Thịt là thực phẩm phổ biến và vô cùng quan trọng trong bữa ăn hàng ngày của đa số các quốc gia. Từ nguyên liệu thịt, người ta có thể chế biến thành nhiều món ăn như luộc, rang, chiên, nướng, kho… cung cấp đủ dinh dưỡng cho mọi lứa tuổi từ trẻ em đến người già. Tuy nhiên, không phải tiêu thụ thịt như thế nào cũng tốt, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có một số loại thịt có nguy cơ cao gây ung thư cho người ăn.
Cụ thể vào năm 2015, WHO thống kê rằng mỗi năm có khoảng 34.000 ca tử vong do ung thư trên toàn thế giới vì thường xuyên tiêu thụ các sản phẩm thịt chế biến sẵn. Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc WHO cũng phân loại thịt chế biến sẵn vào nhóm 1, cùng nhóm với thuốc lá và bụi khói công nghiệp. Như vậy có nghĩa là đã có đầy đủ bằng chứng về việc loại thực phẩm này có khả năng gây ung thư cho con người.
WHO định nghĩa, thịt chế biễn sẵn là các loại thịt đã bị biến đổi thông qua quá trình ướp muối, sấy khô, lên men, xông khói, hoặc các quá trình xử lý khác để tăng hương vị hoặc để bảo quản được lâu hơn. Một số loại thịt chế biến phổ biến là: Thịt nguội, xúc xích, thịt muối, thịt khô, thịt đóng hộp, các loại nguyên vật liệu chế biến (chế phẩm), nước sốt từ thịt, …
Kết quả nghiên cứu của IARC cho thấy mỗi người tiêu thụ 50g thịt chế biến sẵn hàng ngày (tương đương với khoảng 4 miếng thịt xông khói hoặc 1 chiếc xúc xích) thì nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng sẽ tăng lên khoảng 18%. Ăn quá nhiều thực phẩm này còn có thể gây ung thư dạ dày.
Nguyên nhân là bởi thịt chế biến sẵn chứa nhiều chất phụ gia, có thể chứa các hóa chất hình thành trong quá trình chế biến, ví dụ như hợp chất N-nitroso và hydrocarbon thơm đa vòng, gây tổn thương ADN và phát triển ung thư.
Ngoài ung thư, tiêu thụ thịt chế biến sẵn còn liên quan đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng như huyết áp cao, bệnh tim, tiểu đường…
Trong một nghiên cứu năm 2014 với hơn 44.000 phụ nữ tham gia, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thịt chế biến và huyết áp cao. Nguyên nhân là do hàm lượng muối cao trong các sản phẩm thịt chế biến, chẳng hạn như gia vị và bảo quản. Đồng thời, các chuyên gia y tế Đài Loan (Trung Quốc) cũng cảnh báo rằng chất bảo quản của thịt chế biến có thể làm hỏng chức năng của mạch máu.
Ngoài thịt chế biến sẵn, mọi người cũng không nên hoặc hạn chế ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn như:
-Khoai tây chiên
Món ăn này rất có hại cho sức khỏe nếu bạn ăn quá nhiều. Nhiều loại khoai tây chiên có chứa hương nhân tạo, màu nhân tạo và chất bảo quản, đồng thời chứa nhiều chất béo bão hòa làm giảm lượng cholesterol tốt và làm tăng lượng cholesterol xấu. Điều này có thể làm bạn tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Hơn nữa, khoai tây chiên chứa các loại axit béo gây hại cho cơ thể.
-Mì ăn liền
Mì ăn liền là món ưa thích của nhiều người nhưng lại rất ít dinh dưỡng. Tuy nhiên, một gói mì có thể chứa gần 2.000 mg natri, cao hơn 500 mg so với mức mà cơ thể cần hấp thụ. Do vậy, sử dụng nhiều mỳ ăn liền dễ làm tăng huyết áp. Ngoài ra, chất béo có trong mì ăn liền có thể là nguyên nhân khiến cơ thể thừa cholesterol.
-Nước ngọt có ga
Loại đồ uống này không có giá trị dinh dưỡng, nó còn chứa chất tạo ngọt nhân tạo như aspartame, saccharin và sucralose cũng như liên quan tới chứng đau đầu, trầm cảm và tăng nguy cơ tiểu đường tuýp 2.
-Bánh ngọt đóng gói
Những chiếc bánh ngọt đựng trong bao bì nylon có vẻ không hỏng trong nhiều năm thực ra chứa đầy đường và chất bảo quản, sẽ không có lợi cho sức khỏe.
Cách lựa chọn thực phẩm chế biến sẵn
+Xem kỹ các thành phần được sử dụng và hàm lượng dinh dưỡng của thực phẩm.
+Lựa chọn những thực phẩm giàu protein, vitamin, muối khoáng, chất xơ.
+Tránh các sản phẩm nhiều đường, muối và chất béo.
+Cân bằng việc sử dụng thực phẩm tươi và thực phẩm chế biến, tránh lạm dụng sản phẩm chế biến.
Minh Hoa (t/h)