Các nhà khảo cổ phát hiện xác ướp trên ở di chỉ Cajamarquilla, cách Lima khoảng 24 km trong cuộc khai quật được tiến hành từ giữa tháng 10. Họ hết sức bất ngờ vì mục tiêu của nhóm không phải là tìm kiếm xác ướp. "Chúng tôi rất hạnh phúc vì không nghĩ điều này sẽ xảy ra. Chúng tôi chưa từng kỳ vọng về một khám phá quan trọng như vậy", Pieter Van Dalen Luna - một trong những nhà khảo cổ học dẫn đầu cuộc khai quật, cho hay.
Đặc điểm chính của xác ướp là toàn bộ cơ thể bị quấn bằng dây thừng với hai tay che mặt.
Theo ông Luna, xác ướp được bảo quản trong điều kiện cực kỳ tốt, nhiều khả năng đến từ nền văn minh Chaclla phát triển trên dãy Andes ở quanh Lima cách đây 800 - 1.200 năm.
Xác ướp có thể là một người đàn ông trưởng thành, qua đời vào khoảng năm 25-30 tuổi. Người này sống ở gần Cajamarquilla - khi đó nằm trên tuyến đường thông thương nối vùng núi Andes với vùng thành thị ở ven biển.
"Đặc điểm chính của xác ướp là toàn bộ cơ thể bị quấn bằng dây thừng với hai tay che mặt. Đó là một phần trong nghi thức tang lễ ở địa phương", Luna cho biết.
Xác ướp nằm trong ngôi mộ với dáng ngồi giống bào thai. Dây thừng được dùng để cố định xác ướp trong tư thế gập người suốt hàng nghìn năm. Xác ướp được chôn cùng nhiều đồ cúng tế như gốm, công cụ đá và bầu đựng nước.
Đáng chú ý là sự xuất hiện của một số loài động vật thân mềm bên ngoài ngôi mộ của xác ướp. Đây là điều bất thường bởi Cajamarquilla cách bờ biển khoảng 25 km.
"Điều đó nghĩa là con cháu của người đã khuất quay lại trong nhiều năm, đặt thức ăn và đồ cúng ở đó, bao gồm cả loài động vật thân mềm", ông Luna cho hay.
Nhóm nghiên cứu tin rằng người nằm trong mộ từng là một nhân vật quan trọng, có thể là một người có chức tước cao hoặc là một thương gia nổi tiếng. Họ đang phân tích thêm để xác định chính xác thời điểm người này sinh sống cũng như danh tính xác ướp.
Di chỉ khảo cổ Cajamarquilla nằm trên con đường thông thương nối vùng núi cao Andes với thành thị ở vùng ven biển. Nơi đây là trung tâm thương mại quan trọng, sầm uất vào thời kỳ từ năm 1000 đến 1470.
Cả tư thế bào thai và quấn dây thừng đều là tập tục mai táng phổ biến với người dân thời tiền Tây Ban Nha ở vùng núi cao Andes. Do đó, xác ướp cho thấy Cajamarquilla không chỉ là nơi sinh sống của người dân ở vùng ven biển mà cả những người có gốc gác từ vùng núi Andes. Có thể vai trò trung tâm thương mại của Cajamarquilla kết nối vùng biển và vùng núi, thu hút người đến từ Andes định cư ở đó.
Minh Hoa (t/h theo VTC, VnExpress)
