Binh sĩ Nga treo cờ tại một khu dân cư mới được quân đội Nga kiểm soát ở vùng Donetsk. Ảnh: Reuters.
Nga tăng tốc kiểm soát lãnh thổ Ukraine
Theo Reuters, bản đồ chiến sự do nhóm phân tích DeepState của Ukraine công bố ngày 12/8 cho thấy quân đội Nga đã tiến sâu ít nhất 10 km về phía bắc theo hai hướng trong vài ngày qua.
Đây được đánh giá là một trong những bước tiến lớn nhất của Nga kể từ năm ngoái, dù giới phân tích quân sự nhận định Moscow chủ yếu dùng các nhóm binh sĩ quy mô nhỏ để tạo bàn đạp, và chưa rõ liệu Nga có thể giữ lãnh thổ mới kiểm soát trước khả năng Ukraine tổ chức phản công hay không.
Ở khu vực phía bắc thành phố Pokrovsk, quân đội Nga đã vượt qua phòng tuyến cuối cùng của Ukraine, hiện đang mở rộng kiểm soát ở khu vực tuyến đường cao tốc Dobropillia – Kramatorsk. Quân đội Nga cũng áp sát vùng ngoại ô Dobropillia và vượt qua thị trấn Rodynske. Viễn cảnh thành phố Pokrovsk bị bao vây đang trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
“Tình hình ở phòng tuyến của Ukraine ở vùng Donetsk khá hỗn loạn khi đối phương tìm thấy kẽ hở, thâm nhập sâu hơn, nhanh chóng củng cố và tập hợp lực lượng để tiếp tục đạt bước tiến mới”, DeepState nhận định.
Trong vài ngày, lực lượng Nga liên tiếp kiểm soát thêm lãnh thổ Ukraine. Ảnh: Reuters.
Pasi Paroinen, nhà phân tích thuộc nhóm phân tích Black Bird Group ở Phần Lan cho biết tình hình leo thang nhanh chóng, khi quân Nga vượt qua phòng tuyến Ukraine, tiến sâu khoảng 17 km chỉ trong 3 ngày. “Các đơn vị Nga đi đầu được cho là đã tới đường cao tốc T0514 Dobropillia – Kramatorsk và các nhóm trinh sát và phá hoại (DRG) của Nga cũng xuất hiện gần trung tâm Dobropillia”, ông Paroinen nói, đề cập sự hiện diện của Nga ở các khu vực này là điều Ukraine chưa từng tính tới. “Thực tế là Ukraine không còn phòng tuyến nào khác ở phía sau vì họ chưa từng nghĩ tới việc Nga tiến sâu như vậy”.
Tạo lợi thế trước thượng đỉnh Trump – Putin?
Konrad Muzyka, giám đốc tổ chức phân tích Rochan Consulting, nói đợt tiến công này của Nga tuy có vẻ bất ngờ nhưng thực tế là kết quả của hơn một tuần thâm nhập và giành lợi thế.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 12/8 xác nhận các nhóm binh sĩ Nga đã tiến khoảng 10 km chỉ sau vài ngày ở nhiều khu vực tiền tuyến vùng Donetsk. “Họ không có trang bị, chỉ có vũ khí cầm tay. Một số đã bị phát hiện, chúng tôi đã hạ một phần, bắt giữ một phần. Phần còn lại chúng tôi sẽ tìm và loại bỏ trong thời gian tới”, ông Zelensky nói.
Ông Zelensky nhận định đây là nỗ lực của Moscow nhằm tạo hình ảnh trước thượng đỉnh Nga – Mỹ rằng “Nga đang chiếm thế thượng phong còn Ukraine đang thất thế”.
Đà tiến công của Nga tại nhiều địa điểm ở vùng Donetsk. Nguồn: AMK Mapping/X.
Một cựu sĩ quan Ukraine, người điều hành nhóm phân tích Frontelligence Insight, viết trên mạng xã hội X: “Trong các năm 2014 và 2015, Nga đều mở các chiến dịch lớn trước đàm phán để giành thế thượng phong. Tình hình hiện nay nghiêm trọng, nhưng chưa đến mức sụp đổ như một số người lo ngại”.
Sergei Markov, cựu cố vấn Điện Kremlin, nói Nga đã tận dụng “sự sụp đổ một phần” ở tiền tuyến do thiếu binh lực của Ukraine. “Bước đột phá mới có thể là cơ sở cho ông Putin và ông Trump trong đàm phán”, ông nói, nhận định nếu duy trì được đà tiến công này, Moscow có thể tăng sức ép buộc Kiev nhượng lãnh thổ để tránh đối mặt với tình hình còn tồi tệ hơn.
Tại Alaska vào ngày 15/8, ông Trump và ông Putin dự kiến thảo luận khả năng đạt một thỏa thuận chấm dứt xung đột. Một số nguồn tin cho biết, Nga muốn Ukraine nhượng lại toàn bộ lãnh thổ vùng Donbass. Đổi lại, Nga sẽ rút quân khỏi vùng Kharkiv, Sumy, cũng như từ bỏ các nỗ lực kiểm soát hoàn toàn vùng Kherson và Zaporizhzhia, theo Reuters.
Vấn đề Ukraine cam kết trung lập, không gia nhập NATO cũng có thể nằm trong chương trình nghị sự giữa ông Trump và ông Putin.
Đăng Nguyễn - Reuters
