Một loại cây dân dã được của Việt Nam nhưng được nhiều người nước ngoài, mặc dù giá của nó không hề rẻ. Loại lá được nhắc đến ở đây là lá nguyệt quế có tên khoa học là Laurus nobilis, thuộc họ Lauraceae. Tên tiếng Anh của nó là bay tree, bay laurel, có nguồn gốc ở khu vực ven Địa Trung Hải. Loại cây này khá phổ biến trong vườn dược thảo.
Ngoài Việt Nam các quốc gia ở Châu Á cũng thường trồng cây nguyệt quế rộng rãi. Nguyệt quế thường sống tại các khu rừng, gần suối nước, nơi có độ ẩm cao. Nguyệt quế là cây bụi xanh lâu năm có nhiều nhánh. Lá dày, mịn và có màu xanh đậm, sáng, mọc so le, có cuống ngắn, hình mác, mép nhẵn và lượn sóng.
Lý do loại lá này đắt đỏ là nó luôn tỏa ra một mùi hương rất dễ chịu, làm dịu thần kinh, giúp thư giãn đầu óc.
Ở bên nước ngoài người ta thường được dùng phổ biến trong nấu ăn để ướp thực phẩm, xào nấu, nêm nếm, khử mùi tanh của thịt cá hoặc chế biến trong nhiều món ăn như làm súp...
Điểm nổi bật của lá nguyệt quế có chiều dài khoảng 6-12cm, chiều rộng khoảng 2-4cm. Hình dạng của lá rất đặc trưng với mép lá nhăn và có khía răng cưa đều đặn. Lá có màu xanh lục, hình bầu dục, dày và nhẵn bóng. Thông thường lá nguyệt quế có thể được thu hái bất kì thời điểm nào trong năm từ một cây trưởng thành hoàn toàn. Sau khi hái lá, nên để 48 – 72 giờ cho khô. Lá tươi khô có hương vị tốt hơn và sâu hơn. Để có chất lượng tốt nhất, cần tránh thu hoạch khi cây còn ẩm ướt.
Khi nấu ăn cho lá nguyệt quế sẽ giúp món ăn giúp kích thích vị giác, làm tăng hương vị thơm ngon cho các món ăn. Chỉ cần một, hai lá nguyệt quế cũng đã đủ để tạo hương vị cho món ăn. Không chỉ được dùng làm tăng thêm hương vị cho các món ăn, lá nguyệt quế còn là một loại dược liệu quý, rất tốt cho sức khỏe với những công dụng bất ngờ.
Đáng chú ý trong lá nguyệt quế có 2 thành phần kháng viêm là mycrene và eugenol, khi gặp lửa sẽ dễ dàng bay hơi. Vì vậy, đốt lá nguyệt quế để hít có tác dụng giảm các triệu chứng sưng viêm liên quan tới hệ hô hấp. Tinh dầu nguyệt quế giúp phổi được làm sạch, giảm sự đông đặc phổi, đường thở thông thoáng, hô hấp thuận lợi. Do đó, người bị hen suyễn, dị ứng hoặc mắc các bệnh về hô hấp có thể đốt và ngửi lá nguyệt quế để cải thiện tình trạng.
Ngoài ra, các nhà khoa học chứng minh rằng lá nguyệt quế có công dụng rất tốt trong việc làm giảm đường huyết, cholesterol, giúp phòng ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch. Lá nguyệt quế tốt còn cho người bị tiểu đường, đặc biệt tốt cho những người bị hội chứng ruột kích thích...
Một công dụng khác của lá nguyệt quế là giúp cải thiện làn da của bạn. Các vitamin A và vitamin C trong lá nguyệt quế giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống oxy hóa hiệu quả.
Lá nguyệt quế cũng là một thành phần quan trọng trong trà, dầu, pho mát và rượu, và tinh dầu của nó được sử dụng trong ngành công nghiệp mỹ phẩm cho xà phòng, nước hoa, thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống và các sản phẩm nha khoa.
Có thể bạn chưa biết, loại lá này còn được dùng để đan thành vòng nguyệt quế, biểu trưng cho sự chiến thắng, quyền lực và tài lộc.
Không chỉ có nhiều công dụng quý báu đối với sức khỏe và đời sống, loại lá cây này còn mang về nguồn thu ngoại tệ lớn. Theo Vietnamnet lá nguyệt quế Việt Nam được tiêu thụ mạnh ở nhiều khu vực Nam Á (như Ấn Độ, Bangladesh), Đông Á (Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc), Mỹ và các nước thuộc Liên minh châu Âu.
Tại thị trường trong nước, lá nguyệt quế khô đang được các công ty nông sản, siêu thị bán ra với mức giá từ 50.000-70.000 đồng/100g. Đặc biệt, tại các siêu thị ở Mỹ, giá lá nguyệt quế dao động từ 1,5-2 triệu đồng/kg.
Mặc dù lá nguyệt giàu vitamin, tuy nhiên không phải ai dùng cũng tốt. Dưới đây là một số nhóm dưới đây nên thận trọng:
-Người sắp phẫu thuật: Bạn nên tránh sử dụng lá nguyệt quế 2 tuần trước khi mổ vì có thể ảnh hưởng đến chức năng của hệ thần kinh trung ương, đặc biệt khi kết hợp với thuốc gây mê.
- Người có cơ địa dị ứng: Nếu bạn từng bị phản ứng với lá nguyệt quế trong thức ăn, hãy tránh đốt lá nguyệt quế hoặc sử dụng tinh dầu từ loại lá này.
Gia vị Việt được thế giới ưa chuộng, Việt Nam hiện là một trong những quốc gia mạnh về xuất khẩu gia vị: Đứng đầu thế giới về sản xuất và xuất khẩu hồ tiêu; đứng số 1 thế giới về xuất khẩu quế, đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu hoa hồi.
Thông tin trên VTV, theo các chuyên gia kinh tế, Việt Nam còn nhiều dư địa cho phát triển các sản phẩm gia vị. Năm ngoái, tổng giá trị xuất khẩu của hồ tiêu và gia vị Việt Nam đạt hơn 1,4 tỷ USD. Ngành hàng này đặt mục tiêu xuất khẩu lên con số 2 tỷ USD vào năm 2025.
Theo số liệu từ Tổng cục Lâm Nghiệp, giá trị xuất khẩu quế - hồi đã liên tục tăng, năm 2020 đạt hơn 245 triệu USD, năm 2021 đạt khoảng 274 triệu USD, chiếm hơn 8,3% kim ngạch xuất khẩu rau củ quả. Năm ngoái đã tăng lên 276 triệu USD. Kết quả này, có vai trò quyết định không nhỏ từ việc chuyển các vùng nguyên liệu sang hữu cơ hoặc hướng hữu cơ.
Theo báo cáo của Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), trong tháng 10/2023, xuất khẩu lá nguyệt quế đã thu về 33.000 USD, tăng 323,9% so với tháng 10/2022. Tính chung 10 tháng năm 2023, xuất khẩu lá nguyệt quế đạt 936.000 USD, tăng tới 1.738,1% so với cùng kỳ năm 2022.
Trúc Chi (t/h)