Tại dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính, Bộ Nội vụ đã đề xuất tên gọi của xã, phường mới hình thành sau sắp xếp cần dễ nhận diện, ngắn gọn, dễ đọc, dễ nhớ, bảo đảm tính hệ thống, khoa học.
Trong đó, khuyến khích các địa phương đặt tên của xã, phường theo số thứ tự hoặc theo tên của đơn vị hành chính cấp huyện (trước sắp xếp) có gắn với số thứ tự để thuận lợi cho việc số hoá, cập nhật dữ liệu thông tin.
Cơ quan soạn thảo cũng khuyến khích việc sử dụng một trong các tên gọi đã có của các đơn vị hành chính trước khi sắp xếp hoặc tên gọi của đơn vị hành chính có giá trị lịch sử, truyền thống, văn hóa và đã được nhân dân địa phương đồng tình ủng hộ.
Lưu giữ địa danh lịch sử, văn hoá
Trước đề xuất này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Xã hội Tạ Văn Hạ nêu quan điểm của mình với Người Đưa Tin.
Theo đó, ông đề xuất tổ chức đơn vị hành chính cấp cơ sở thành các khu và đặc khu thay vì xã, phường, tên gọi các khu sẽ sử dụng lại tên các quận, huyện, thị trấn, thành phố cấp huyện trước đây và đặt tên theo số thứ tự.
Ông nêu ví dụ như các địa danh cấp huyện trước đây như: Quận Ba Đình, Quận Hoàn Kiếm, Tp.Đà Lạt, Tp.Sa Pa… có thể tổ chức thành các khu Ba Đình 1, Ba Đình 2, Khu Đà Lạt 1, Khu Đà Lạt 2…
ĐBQH Tạ Văn Hạ.
"Theo tôi, việc sử dụng tên gọi "khu" sẽ giải quyết được bất cập do cách gọi xã, phường. Như vậy, nghe thuận và hợp lý hơn", ông Hạ nêu và cho hay trong từ điển tiếng Việt, khu cũng bao hàm nghĩa đơn vị hành chính, thành phần của một đô thị lớn.
Theo Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Xã hội, việc tổ chức các khu và sử dụng địa danh cấp huyện trước đây để gọi tên sẽ giúp giữ được tên những địa danh nổi tiếng, có bề dày lịch sử, văn hóa, được quốc tế biết đến như: Ba Đình, Hoàn Kiếm của Hà Nội hay Mù Cang Chải, Sa Pa, Đà Lạt…
Địa giới hành chính lâu nay chủ yếu nhắc tới là cấp huyện. Những địa danh nổi tiếng như: Mù Cang Chải, Sa Pa, Hạ Long, thậm chí Hoàng Sa, Trường Sa cũng là tên đơn vị cấp huyện.
Do đó, ông Hạ cho rằng, nếu tổ chức theo phương án các khu và đặt tên theo cách này sẽ giữ được địa danh lịch sử, văn hóa nổi tiếng.
Tiết kiệm chi phí, người dân dễ thích nghi
ĐBQH Nguyễn Thị Sửu – Phó trưởng đoàn chuyên trách đoàn ĐBQH Thành phố Huế thể hiện sự đồng tình, ủng hộ với đề xuất lấy tên cấp huyện cũ đặt cho cấp xã mới.
Cho rằng, đề xuất của Bộ Nội vụ khuyến khích các địa phương đặt tên của xã, phường theo số thứ tự là sáng kiến sáng tạo, nhưng đại biểu băn khoăn "bắt đầu từ đâu?". Từ đồng bằng hay miền núi hay ngược lại, hay theo hướng nào? Do đó, cũng cần hết sức lưu ý, phải tính toán cho thống nhất, đồng bộ.
Về tên gọi, đại biểu cũng đồng tình với câu chuyện phải chú ý về yếu tố văn hóa, lịch sử, đặc trưng văn hóa vùng miền. Bà cho rằng sự khác biệt giữa miền núi, đồng bằng, ven biển hay biên giới đòi hỏi phải chú ý đến đặc trưng văn hóa phổ quát, tạo nên tính đại diện cho địa phương. Do đó, văn hóa lịch sử phải là những điểm nổi bật không chỉ của địa phương đó hay của đơn vị hành chính cấp xã đó mà còn của cấp tỉnh.
ĐBQH Nguyễn Thị Sửu.
"Tên gọi, địa danh gắn liền với sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước thì ta ưu tiên dùng, sau đó mới đến các sự kiện lịch sử của cấp tỉnh… cứ như vậy cho đến cấp xã", nữ đại biểu gợi ý.
Tên gọi của các địa phương, tỉnh thành sau sắp xếp cũng đang nhận được nhiều sự quan tâm. Theo ý kiến của đại biểu, tên gọi địa phương không chỉ đơn thuần là một danh xưng hành chính mà còn là một phần trong tiềm thức và trái tim của mỗi người dân.
Vì vậy, việc sắp xếp lại địa giới hành chính trong kỷ nguyên mới là một bước đi cần thiết nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, phát triển kinh tế - xã hội và đáp ứng nhu cầu của người dân.
Tuy nhiên, quá trình này cần được thực hiện một cách thận trọng, lắng nghe ý kiến từ cộng đồng để đảm bảo giữ gìn bản sắc văn hóa và tạo sự đồng thuận trong xã hội.
Giữ nguyên tên địa danh cũ chỉ thay đổi cách đánh số là hướng đi hợp lý.
Còn theo ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga – Ủy viên Ủy ban Văn hoá - Xã hội của Quốc hội, phương án giữ tên huyện, thành phố để đặt tên mới cho các xã, phường như đề xuất của Bộ Nội vụ là một giải pháp hợp lý.
Cách đặt tên này không chỉ giúp người dân dễ dàng thích nghi mà còn tiết kiệm chi phí cho Nhà nước. Bởi, theo đại biểu phương án thay đổi hoàn toàn tên gọi của địa phương mang nhiều hệ lụy, mất nhiều thời gian để thích nghi.
Bên cạnh đó, tên gọi thay đổi hoàn toàn kéo theo hàng loạt thủ tục hành chính như cấp đổi giấy tờ tùy thân, giấy tờ nhà đất, hộ khẩu, biển hiệu doanh nghiệp…
"Việc giữ nguyên tên địa danh cũ chỉ thay đổi cách đánh số là hướng đi hợp lý, giúp giảm thiểu tối đa các bất cập phát sinh", đại biểu nói.
