Gà siêu đắt
Ngược những cung đường uốn lượn, chúng tôi lên núi Mẫu Sơn để săn gà chín cựa. Biết chúng tôi có nhu cầu mua loại gà này, một người dân giới thiệu: "Ở đây có rất nhiều nhà nuôi gà chín cựa. Cứ vào bản hỏi nhà ông Tăng Văn Thành, Hoàng Phúc, ông Triệu Sinh, ông Triệu Sáng, mua bao nhiêu cũng có".
Ông Hoàng Phúc là một trong những hộ dân nuôi nhiều gà chín cựa trên đỉnh Mẫu Sơn.
Theo sự chỉ dẫn của người dân này, chúng tôi tìm đến nhà ông Hoàng Phúc ở bản Khuẩy Tẳng, xã Mẫu Sơn. Ông phúc là một trong những hộ nuôi rất nhiều gà chín cựa. Ông Phúc dẫn chúng tôi ra đầu ngõ, vãi một nắm thóc rồi gọi đàn gà về. "Gia đình chúng tôi có gần một trăm con gà chín cựa. Đây là một loại gà rất đặc biệt, chân của chúng gồm 6 đến 9 ngón, nên người ta quen gọi là "gà chín ngón". Thịt của chúng săn chắc, có mùi thơm đặc biệt nên rất được ưa chuộng", ông Phúc hồ hởi khoe.
Không ai biết loại gà chín cựa này đã xuất hiện từ khi nào. Chỉ biết rằng, khi ở núi Mẫu Sơn còn nhiều gà rừng, người dân đã bẫy chúng về nuôi. Có người cho rằng, có thể loại gà chín ngón này được lai từ gà rừng và giống gà địa phương. Chính vì vậy, thịt của gà chín ngón rất săn chắc và thơm ngon như thịt gà rừng.
Trước đây, người dân địa phương thường nuôi gà chín cựa để ăn chứ không bán. Gần đây, khu du lịch Mẫu Sơn phát triển mạnh, người ta mới biết đến loại gà đặc biệt này. Các nhà hàng, khách sạn đã đặt mua gà chín ngón từ những hộ dân sống ở các làng. Họ đem về chế biến thành những món đặc sản. Du khách đến Mẫu Sơn sẽ không thể bỏ qua món thịt gà tẩm hương quế, hương hồi trong cái rét của đỉnh núi mù sương. Khi xuống núi, ngoài những sản vật như mận, đào nức tiếng ở Mẫu Sơn, du khách còn tìm mua bằng được gà chín cựa. Họ nhờ nhà hàng giới thiệu hoặc tự đến tận các thôn bản để tìm mua.
Được biết, giá mỗi cân gà chín ngón đắt gấp mấy lần gà thường. Vài năm về trước, gà làng chỉ có giá khoảng 100.000 đồng/kg thì loại gà này đã được bán với giá khoảng 200.000 đồng/kg. Hiện, gà chín cựa được bán tại những nhà dân là 300.000 đồng/kg. Khi thương nhân đem đi chợ bán thì nó có giá khoảng 400.000 đồng /kg. Vào những ngày giáp Tết, gà chín ngón được thổi giá lên đến 600.000đ/kg. Thậm chí những con có bộ lông sặc sỡ, nhiều cựa được bán với giá hàng triệu đồng/kg.
Chân gà chín cựa có thể dùng để xem bói.
Xem chân gà đoán vận hạn năm mới?
| Đặc tính gà chín cựa ở vùng đất lạnh Ông Phúc cho biết, sở dĩ loại gà này rất quý và hiếm như vậy vì nó không sinh sản giống như những loại gà khác. Tỷ lệ trứng hỏng của gà chín cựa rất cao. Thông thường mỗi ổ 15 trứng thì chỉ nở được 7 - 8 con. Tuy nhiên sức đề kháng của gà chín cựa cực kỳ tốt. Loài gà này không sợ dịch bệnh cũng như sự khắc nghiệt thiên nhiên. Khi nhiệt độ xuống đến âm độ, trâu bò chết rét nhưng gà chín cựa vẫn đi kiếm ăn bình thường. Gà chín cựa có thể lai với các giống gà khác, nhưng những con lai của chúng sẽ không còn giữ được những đặc tính vốn có của gà chín cựa. |
"Năm nay, tình hình vệ sinh thực phẩm đang ở tình trạng đáng báo động. Người dân thành phố sợ ăn thịt gà nhập lậu. Mặc dù còn vài tháng nữa mới đến Tết, nhưng đã có rất nhiều người ở khắp nơi đã đến mua gà đón Tết", ông Phúc cho biết. Ông đinh ninh rằng, năm nay sẽ nhiều người tìm mua gà chín cựa hơn năm trước.
Theo quan niệm của người dân địa phương, có gà chín cựa để thịt trong những ngày Tết thì chứng tỏ rằng, gia đình đó cuộc sống sung túc, giàu sang. Tuy nhiên, người dân địa phương kiêng không dùng gà chín cựa để cúng tổ tiên. Ngày trước, có người trong làng nuôi được hàng trăm con gà, nhưng khi thịt một con gà chín cựa để cúng tổ tiên thì chỉ vài ngày sau, đàn gà chết sạch. Họ cho rằng, tổ tiên không thích ăn thịt gà có chân nhiều ngón. Và, họ chẳng bao giờ dùng gà chín ngón để cúng tổ tiên nữa!
Theo quan niệm của người dân nơi đây, chân gà chín ngón dùng để xem bói rất hiệu nghiệm. Gà để xem bói phải có 4 ngón chân và nhiều cựa. Khi luộc gà, người ta không được chặt đứt chân con gà mà chỉ cứa vào khớp rồi bẻ quặp lại. Gà trống xem chân trái, gà mái xem chân phải. Khi ba ngón chân trước xếp kín vào nhau, ngón chân sau quặp vào đốt giữa của ba ngón trước thì có nghĩa là gia đình êm ấm, ma tà không thể làm hại gia đình. Nhưng nếu ba ngón chân trước bị choãi ra, ngón chân sau quặp vào giữa ba ngón còn lại thì đó là điềm báo xấu, kẻ xấu sẽ làm hại gia chủ. Hoặc, khi ba ngón sau của con gà co quắp linh tinh, không tuân theo lề lối nào thì chứng tỏ năm đó gia đình sẽ gặp rất nhiều vấn nạn. Điềm báo đó sẽ giúp cho gia chủ biết trước để tìm cách giải hạn. Chính vì vậy, người ta mua gà về làm quà biếu cho anh em, họ hàng vào dịp cuối năm để có thể xem tiên đoán vận hạn năm mới.
Nắm được xu hướng đó của khách hàng, nhiều thương lái ở khắp các tỉnh thành trong cả nước đã đánh ô tô lên Mẫu Sơn buôn gà. Họ đến các bản làng thu mua gà chín cựa đem về xuôi bán. "Vào những dịp giáp Tết, có những ông chủ thu gom được hàng ngàn con gà chín cựa để đem về xuôi. Mỗi cân gà họ có thể lãi được hàng trăm ngàn đồng. Trong khi đó, loại gà này lại có sức chịu đựng rất tốt, ít chết dọc đường. Việc buôn gà lãi rất đậm", Ông Phúc nói.
Ông Phúc cho biết, từ ngày nuôi gà chín cựa, nhiều hộ dân trên đỉnh núi Mẫu Sơn đã tăng thêm thu nhập. Nhiều gia đình mua xe máy, dựng nhà đẹp cũng nhờ tiền bán gà. Ông Phúc vui vẻ khoe: "Sau khi bán hết lứa này thì tôi lại có lứa sau để bán gối. Hiện, tôi còn vài lứa đang ấp trứng, nếu tỷ lệ nở bình thường thì số lượng đàn gà có thể được nhân lên đáng kể. Như vậy, gia đình tôi sẽ có gà để bán quanh năm suốt tháng".
Chúng tôi cũng nhận thấy một mùa xuân mới ấm no, hạnh phúc hơn trong nụ cười của ông Phúc: "Bán hết đàn gà này cũng có thể lo cái Tết êm ấm cho gia đình và sắm sửa được nhiều thứ".
Hoàng Thế Tào
