Tập trung khai thác thế mạnh du lịch, lịch sử, văn hoá
Bắc Trung Bộ nói chung và 3 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh nói riêng có vị trí quan trọng trong phát triển du lịch, văn hóa Việt Nam. Trong đó, 3 tỉnh Thanh - Nghệ - Tĩnh có đường bờ biển dài hơn 320 km với nhiều bãi biển đẹp và có các vườn quốc gia có lợi thế tiềm năng lớn phát triển du lịch sinh thái.
Bên cạnh lợi thế tự nhiên, 3 tỉnh có bề dày truyền thống văn hóa với nhiều di sản vật thể, phi vật thể. Hàng ngàn di tích dày đặc về mật độ, phong phú về loại hình, đa dạng về nội dung và quy mô; gắn với lịch sử, văn hóa của đất nước, văn hóa cư dân vùng biển, thể hiện truyền thống bất khuất, kiên cường qua các thời kỳ cách mạng của dân tộc, tiêu biểu như: Thành nhà Hồ, Thành cổ Vinh, Ngã ba Đồng Lộc, chùa Hương Tích, đền Cờn, đền Củi...
Cách đây hàng ngàn năm, khu vực “sông Mã - sông Lam” sớm có mối liên hệ trong chiều sâu lịch sử của các nền văn hóa cổ, nhất là trong thời kỳ văn hóa Đông Sơn; trong vùng có các di sản được UNESCO công nhận, trong đó nhiều di sản chung như Ca trù, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh, Tín ngưỡng thờ Mẫu.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Hồng Lĩnh cho biết: “Nhắc đến “xứ Thanh, xứ Nghệ” là nhắc đến vùng đất “địa linh, nhân kiệt”, nổi danh là đất anh hùng, đất thi nhân, đất khoa bảng, quê hương của Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất... cùng với những giá trị truyền thống của gần 50 dân tộc anh em chung sống trong vùng Thanh – Nghệ - Tĩnh”.
Vì vậy, nhằm khai thác hiệu quả tài nguyên du lịch, văn hóa của vùng Bắc Trung Bộ, duyên hải Trung bộ, từ năm 2013 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội, Quy hoạch phát triển du lịch vùng, trong đó xác định “tập trung khai thác thế mạnh du lịch, lịch sử, văn hóa đối với các tỉnh, thành phố ven biển từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh”.
Mới đây, Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị cũng đặt ra mục tiêu phát triển vùng Bắc Trung Bộ, duyên hải Trung Bộ “trở thành khu vực trọng điểm du lịch của cả nước với các trung tâm du lịch biển, du lịch sinh thái mang tầm khu vực và quốc tế, là nơi các giá trị văn hóa, lịch sử được bảo tồn và phát huy”.
Trên cơ sở định hướng, mục tiêu, nhiệm vụ đề ra; 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh đã chủ động phối hợp, thực hiện nhiều giải pháp nhằm phát huy hiệu quả nguồn lực văn hóa và du lịch của địa phương gắn với liên kết vùng.
Trong đó, 3 tỉnh đã quán triệt, tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trên lĩnh vực văn hóa sau Hội nghị văn hóa toàn quốc; tích cực trao đổi trong công tác xây dựng cơ chế, chính sách về bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa; cùng nhau nghiên cứu, sưu tầm, trưng bày hiện vật, tài liệu về văn hóa Đông Sơn, Di tích khảo cổ học Bãi Cọi, phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh...
Năm 2022 và năm 2023, 3 tỉnh tiếp tục đóng góp vào kho tàng di sản, di tích của Việt Nam với 1 di sản UNESCO, 4 di sản văn hóa quốc gia, 3 di tích quốc gia, 1 bảo vật quốc gia. Cũng năm 2022 - năm 2023, nữ sĩ Hồ Xuân Hương và Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác được UNESCO ra Nghị quyết vinh danh danh nhân văn hóa. Như vậy, đến nay trong số 7 danh nhân Việt Nam được UNESCO vinh danh thì có tới 3 nam nhân và duy nhất 1 nữ nhân đều là người xứ Nghệ.
Ngoài ra, 3 tỉnh cũng thường xuyên giao lưu văn hóa nghệ thuật. Một số sự kiện được tổ chức thường niên, thu hút đông đảo các đoàn nghệ thuật quần chúng, nhân dân và du khách tham gia như: Lễ hội làng Sen, Cõi thiêng Đồng Lộc, Hội diễn đàn hát dân ca 3 miền, Festival Dân ca Ví Giặm Nghệ Tĩnh.
Hoạt động liên kết du lịch giữa 3 tỉnh cũng được tăng cường. Du lịch 3 tỉnh cũng có những bước phát triển rõ rệt; bước đầu hình thành chuỗi sản phẩm du lịch có tính liên vùng như: “Con đường di sản miền Trung”, “Con đường sinh thái, văn hóa tâm linh Bắc miền Trung”;…
Việc phối hợp huy động đa dạng các nguồn lực xây dựng hạ tầng phát triển du lịch, văn hóa. Đầu tư các công trình kết nối liên vùng, tạo điều kiện để các địa phương cùng khai thác, phát triển. Ngoài ra, các tỉnh đã và đang phối hợp kêu gọi các nhà đầu tư chiến lược như: Vingroup, Sun Group, Ecopark, TH,... đầu tư hạ tầng du lịch ven biển, du lịch sinh thái, du lịch văn hóa cũng như phát triển các sản phẩm, dịch vụ du lịch mới, chất lượng cao, có tính liên vùng.
Phát huy hiệu quả nguồn lực văn hoá và du lịch của địa phương gắn với liên kết vùng
Để phát huy tiềm năng, lợi thế của mỗi địa phương; bảo tồn, phát huy tốt các giá trị văn hóa gắn kết với phát triển du lịch, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Tĩnh Nguyễn Hồng Lĩnh đề nghị 3 tỉnh quan tâm một số nhiệm vụ, trọng tâm.
Trước hết, các tỉnh cần liên kết, hợp tác chặt chẽ trong việc triển khai các quy hoạch quốc gia và quy hoạch tỉnh, trong đó tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm về phát triển văn hóa, du lịch.
Cần tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức trên lĩnh vực văn hóa sau Hội nghị văn hóa toàn quốc; khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, phát huy truyền thống, giá trị văn hóa. Truyền thống đoàn kết, “lá lành đùm lá rách” của 3 tỉnh càng thể hiện rõ hơn qua những thời điểm khó khăn do dịch bệnh, thiên tai.
Tích cực trao đổi trong công tác xây dựng cơ chế, chính sách về bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa... Phối hợp chặt chẽ với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng hồ sơ xếp hạng, vinh danh di sản, di tích, danh nhân. Tăng cường giao lưu văn hóa nghệ thuật, góp phần quảng bá và nâng cao trách nhiệm trong việc giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Phát triển du lịch 3 tỉnh Thanh Hóa - Nghệ An - Hà Tĩnh cùng với các tỉnh miền Trung trở thành khu vực phát triển du lịch năng động, tạo dựng thương hiệu cho du lịch Việt Nam.
Cùng với đó, 3 tỉnh nghiên cứu để lựa chọn mô hình tăng trưởng ngành du lịch, dịch vụ vùng; đồng thời sử dụng hiệu quả tài nguyên biển, giá trị văn hóa, lịch sử và đa dạng sinh học; đề xuất Trung ương ban hành các chính sách đủ mạnh để phát triển du lịch, văn hóa vùng.
Tiếp tục phát huy truyền thống, lịch sử, văn hóa, các giá trị di sản; tăng cường phối hợp quảng bá, xúc tiến du lịch, đầu tư, thương mại; đẩy mạnh số hóa hoạt động du lịch; duy trì và phát triển các tuyến du lịch; cùng nhau thúc đẩy hợp tác với các tỉnh của nước bạn Lào và 17 tỉnh Đông Bắc Thái Lan.