Ở vùng biển Đà Nẵng – Quảng Nam có một loài cá biết bay như chim, đó là cá chuồn.
Cá chuồn có thân hình thuôn dài và hơi dẹt, một con cá chuồn khi trưởng thành có chiều dài trong khoảng 18 – 30,5cm, nặng từ 0,5 – 6kg.
Điểm nổi bật nhất trên cơ thể của cá chuồn chính là phần vây. Theo đó, vây cá chuồn khá lớn và cứng, chúng có thể mở rộng như cánh chim.
Điểm đặc biệt này giúp cá chuồn có thể bay là là trên mặt nước với chiều dài đường bay có thể lên đến 50m.
Khi cá chuồn cảm thấy nguy hiểm dưới nước nước, nó phóng ra khỏi mặt nước, xòe rộng vây ngực và đuôi và bay đi vài mét. Sau đó cá gập vây lại và quay trở lại dưới nước hoặc dùng mặt nước làm bệ đỡ để kéo dài chuyến bay hoặc đổi hướng.
Hình dạng khí động học của vây ngực rất giống với cánh chim và được sử dụng theo cách tương tự: cá có thể bay thẳng hoặc bay chéo, dựa vào những cơn gió biển để bay lên.
Ở nước ta, cá chuồn sống chủ yếu ở các vùng biển thuộc khu vực miền Trung. Đặc biệt từ độ qua xuân đến cuối hạ, ngày trời yên biển lặng, cá chuồn xuất hiện nhiều. Ngư dân chỉ cần sử dụng loại ghe nhỏ hoặc thúng chai là đã có thể đánh bắt cá chuồn.
Cá chuồn màu xanh ánh vàng hay xám bạc, đầu nhỏ, thân và đuôi dài là loại cá chuồn chất lượng nhất. Tới mùa sinh sản, cá đẻ trứng từng chùm màu vàng nhạt.
Đặt chân về đất miền Trung, theo sát dải đất đầy nắng gió ấy, thực khách sẽ bắt gặp la liệt những con cá chuồn bay. Bởi với ngư dân nơi đây, cá chuồn bay là món ăn đảm bảo cho những ngày mưa gió và khi con lũ đổ về.
Ghé các chợ hải sản khắp miền Trung, bà con ngư dân hầu như quanh năm bán cá chuồn tươi hoặc ướp muối. Không chỉ được thưởng thức luôn tại chỗ, thực khách cũng tiện mua về làm quà.
Ở các chợ hải sản, cá chuồn được bán theo cân hoặc theo con tùy kích thước. Lúc cao điểm, cá chuồn có giá lên tới 250.000 đồng/kg
Ghé biển Rạng (huyện Núi Thành, Quảng Nam), đặc sản nổi tiếng nhất là cá chuồn nướng. Ở đây cá chuồn cồ nướng không bán theo ký, đĩa mà chỉ bán con. Mỗi con cá chuồn đã nướng tùy thời điểm, tùy lớn bé, có giá trên dưới 50.000 đồng/con.
Ngoài nướng, cá chuồn còn có thể chế biến thành nhiều món ăn như nấu canh chua, canh với mít non, chiên sả bằm,… hoặc làm mắm thính để ăn vào mùa mưa bão.
Bên cạnh cá chuồn tươi, khô cá chuồn cũng là đặc sản được bán trên chợ mạng với giá lên tới 290.000 đồng/kg.
Minh Hoa (t/h)
