà đi trên tàu cùng 6 ngư dân. Con trai đầu của bà là Trần Văn Huấn (khi ấy mới 16 tuổi) làm tài công trên chiếc tàu thứ hai. Bão biển đã gầm rú, nhấn chìm chồng bà cùng 2 chiếc tàu. Người con trai may mắn được một tàu cứu vớt sau một tuần trôi dạt trên biển trong tình trạng bị cá cắn lở khắp người.

Những con số đau lòng

Nghe bà Lăng kể, lòng chúng tôi se thắt. Nhìn gương mặt khắc khổ, làn da cháy sạm vì vất vả của người góa phụ, chúng tôi hiểu được phần nào nỗi cơ cực của những người vợ ở xóm biển nghèo khi vĩnh viễn mất đi trụ cột của gia đình.

Bà Lăng nói trong nước mắt: “Ông ấy chết rồi, ghe cũng không còn, một mình tôi đùm bọc 5 đứa con nhỏ dại. Có lúc, tôi tưởng không gượng dậy nổi. Nhưng nhờ sự giúp đỡ của xã hội, sự tương trợ của bà con láng giềng, tôi cố đè nén nỗi đau để đương đầu với cuộc sống mới. Tôi nghĩ tôi phải thay chồng trở thành trụ cột gia đình để lo cho tương lai các con”.

Trao đổi với chúng tôi, ông Châu Minh Đảm, Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Hội (huyện U Minh) thông tin: “Phần lớn, những người dân tại xã còn khó khăn về kinh tế, đa phần là hộ nghèo. Hằng năm, địa phương cũng kiến nghị lên cấp trên hỗ trợ thêm vốn để giúp đỡ các hộ này. Bên cạnh đó, chính quyền cũng tạo điều kiện giải quyết công ăn việc làm ở địa phương cho các chị em khó khăn. Hiện nay, trên địa bàn cũng có các xí nghiệp sơ chế nhỏ, cơ bản đã giải quyết hơn 100 lao động để đảm bảo cuộc sống cho người dân”.

Bà nói, mỗi ngày, khi thấy bạn tàu đi về là lòng bà lại buồn bã, đau đớn. Ngày nào bà cũng ra đầu vàm (cửa sông – PV) để ngóng trông chồng mình trở về. Nhưng đã 20 năm, hy vọng của bà mỗi ngày một lụi tàn theo sóng nước dù bà vẫn bấu víu vào niềm hy vọng mong manh đó để cố gắng vươn lên.

Cơn bão Linda đã gây thiệt hại nặng nề về tính mạng và tài sản nhân dân trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Qua thống kê, cơ quan chức năng xác định, đã có 128 người chết, 1.164 người mất tích và 601 người bị thương. Đồng thời, cơn bão làm sập, hư hỏng hơn 160.000 căn nhà và nhiều cơ sở vật chất khác. Tổng giá trị tài sản thiệt hại trên 2.700 tỷ đồng.

Được biết, ngày 2/11 sắp tới, UBND tỉnh Cà Mau sẽ tổ chức lễ tưởng niệm 20 năm đồng bào bị tử nạn trong cơn bão số 5 (tên gọi quốc tế là bão Linda) vào năm 1997.

Theo kế hoạch, lễ tưởng niệm chính thức được tổ chức tại xã Khánh Hội (huyện U Minh). Ngoài ra, thị trấn Sông Đốc (huyện Trần Văn Thời) và thị trấn Cái Đôi Vàm (huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau) cũng là 2 điểm tổ chức lễ tưởng niệm với sự tham gia của đông đảo người dân. Trong đó có những gia đình có thân nhân bị tử nạn.