Sau gần 3 năm khép chặt (từ tháng 3/2020), từ ngày 8/1/2023, Trung Quốc bắt đầu tối ưu hóa các chính sách và biện pháp quản lý nhập cư để phù hợp với chính sách nới lỏng mới, ứng phó đại dịch COVID-19. Hiện nay, tại khu vực đường biên, Trung Quốc đã xây dựng hệ thống hàng rào kiên cố. Do đó, cơ bản không còn tình trạng xuất nhập cảnh trái phép. Người dân địa phương chủ yếu xuất nhập cảnh bằng giấy thông hành.
Nghị định 134/2016/NĐ-CP quy định: Cư dân biên giới là công dân Việt Nam có hộ khẩu thường trú tại các khu vực biên giới, người có giấy phép của cơ quan công an tỉnh biên giới cho cư trú ở khu vực biên giới được miễn thuế với trị giá hải quan không quá 2 triệu đồng/1 người/1 ngày/1 lượt và không quá 4 lượt/ tháng. Với dân số gần 50 nghìn người, thuộc 14 dân tộc, các hoạt động xuất nhập cảnh của người dân địa phương là rất lớn. Người dân xuất cảnh đi làm việc, chữa bệnh, thăm thân, sang trao đổi mặt hàng thiết yếu ở Trung Quốc và ngược lại.
Nếu như một số cửa khẩu khác 19h đã đóng cửa thì Cửa khẩu quốc tế đường bộ Lào Cai mở cửa từ 7h - 22h đêm. 7h tối, người dân Việt Nam hay Trung Quốc còn xuất cảnh sang bên kia biên giới, gần 10h tối mới làm thủ tục trở về nước sở tại.
Ngành chức năng tỉnh Lào Cai đã triển khai nhiều giải pháp đẩy nhanh thủ tục thông quan, tạo điều kiện thuận lợi nhất để người dân, du khách xuất, nhập cảnh.
Những tháng cuối năm 2023, hoạt động xuất nhập cảnh qua Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai khá sôi động, trung bình khoảng 6.000 lượt/ngày so với khoảng 3.500-4.000 lượt/ngày trong những tháng trước.
Theo số liệu thống kê của lực lượng Biên phòng, trong số người xuất, nhập cảnh có 80% là người Việt Nam, 19% là du khách đến từ Trung Quốc, 1% là du khách các nước khác.
Lượng người xuất - nhập cảnh tăng, nhưng mọi thủ tục vẫn được giải quyết nhanh chóng, không xảy ra tình trạng ùn tắc, tạo tâm lý thoải mái cho người dân và du khách khi thông quan qua Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai.
Thiếu tá Đào Văn Ninh, Trạm trưởng Trạm Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai cho biết, thực hiện chuyển đổi số trong hoạt động cửa khẩu, Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai đã thí điểm kiểm soát người ra vào khu vực cửa khẩu bằng QR code. Thay vì phải chờ đợi khai báo như trước, giờ đây người dân, doanh nghiệp chỉ cần trình thẻ có QR code cho cán bộ quét mã. Tất cả các thao tác chỉ vài giây, rút ngắn rất nhiều thời gian so với việc nhập dữ liệu thủ công như trước.
Trạm Biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai hiện có thêm cổng kiểm soát tự động, người dân được lấy vân tay, khuôn mặt, cấp mã vạch. Người xuất nhập cảnh bằng QR code sẽ đi bằng cổng tự động, 10 ngày đóng dấu 1 lần trên thẻ thông hành. Hệ thống thông tin được kiểm soát gửi về Cục Cửa khẩu của BĐBP, kết nối với Cục Xuất nhập cảnh Bộ Công an.
Phần mềm quản lý người tại khu vực cửa khẩu bằng mã QR cá nhân đã giúp lực lượng BĐBP phát huy tốt vai trò, chức năng trong thực thi pháp luật tại cửa khẩu, bảo đảm duy trì an ninh trật tự thường xuyên, liên tục. Đồng thời giúp lực lượng chức năng thống kê nắm bắt chính xác số lượng người có vai trò, nhiệm vụ để phục vụ công tác báo cáo, điều tra, truy vết khi có tình huống xảy ra.
Bên cạnh đó, vào những dịp lễ, tết, đơn vị tăng cường cán bộ, chiến sỹ làm thủ tục; hướng dẫn, ổn định tổ chức để việc xuất, nhập cảnh của người dân và du khách được thuận lợi nhất.
Việc Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai thông quan nhanh chóng, tiện lợi, chính xác giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân, du khách, đồng thời góp phần xây dựng hình ảnh du lịch Lào Cai thêm đẹp, ấn tượng trong lòng du khách trong nước và quốc tế.
Việc triển khai các quy trình chuẩn hóa cửa khẩu số tại Lào Cai được thực hiện theo 3 giai đoạn. Giai đoạn đầu triển khai áp dụng với các thủ tục của các cơ quan cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu gồm thu phí sử dụng hạ tầng với phương tiện của Trung tâm Dịch vụ Khu Kinh tế; cấp phép vận tải quốc tế của Trạm Quản lý Vận tải Quốc tế; cấp Giấy Chứng nhận kiểm dịch y tế, thu phí kiểm tra, xử lý y tế với phương tiện, hàng hóa của Trung tâm Kiểm dịch Y tế Quốc tế trên nền tảng cửa khẩu số.
Giai đoạn tiếp theo triển khai áp dụng với các thủ tục liên quan đến lực lượng BĐBP gồm khai báo vào khu vực cửa khẩu; phân luồng, xếp “lốt” với phương tiện chở hàng xuất khẩu; giải quyết thủ tục xuất nhập cảnh với người và phương tiện cho doanh nghiệp trên nền tảng cửa khẩu số.
T.M
