Lý giải nguyên nhân đấu giá đất cao gấp nhiều lần giá khởi điểm

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 8/2024 chiều 7/9, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân đã thông tin đến báo chí về việc một số trường hợp trúng đấu giá đất cao gấp nhiều lần giá khởi điểm, có trường hợp cao bất thường xảy ra thời gian vừa qua.

Ông Ngân cho hay, sau khi Luật Đất đai có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024 đã diễn ra một số cuộc đấu giá đất.

Theo ông Lê Minh Ngân, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm chỉ đạo quyết liệt đối với việc triển khai Luật Đất đai để đảm bảo đưa Luật đi vào cuộc sống, có hiệu lực, hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững đất nước, trong đó có các nội dung về giá đất và đấu giá quyền sử dụng đất.

Sau khi có dư luận về trường hợp đấu giá đất cao gấp nhiều lần giá khởi điểm, trong đó có trường hợp cao bất thường, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 82 yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Xây dựng, UBND Thành phố Hà Nội kiểm tra, rà soát, đánh giá, tìm nguyên nhân và đề xuất các giải pháp.

Trước khi nhận được công điện của Thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chủ động thành lập đoàn kiểm tra, phối hợp với UBND Thành phố Hà Nội rà soát, xem xét, đánh giá các cuộc đấu giá đó và thực hiện theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Bước đầu cho thấy, các địa phương đã có các hoạt động nhằm kiểm soát chặt chẽ công tác đấu giá quyền sử dụng đất trước khi tổ chức đấu giá, như thành lập tổ chức giám sát, bố trí lực lượng Công an đảm bảo an ninh trật tự trong quá trình đấu giá quyền sử dụng đất.

Sau khi có kết quả đấu giá quyền sử dụng đất và phản ánh của báo chí, dư luận, UBND các huyện đã chủ động chỉ đạo rà soát, nắm bắt tình hình giao dịch trên địa bàn, đặc biệt đối với các lô đất trúng đấu giá.

"Việc trúng đấu giá tăng cao so với giá khởi điểm là đúng thực tế", khẳng định điều này, ông Ngân cho biết, nguyên nhân thứ nhất là cộng hưởng của nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan về xu hướng tăng giá chung của thị trường bất động sản đang trên đà phục hồi và ghi nhận số lượng giá giao dịch tăng trưởng tốt trên cả thị trường sơ cấp và thứ cấp từ đầu năm 2024.

Đặc biệt là đối với các bất động sản có pháp lý rõ ràng, được đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ thuộc các khu vực quy hoạch phát triển đô thị, đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông kết nối quan trọng như huyện Hoài Đức, Thanh Oai, thu hút nhà đầu tư và người dân tham gia.

Nguyên nhân thứ hai, theo ông Ngân là việc tổ chức cuộc đấu giá quyền sử dụng đất diễn ra trong thời điểm giao thoa giữa Luật Đất đai 2013 hết hiệu lực và Luật Đất đai 2024 bắt đầu có hiệu lực.

"Giao thoa giữa thời kỳ luật cũ hết hiệu lực và luật mới có hiệu lực, quá trình tổ chức cuộc đấu giá đất này xuất phát từ những quy định của luật cũ và chuyển sang luật mới", ông Ngân nói.

Theo ông Ngân, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với các Bộ Tư pháp, Tài chính, Xây dựng, UBND Thành phố Hà Nội xác định nguyên nhân cụ thể. Bộ đã có văn bản gửi các cơ quan có liên quan.

Trên cơ sở các thông tin, tài liệu, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ có buổi làm việc, đảm bảo có sự đánh giá tác động nhiều chiều, ý kiến của nhiều cơ quan trên cơ sở quy định của pháp luật để tìm ra nguyên nhân, đề xuất các giải pháp.

"Nếu sau khi đánh giá mà phát hiện ra lỗi từ cơ chế, chính sách và có tính phổ quát, có tính phổ biến, ảnh hưởng đến việc đấu giá quyền sử dụng đất trên phạm vi cả nước thì chúng tôi sẽ có đề xuất, tham mưu phương án cho cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hoặc điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật", ông Ngân nói.

Trường hợp trong quá trình phân tích, đánh giá không phải lỗi do cơ chế, chính sách mà lỗi do quá trình tổ chức thực hiện, theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, sẽ đề xuất và tham mưu trong việc chỉ đạo các đơn vị, cơ quan quản lý Nhà nước ở địa phương cùng rà soát, đánh giá kỹ lưỡng các phương án đấu giá, xác định giá đất và tổ chức việc đấu giá để đảm bảo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo ổn định tình hình đấu giá đất.