Mới đây, bệnh nhi là B.Q.M, 14 tuổi, được người nhà đưa vào khoa khám bệnh trong tình trạng khó thở do vết thương sau lưng. Khai thác nhanh bệnh sử được biết trẻ bị vật sắc nhọn đâm vào trong quá trình xô xát khi tham gia hoạt động thể thao.
Bệnh nhi bị thương ở cạnh sườn.
Nhận định vết thương sâu, nguy cơ thủng màng phổi, các bác sĩ đã nhanh chóng chuyển bệnh nhi vào đơn vị Hồi sức cấp cứu. Tại đây, các bác sĩ đã thực hiện các biện pháp sơ cứu, hồi sức tích cực cho bệnh nhi, đồng thời chỉ định chụp cắt lớp vi tính lồng ngực để xác định mức độ tổn thương.
Kết quả chụp cắt lớp vi tính cho thấy vết thương rách nhu mô phổi trái gây chảy máu màng phổi. Nếu không được phẫu thuật kịp thời, bệnh nhi có thể bị suy hô hấp, thậm chí tử vong. Do vậy, bệnh nhi đã được chuyển thẳng lên phòng mổ, bỏ qua những thủ tục hành chính khác.
Bệnh nhân được chỉ định phẫu thuật nội soi lồng ngực cấp cứu. Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ nhận thấy vết thương rách nhu mô thuỳ X phổi trái gây chảy máu nhiều khoang màng phổi.
Các bác sĩ phẫu thuật đã tiến hành khâu vết rách, lấy hết máu tụ và đặt 1 dẫn lưu khoang màng phổi, hút áp lực âm liên tục. Hiện tại sau 6 ngày điều trị, bệnh nhân đã ổn định, tự thở, được rút ống dẫn lưu và dự kiến được xuất viện trong thời gian sớm.
Theo BS Nguyễn Minh Hải – Phó trưởng khoa Ngoại tổng hợp, phụ trách phẫu thuật Lồng ngực, mạch máu; là người trực tiếp thăm khám và phẫu thuật cho biết: Lồng ngực có nhiều cấu trúc như tim, phổi và các mạch máu lớn. Do vậy chấn thương ngực là một chấn thương vô cùng nghiêm trọng, là 1 trong 2 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em sau chấn thương sọ não, chủ yếu là do mất máu (tổn thương tim, mạch máu lớn...) và suy hô hấp (tràn máu, tràn khí khoang màng phổi.).
Vết thương ngực hở là 1 trong 2 bệnh cảnh của chấn thương ngực, vết thương gây thủng khoang màng phổi làm khí từ bên ngoài tràn vào bên trong gây cản trở hô hấp. Phẫu thuật nội soi điều trị chấn thương ngực là một kỹ thuật khó, đòi hòi trình độ tay nghề cao nhằm mang lại hiệu quả tối đa với vết mổ nhỏ, thời gian nằm viện ngắn thay vì đường mổ dài, cắt nhiều lớp cơ thành ngực với nhiều biến chứng (sẹo xấu; thời gian nằm viện kéo dài; hạn chế cơ hô hấp…).
Ngoài ra tuỳ theo hướng tác động của tác nhân mà có thể gây tổn thương các tạng trong ổ bụng. Do vậy, bắt buộc phải kiểm tra tính toàn vẹn của cơ hoành khi phẫu thuật. Nhiều trường hợp phải nội soi ổ bụng để kiểm tra để tránh bỏ sót tổn thương.
Từ trường hợp này bác sĩ khuyến cáo các trường hợp có vết thương ngực cần nhanh chóng dùng gạc băng ép để tránh khí vào khoang lồng ngực.
Trong trường hợp còn dị vật cắm trên thành ngực thì tuyệt đối không được rút ra dễ gây tổn thương nặng thêm cho bệnh nhân, nhanh chóng chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế chuyên khoa để được xử lý kịp thời, tránh nguy hiểm đến tính mạng.
Đảm bảo đúng nguyên tắc tập luyện thể thao
- Nguyên tắc tập luyện dựa trên cơ sở khoa học cũng như thực tế tình trạng sức khỏe, mục đích tập luyện của mỗi người để lựa chọn những phương pháp - bài tập/môn thể thao phù hợp, cũng như tính toán thời gian, tần suất, cường độ/lượng vận động hợp lý.
- Cần khởi động đúng và đủ trước khi tập luyện giúp cơ thể đạt được trạng thái tốt nhất khi hoạt động thể lực, các hệ thống tim mạch, hô hấp, hệ thống cơ xương khớp được chuẩn bị thích nghi với vận động, giúp phòng tránh chấn thương, mệt mỏi quá sức.
- Luôn tuân thủ nguyên tắc tuần tự tăng tiến đảm bảo cho cơ thể thích nghi dần với lượng vận động tập luyện.
- Tập luyện cũng phải được tiến hành một cách có hệ thống, liên tục nhằm củng cố và nâng cao kỹ năng vận động, chức năng của các cơ quan và sự điều hòa phối hợp giữa các hệ thống cơ quan trong cơ thể.
- Kết quả có được chỉ có thể thông qua tập luyện một cách có hệ thống, vì vậy cần tránh tâm lý nôn nóng muốn nhanh chóng đạt được kết quả như ý mà bỏ qua các nguyên tắc tập luyện dẫn đến những chấn thương đáng tiếc hay những bất lợi khác cho sức khỏe.
Trúc Chi (t/h)
