Ếch Goliath là một loài ếch có kích thước khổng lồ, được tìm thấy ở vùng đất thấp ẩm ướt của khu vực Trung Phi, bao gồm Cameroon và Guinea Xích Đạo. Có thể lớn cỡ một con mèo, ếch Goliath là loài ếch lớn nhất trên thế giới.
Loài ếch Goliath khổng lồ có trọng lượng lên tới 3-8 kg và cơ thể dài hơn 34 cm, chưa tính cẳng chân. Sau khi duỗi thẳng hai chân sau, chiều dài cơ thể của chúng có thể đạt khoảng 1 mét.
Loài ếch này có thể sống cả dưới nước lẫn trên cạn, sinh sống chủ yếu ở những con sông chảy xiết và khu rừng rậm nhiệt đới, nóng ẩm quanh năm của Tây Phi vì thế chúng còn được gọi là ếch khổng lồ châu Phi.
Mặc dù sở hữu cơ thể đồ sộ nhưng ếch khổng lồ châu Phi lại có khả năng nhảy khá tốt, có thể nhảy xa khoảng 3 mét. Bên cạnh đó, chúng cũng bơi rất nhanh.
Dù có khả năng thính giác tốt nhưng loài ếch to lớn này lại không kêu được vì không có túi thanh quản.
Thức ăn của chúng là côn trùng, bò sát nhỏ và động vật có vú.
Suốt nhiều thập kỷ, ếch Goliath bị săn bắt quá mức để làm thức ăn và thú cưng ở Cameroon và Guinea Xích đạo. Môi trường sống ven sông suối của chúng đang bị phá hủy nhanh chóng. Chúng hiện được xếp loại nguy cấp trong Sách Đỏ của Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN).
Cho đến ngày nay, loài ếch này vẫn còn nhiều bí ẩn với giới khoa học.
Dù vậy, các nhà khoa học nghĩ rằng họ đã khám phá ra cách loài sinh vật rừng xanh này chăm sóc cho con của chúng: đó là xây dựng “bể bơi” riêng cho các con của mình.
Thông thường, ếch đẻ trứng ở bất cứ đâu trong khu vực xung quanh nơi ở của chúng: những phiến lá, cành cây hay thậm chí là trên mặt đất. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu, trong quá trình săn tìm loài ếch Goliath dọc đoạn sông Mpoula dài 400m ở phía Tây Cameroon, đã phát hiện một cảnh tượng kỳ lạ: những ô nước trống nằm rải rác trên những phiến đá ven bờ - nơi mà một cách thần kỳ không hề có sự tồn tại của những phiến lá rụng, sỏi đá và những mảnh vụn vương vãi như đáng ra tự nhiên phải có. Chẳng mấy chốc, các nhà nghiên cứu đã tình cờ phát hiện thêm những “bể bơi” khác nằm trên dòng nước.
Một số “bể bơi” đã trống rỗng. Một số khác thì đầy nòng nọc. Sau khi tình cờ phát hiện, các nhà nghiên cứu nhận ra rằng trước mắt họ chính là những tổ ếch Goliath. Theo báo cáo trên Tạp chí Lịch sử Tự nhiên (Journal of Natural History), họ đã tìm thấy tổng cộng 22 tổ ếch, 14 tổ trong số đó chứa đến 3,000 trứng mỗi tổ. Một vài tổ còn có nòng nọc ở các độ tuổi khác nhau. Điều này cho thấy ếch Goliath đã tái sử dụng các “bể bơi” này. Khi các nhà nghiên cứu quay phim một tổ trứng qua đêm bằng máy quay time-lapse hồng ngoại, họ thấy một con bố mẹ trông chừng con non của mình cho đến tận khi bình minh để bảo vệ con mình khỏi những loài săn mồi ban đêm.
Các nhà nghiên cứu cũng cho hay loài ếch Goliath, có khả năng là những con đực lớn hơn, đã tự mình đào những “bể bơi” rộng hàng mét, di chuyển cát và đá nặng tới hai phần ba trọng lượng cơ thể chúng để xây tổ. Dường như có một số con còn sử dụng những thứ chúng đào bới được đem về xây dựng bức tường kiên cố bao quanh “bể bơi”.
Các nhà nghiên cứu cho biết, nỗ lực xây dựng ấn tượng này – cùng với việc trông chừng trứng qua đêm – đã khẳng định mức độ bảo vệ cao đến bất thường của loài ếch này với con của mình. Điều này cũng có thể là lý giải cho việc tại sao loài ếch này lại phát triển to đến thế: Con ếch càng lớn, khả năng xây dựng càng cao và càng bảo vệ tốt hơn cho những con nòng nọc mới nở, dễ tổn thương.
Minh Hoa (t/h)
