Hạt điều quen thuộc ở Việt Nam nhưng là món ăn "đắt đỏ" ở nước ngoài
Cây điều phát triển ở những vùng khí hậu nhiệt đới, không phải nước nào cũng trồng được loại cây này. Ở Việt Nam, điều được trồng nhiều ở Bình Phước, Tây Nguyên...
Giá mỗi kg điều ở Việt Nam dao động khoảng 150.000-400.000 đồng tùy theo loại.
Một số quốc gia nhiệt đới đã trở thành nhà xuất khẩu hạt điều lớn: Việt Nam, Ấn Độ, Bờ Biển Ngà, Benin, Guinea-Bisseau, Cape Verde, Tanzania, Mozambique, Indonesia và Brazil...
Thu hoạch hạt điều
Cây điều là một thành viên cùng họ với cây thường xuân độc, và giống như cây thường xuân độc, cây điều có chứa một loại độc tố gọi là urushiol. Nó được tìm thấy trong chính thực vật và dầu nâu bên trong vỏ quả. Nó có thể gây bỏng, ngứa và phồng rộp, đó là lý do tại sao hạt điều chưa chế biến được coi là nguy hiểm khi ăn hoặc chạm vào. Đó cũng là lý do tại sao chúng cần được chế biến khắt khe hơn các loại hạt khác. Đặc biệt, mỗi quả chỉ có một hạt duy nhất và được công nhân tách bằng tay. Sau đó, hạt phải được phơi khô dưới ánh nắng mặt trời để giúp loại bỏ nhựa ở ngoài vỏ. Bước khó khăn và nguy hiểm nhất là tách hạt, vì lớp dầu vẫn còn bao phủ một số chất độc. Hạt điều rất giòn, vì vậy các nhà máy thường làm công đoạn này thủ công để đảm bảo máy móc không làm vỡ hạt.
Hạt điều ăn rất thơm ngon và giàu dưỡng chất. Một kg hạt điều thô có thể có giá bán buôn tới 10 USD, gấp hơn 7 lần so với đậu phộng, thông tin trên báo Dân Việt.
Hạt điều đang trở thành một loại thực phẩm đắt đỏ tại nhiều nước.
Những lợi ích đáng kinh ngạc khi ăn hạt điều
Tốt cho não bộ
Hạt điều rất tốt cho não bộ vì nó giàu vitamin E - một chất chống oxy hóa mạnh giúp bảo vệ các tế bào não khỏi tổn thương do oxy hóa. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin E có thể giúp giảm nguy cơ suy giảm nhận thức và bệnh alzheimer. Hạt điều cũng chứa hàm lượng magie cao, cần thiết cho chức năng não và còn có thể giúp cải thiện tâm trạng, giảm các triệu chứng lo âu và trầm cảm, theo Lao Động.
Ngăn ngừa bệnh tim
Hạt điều là nguồn cung cấp chất béo lành mạnh, rất cần thiết cho cơ thể để hấp thu các vitamin A, D, E, K hòa tan trong mỡ và sản sinh ra các axit béo quan trọng cho sự phát triển của não. Những chất béo lành mạnh này bao gồm chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa. Chúng tốt cho tim và giúp làm giảm cholesterol xấu (cholesterol LDL) nếu được tiêu thụ với lượng thích hợp, ngay cả ở bệnh nhân tiểu đường.
Tốt cho mắt
Hạt điều hàm lượng lutein và zeaxanthin cao, hoạt động như chất chống oxy hóa khi tiêu thụ thường xuyên. Những hợp chất này bảo vệ mắt khỏi tổn thương nhẹ (có thể biến thành mù ở người cao tuổi) và thậm chí có thể giúp làm giảm trường hợp đục thủy tinh thể.
Có thể phòng chống ung thư
Trong nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hạt điều rất giàu các chất chống oxy hóa như axit anacardic, cardanols và cardols có hiệu quả cho những người trải qua điều trị u bướu và ung thư. Chất Proanthocyanidins có trong hạt điều là một nhóm flavonol có tác dụng chống lại và ngăn chặn các tế bào ung thư phân chia. Đây là một trong những lợi ích nổi bật của hạt điều.
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Hạt điều có chứa kẽm, đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ thống miễn dịch, chống nhiễm khuẩn, tổng hợp protein và chữa lành vết thương. Kẽm cực kỳ quan trọng đối với phụ nữ mang thai và sự phát triển của thai nhi cũng như những năm đầu phát triển của trẻ để duy trì một cơ thể khỏe mạnh.
Ăn hạt điều tốt cho sức khỏe.
Tốt cho xương
Loại hạt này cung cấp phốt pho, rất cần thiết cho sự phát triển lành mạnh của răng và xương. Phốt pho cũng hỗ trợ trong việc tổng hợp protein, hấp thu carbohydrate và chất béo, duy trì sức khỏe các tế bào.
Có thể hỗ trợ giảm cân
Thay thế chất béo từ động vật bằng chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa tìm thấy trong hạt điều là một cách tuyệt vời để kiềm soát trọng lượng cơ thể và giảm sự tích tụ chất béo, cholesterol trong tim.
Làm đẹp hiệu quả
Ngoài ra, hạt điều cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin E… có công dụng trong việc ngăn ngừa lão hóa, làm đẹp da và tóc, rất tốt cho phụ nữ.
Xuất khẩu ngành điều kỳ vọng đạt hơn 3 tỷ USD năm 2023
Theo Reuters, nhu cầu tiêu thụ hạt điều toàn cầu đạt 9,94 tỷ USD năm 2018 và dự kiến đạt 13,48 tỷ USD năm 2024, với tốc độ tăng trưởng bình quân 5,2% trong giai đoạn 2018 – 2024. Nhận định trên dựa trên các yếu tố; nhu cầu ngày càng tăng của thị trường đối với các món ăn nhẹ tốt cho sức khỏe, trong đó có nhu cầu ngày càng tăng từ Liên minh châu Âu, Mỹ, Trung Quốc, và sự gia tăng của các cơ sở chế biến lớn ở châu Phi.
Đáng chú ý, xuất khẩu hạt điều trong năm 2022 đạt 519.782 tấn, trị giá 3,08 tỷ USD, giảm 10,3% về lượng và giảm 15,1% về giá trị so với năm 2021. Như vậy, trong những mặt hàng nông sản có giá trị xuất khẩu trên 3 tỷ USD, hạt điều là mặt hàng giảm mạnh nhất về giá trị xuất khẩu.
Đối với xuất khẩu hạt điều Việt Nam, dự báo quý III/2023, xuất khẩu hạt điều của Việt Nam sẽ tăng nhờ yếu tố chu kỳ và nhu cầu nhập khẩu từ Mỹ, EU tăng trở lại. Hiện, các nhà máy sản xuất trong nước ký được nhiều đơn hàng mới và nhu cầu tiêu thụ mặt hàng này bắt đầu tăng trở lại. Hoạt động sản xuất diễn ra sôi động, nhiều đơn vị phải tăng công suất chế biến để kịp các đơn hàng đã ký cho 2 quý cuối năm. Việc nâng cao chất lượng, đa dạng sản phẩm và tận dụng tốt cơ hội từ thị trường sẽ giúp cho ngành điều Việt Nam tiếp tục tăng trưởng và bứt phá.
Việt Nam hiện đang là nước có sản lượng hạt điều xuất khẩu lớn trên thế giới. Theo số liệu trên VTV, năm 2023, ngành điều đặt mục tiêu xuất khẩu hơn 3,1 tỷ USD. Bên cạnh các yếu tố thuận lợi, hiện ngành hàng này vẫn đối mặt với rất nhiều thách thức. Đáng chú ý, các nhà máy phải lệ thuộc từ 50 - 60% nguyên liệu nhập khẩu. Để cải thiện vấn đề này, khâu then chốt là phải đẩy mạnh việc cải tạo, nâng cao sản lượng, chất lượng cây điều Việt Nam.
Trúc Chi (t/h)
