Mỗi năm, có 10.000 trẻ em Việt Nam bị dị tật hàm mặt chưa được phẫu thuật
Theo thống kê tại Việt Nam, ước tính cứ 700 trẻ sinh ra thì có 1 trường hợp bị khe hở môi, vòm miệng và dị tật hàm mặt. Những khiếm khuyết về thể chất không chỉ ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ mà còn khiến trẻ gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày. Tỷ lệ trẻ mới sinh ra mắc dị tật này chưa được phẫu thuật tồn đọng mỗi năm ở Việt Nam đã lên đến 10.000 trẻ em.
Bé L.T.H. (3 tuổi, ở huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) nhập bệnh viện E trong tình trạng mắc dị tật khe hở môi, vòm miệng toàn bộ 2 bên kèm viêm phổi và suy dinh dưỡng nặng kéo dài.
Mẹ cháu L.T.H. chia sẻ: “Biết con mắc phải dị tật khe hở môi vòm miệng toàn bộ 2 bên (là một thể phức tạp và nặng nhất trong dị tật khe hở môi vòm miệng - PV) nhưng do điều kiện gia đình khó khăn nên vợ chồng tôi không thể đưa cháu đi phẫu thuật. Chúng tôi luôn trăn trở không biết đến khi nào mới có tiền để chữa trị cho con”.
Nhận thấy tình trạng của bé rất phức tạp, các bác sĩ đã nhanh chóng hội chẩn và đưa ra quyết định điều trị, phẫu thuật cho bé.
Trẻ tới khám tại BV E ngày 30/5.
Tương tự, bé T.M.T (2 tuổi, xã Vũ Quang, huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) được phát hiện mắc dị tật bẩm sinh khe hở môi, vòm miệng từ lúc mới sinh ra nhưng điều kiện kinh tế của gia đình khó khăn nên chưa thể đưa con điều trị. Vừa rồi, cán bộ địa phương xuống khảo sát và cho biết có chương trình phẫu thuật miễn phí cho trẻ bị mắc dị tật khe hở môi, vòm miệng nên gia đình đưa con lên Bệnh viện E để khám và phẫu thuật.
Đây chỉ là hai trong rất nhiều trường hợp trẻ em mắc dị tật khe hở môi, vòm miệng có hoàn cảnh khó khăn được các bác sĩ ở Bệnh viện E phối hợp với Trường Đại học Y Dược - Đại học Quốc gia Hà Nội và Tổ chức Operation Smile tổ chức chương trình khám và điều trị phẫu thuật nhân đạo dành cho các trẻ em dị tật khe hở môi, vòm miệng từ 30/5 - 4/6/2022. Hoạt động này nằm trong khuôn khổ chương trình Tháng Phẫu thuật nhân đạo cho trẻ dị tật môi - vòm miệng nhằm mang đến “điều kỳ diệu” cho những nụ cười “khuyết” của trẻ em không may mắn mắc dị tật khe hở môi, vòm miệng, nhân Tết thiếu nhi 1/6.
Đã có 80 trẻ đến từ tỉnh Hà Tĩnh và một số tỉnh thành khác trong cả nước đến đăng ký khám sàng lọc để lựa chọn 60 trẻ đủ tiêu chuẩn để phẫu thuật miễn phí thông qua chương trình này.
Thực hiện chương trình có sự tham gia tiếp nhận, khám sàng lọc và phẫu thuật cho các bệnh nhi mắc dị tật bẩm sinh về khe hở môi, vòm miệng gồm các bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên thuộc các chuyên khoa mũi nhọn của Bệnh viện E: Răng hàm mặt, Gây mê hồi sức, Nội Nhi tổng hợp, Tai mũi họng, Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và hàm mặt, Sức khỏe tâm thần…
Lưu ý, trẻ khi đi khám không có mắc các bệnh bẩm sinh khác như bệnh tim, động kinh, hen suyễn… và không bị ốm, sốt hoặc viêm nhiễm trong thời điểm này.
Từ 30/5 - 4/6/2022, nhân nhân Tết thiếu nhi 1/6, Bệnh viện E phối hợp với Tổ chức Operatio
Miễn phí toàn bộ chi phí phẫu thuật, nhà ở lưu trú, luyện âm chữa ngọng, nắn chỉnh răng cho trẻ
TS.BS. Nguyễn Tấn Văn – trưởng Bộ môn bệnh lý miệng và hàm mặt – trường Đại học Y dược ĐHQG – người thăm khám và phẫu thuật trực tiếp cho trẻ tại Bệnh viện E cho hay: Dị tật khe hở môi, vòm miệng làm thay đổi cấu trúc giải phẫu, hình thể thẩm mỹ của mặt, gây ra những rối loạn chức năng về ăn uống, hô hấp, phát âm của trẻ, đồng thời tác động nặng nề đến tâm lý của bệnh nhi và gia đình.
Trẻ bị khe hở môi ngoài ảnh hưởng về thẩm mỹ, còn tùy thuộc vào mức độ có thể gây các rối loạn về chức năng: Bú, phát âm các âm môi (m, p, b). Trường hợp tổn khuyết đến xương ổ răng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình mọc răng, răng mọc sai vị trí hoặc không mọc được.
Trẻ bị khe hở vòm miệng thường gặp khó khăn trong ăn uống (thức ăn lên mũi, sặc, dễ trớ) và phát âm sai (nói ngọng, giọng mũi hở). Ngoài ra, trẻ còn thường bị các bệnh tai mũi họng như viêm mũi họng, viêm tai giữa, viêm amidan… lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển chung, và có tác động xấu lên thính giác của trẻ. Những trẻ nghe kém do viêm tai giữa mạn tính kéo dài cũng gặp khó khăn trong phát triển ngôn ngữ.
Trao quà cho các cháu tham gia chương trình phẫu thuật tại BV E
TS.BS Nguyễn Công Hựu - Giám đốc Bệnh viện E cho biết: Việc phẫu thuật trẻ mắc dị tật bẩm sinh khe hở môi, vòm miệng là công việc phức tạp, khó khăn cả về khâu tổ chức, kinh phí (khi phần lớn các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, sinh sống ở các địa bàn xa với các trung tâm y lớn có đủ điều kiện phẫu thuật). Phẫu thuật đòi hỏi tay nghề chuyên môn cao của kíp mổ, điều kiện phương tiện và trang thiết bị của cơ sở phẫu thuật phải đủ tiêu chuẩn để an toàn cho trẻ.
Trong thời gian gần đây, Bệnh viện E được Bộ Y tế đầu tư lớn về cơ sở hạ tầng, trang thiết bị hiện đại. Bệnh viện thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao, được đào tạo bài bản, giàu kinh nghiệm, thuộc nhiều chuyên khoa về công tác tại bệnh viện.
Với cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, phòng mổ, hệ thống máy gây mê, hồi sức, chăm sóc hậu phẫu… hiện đại, đồng bộ; với sự phối hợp của các bác sĩ, chuyên gia Bệnh viện E với Trường Đại học Y Dược - Đại học Quốc gia Hà Nội và tổ chức Operation Smile đã đảm bảo những điều kiện tốt nhất cho các trẻ em không may mắc các dị tật về hàm mặt có cơ hội được phẫu thuật, trả lại nụ cười, đem đến một tương lai rộng mở, hoà nhập cộng đồng cho các em.
Miễn phí toàn bộ chi phí phẫu thuật, nhà ở lưu trú, luyện âm chữa ngọng, nắn chỉnh răng cho trẻ tham gia chương trình khám và điều trị phẫu thuật nhân đạo dành cho các trẻ em dị tật khe hở môi, vòm miệng
Ts. Hựu cho hay: Trẻ tham gia phẫu thuật trong chương trình được miễn phí toàn bộ chi phí phẫu thuật khe hở môi vòm miệng, chăm sóc hậu phẫu và hỗ trợ một phần chi phí ăn ở trong thời gian điều trị tại Bệnh viện E như được miễn phí ở nhà lưu trú của Bệnh viện; các suất cơm, cháo, sữa từ các nhà hảo tâm hỗ trợ…
Đặc biệt, không chỉ mang lại nụ cười lành lặn hơn cho trẻ, chương trình còn giúp trẻ luyện âm chỉnh sửa giọng nói, phẫu thuật chữa ngọng, nắn chỉnh răng để trẻ tự tin hòa nhập với các bạn cùng trang lứa.
GS.TS Lê Ngọc Thành - Hiệu trưởng trường Đại học Y dược - Đại học quốc gia Hà Nội nhấn mạnh: Bệnh viện E là bệnh đa khoa hoàn chỉnh với nhiều chuyên khoa mũi nhọn cùng đội ngũ các y bác sĩ giỏi chuyên môn nên các ca mổ trong đó có mổ khe hở môi, vòm miệng sẽ rất an toàn.
GS Thành cho biết, trước đây có nhiều trẻ em bị mắc tim bẩm sinh kết hợp với bị hở khe môi. Tuy nhiên, sau khi tới Bệnh viện E điều trị và phẫu thuật tim bẩm sinh thì các cháu bé lại phải sang bệnh viện khác để mổ hở khe môi. Nhưng nay, các bác sĩ ở Bệnh viện E đã có thể thực hiện được, giúp trẻ không phải di chuyển tới nhiều bệnh viện khác nhau, gây tốn kém cho gia đình và xã hội.
Bà Nguyễn Thị Hải Đức - Đại diện cho Tổ chức Operation Smile Việt Nam nhận định: Hoạt động phẫu thuật lần này cũng là một trong những mục tiêu mà Tổ chức Operation Smile Việt Nam hướng tới là tạo điều kiện phát triển bền vững cho các chương trình, đó là cơ hội tốt để cho các bác sĩ trẻ răng hàm mặt, phẫu thuật tạo hình học tập và nâng cao chuyên môn và tay nghề cho các bác sĩ Việt Nam, bổ sung các trang thiết bị y tế cần thiết và hiện đại cho các bệnh viện tham gia chương trình…
Bà Đức cho biết, tính đến nay, đã có gần 100 y bác sĩ Việt Nam được huấn luyện nâng cao tay nghề tại Hoa Kỳ và các nước khác. Hơn 98% các ca phẫu thuật được thực hiện bởi đội ngũ thầy thuốc Việt Nam.
Theo TS.BS. Nguyễn Tấn Văn: Khe hở môi vòm miệng là dị tật có thể được điều trị hoàn toàn nếu trẻ được chăm sóc điều trị đúng cách và kiên trì. Chăm sóc trẻ có dị tật khe hở môi, vòm miệng nên được chia thành các giai đoạn như trẻ phát triển 6 tháng sẽ bắt đầu phẫu thuật khe hở môi; Trẻ được 18 đến 24 tháng tuổi, nặng từ 10kg trở lên sẽ phẫu thuật khe hở vòm miệng phía trong.
Sau phẫu thuật, các bác sĩ tiếp tục giúp các bé các tiết học luyện phát âm để đứa trẻ có thể nói trong trẻo như mọi bé khác cho đến khi vào lớp 1. Từ 12 tuổi, khi các cháu thay hết răng sữa, các bác sĩ phải trợ giúp các cháu nắn chỉnh răng. Giai đoạn này cần rất nhiều thời gian và mang tính thẩm mỹ giúp trẻ tự tin bước vào cuộc sống của mình.
Do đó, trẻ cần được điều trị sớm bằng phương pháp phẫu thuật tạo hình khe hở môi, vòm miệng. Phẫu thuật thành công sẽ giúp các bé thoát khỏi những khó khăn trong ăn uống, sinh hoạt hàng ngày, mang lại sự tự tin, hàn gắn những tổn thương về thể chất và tinh thần cho các bé.
.
Thanh Loan
