Hiện tượng mặt hồ đóng băng khi thời tiết lạnh khiến nhiều người thích thú. Nó còn có tên gọi “hoa băng” hay “hoa mùa đông”, hiện tượng này xảy ra khi nhiệt độ xuống thấp, hơi nước trong không khí ngưng tụ và đóng băng trên mặt hồ, tạo ra những khối giống như hoa thật phủ kín mặt hồ.
Trên mặt hồ, những bông hoa đặc biệt này được hình thành hoàn toàn từ tinh thể băng, có đường kính khoảng 3-4 cm. Chúng có thể kết thành cành, thân cây với hình dạng đóa hồng hoặc cánh hoa. Khi xuất hiện, chúng khiến cho khung cảnh trở nên huyền diệu.
Bao trùm khung cảnh của thiên nhiên là những bông hoa đặc biệt này được hình thành hoàn toàn từ tinh thể băng, có đường kính khoảng 3-4 cm.
Điều kiện cho hiện tượng này cũng không đơn giản, tối thiểu cần có ba điều. Thứ nhất, tuyết không phủ trên mặt hồ đóng băng. Thứ hai, nhiệt độ phải rất lạnh, xuống dưới âm 15 độ C. Thứ ba, trời cần lặng gió hoặc có rất ít gió.
Ở Nhật Bản, hiện tượng này có ở hồ Akan, tỉnh Hokkaido, nhờ núi chắn gió tạo không khí tĩnh lặng, với những đóa hoa trắng phủ kín mặt hồ, đối lập với màu xanh thẳm của nước hồ đóng băng. Ngoài ra, chúng còn xuất hiện ở các vùng cực.
Hình dạng của hoa băng thay đổi theo điều kiện thời tiết. Chúng có thể có hình hoa nhiều cánh, hoặc dạng như lông vũ. Tuy nhiên, những bông hoa này mong manh đến mức chỉ một hơi thở cũng có thể khiến chúng biến mất trong chớp mắt.
Bạn không thể thấy hoa băng vào ngày trời gió nên việc được chiêm ngưỡng hiện tượng này là một điều kỳ diệu. Để có cơ hội cao nhất, bạn có thể đến đây vào những tháng mùa đông lạnh nhất, thường là từ tháng 12 đến tháng 3 và đăng ký tour địa phương.
Mùa đông đến các mạch suối nước nóng, một số vùng của hồ có thể có băng mỏng, nên du khách được khuyến cáo không nên tự ý đi tìm kiếm vùng có hiện tượng này. Một hướng dẫn viên giàu kinh nghiệm sẽ đảm bảo an toàn cho bạn, cũng như tăng cơ hội gặp hoa băng.
Vì sao băng luôn nổi trên mặt hồ?
Những lớp băng trên sông hồ hay trên chum nước vào mùa đông đều đóng trên bề mặt nước, chưa bao giờ xảy ra trường hợp lớp băng đóng dưới đáy nước. Vì sao vậy?
Nước có một đặc tính khá đặc biệt. Khi ở nhiệt độ trên 4 độ C vẫn có đặc tính giống mọi vật khác là nóng nở lạnh co; nhưng khi nước ở dưới 4 độ C thì đặc tính của nước sẽ ngược lại, tức là lạnh nở nóng co. Cùng một lượng nước đó, sau khi kết thành băng thể tích của nó sẽ giãn nở, theo Định luật II Niutơn: khối lượng tỉ lệ nghịch với thể tích, vì vậy tảng băng trở nên nhẹ đi.
Đó là lý do băng luôn ngưng kết trên mặt nước mà không đông kết dưới đáy nước. Chỉ khi nào thời tiết thực sự băng giá và nhiệt độ xuống đến mức thấp nhất, nước trên sông, ao hồ mới đóng băng từ trên xuống dưới.
Trúc Chi (theo Zing, Tiền Phong)