Ngày 24/12, tờ New York Times của Mỹ đã hé lộ cuộc chiến về quyền lợi kinh tế trong lĩnh vực xuất khẩu hải sản sang Trung Quốc giữa nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un và người chú Jang Song-thaek.
Trong những năm gần đây, các loại hải sản như cua, trai cùng một số khoáng sản khác như than đã bị Jang Song-taek thâu tóm và xuất khẩu hầu hết sang Trung Quốc, nước mà ông Jang có quan hệ rất tốt về kinh tế.
Những lĩnh vực kinh doanh này trước đây do quân đội kiểm soát nhằm "nuôi" binh lính và các hoạt động của quân đội. Tuy nhiên sau khi nhà lãnh đạo trẻ tuổi Kim Jong-un lên nắm quyền, ông đã chuyển một số quyền lợi kinh doanh sang cho chính phủ quản lý.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.
Nguồn hoa lợi từ xuất khẩu hải sản đều chảy vào túi của người chú Jang Song-thaek hoặc các cơ quan chính phủ do ông Jang kiểm soát, nhất là các cơ quan về tài chính.
Ngay khi nhận ra rằng quân đội đang thiếu tiền trầm trọng, nhà lãnh đạo Kim Jong-un đã ra lệnh cho người chú 67 tuổi của mình từ bỏ quyền kiểm soát các lĩnh vực kinh doanh đầy màu mỡ trên, đặc biệt là đối với các cơ sở đánh bắt hải sản từng do quân đội quản lý,
Cuối tháng 9, đầu tháng 10/2013, Kim Jong-un đã điều hơn 100 quân mang theo vũ khí tới chiếm giữ các cơ sở đánh bắt, chế biến hải sản xuất khẩu. Đội quân này đã có một cuộc đọ súng quyết liệt với những người thân tín của ông Jang.
Trong trận chiến bất ngờ này, quân của Kim Jong-un đã bị đánh cho thiệt hại “nặng nề” và buộc phải rút lui. Điều đó khiến Kim Jong-un vô cùng tức giận, theo các nguồn tin tình báo Hàn Quốc và Mỹ.
Tờ New York Times cho rằng trận đụng độ dữ dội này là “giọt nước tràn ly”, thể hiện sự chống đối ra mặt của Jang Song-thaek đối với người cháu Kim Jong-un, dẫn tới kết cục bi thảm cho nhân vật số 2 Triều Tiên.
Jang Song-thaek đã bị xử tử sau một phiên tòa ngắn gọn vào hôm 12/12 với các cáo buộc tham nhũng và âm mưu tổ chức đảo chính lật đổ chính phủ.
Vụ xử tử này là biến cố chính trị lớn nhất ở Triều Tiên kể từ khi Kim Jong-un lên nắm quyền, khiến dư luận Hàn Quốc và thế giới đồn đoán rằng ông Jang Song-thaek đã thua trong một cuộc đấu đá quyền lực với các tướng lĩnh diều hâu trong quân đội.
Theo số liệu thống kê từ Cơ quan xúc tiến thương mại và đầu tư Hàn Quốc, khoảng 88% hàng hóa trao đổi thương mại của Triều Tiên trong năm 2012 đều có liên quan tới Trung Quốc, trong đó giá trị hàng hóa xuất khẩu của Triều Tiên sang Trung Quốc lên tới 2,4 tỉ USD.
N.T. (tổng hợp)
