Như đã đưa tin vào cuối năm ngoái, một đoạn clip dài hơn 4 phút ghi lại cảnh một gia đình ở tỉnh Cà Mau rang gạo trên chảo nóng để kiểm tra nghi vấn gạo giả. Khi rang, gạo bị bốc khói, kết thành cục. Sau khi gạo cháy đen, người thử nghiệm dùng bật lửa châm vào thì những cục đen này bắt lửa, cháy rồi từ từ tiêu tán hết.
Ngoài clip, người này viết thêm mô tả rằng, đây là gạo cao su và do mình mua từ một vựa gạo ở chợ Cái Nước (thị trấn Cái Nước): "Gạo em mua ở Cái Nước nè, cao su bà con ơi".
Mới đây, chị Võ Thúy Hằng (24 tuổi, ngụ huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau) - người đăng tải clip này đã bị sở Thông tin Truyền thông tỉnh Cà Mau xử phạt hành chính 10 triệu đồng vì đăng tải thông tin sai sự thật lên facebook, gây hoang mang dư luận.
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng khẳng định không có chất cao su như trong clip chị Hằng đăng tải và yêu cầu chị Hằng gỡ bỏ đoạn clip.
Điều đáng nói, sau hàng loạt clip “gạo giả” được đăng tải, gây xôn xao rồi bị lật tẩy là trò câu like rẻ tiền; cộng đồng mạng vẫn ngây thơ như thuở nào. Bằng chứng là clip “gạo giả” kể trên đã thu hút hàng nghìn lượt thích và chia sẻ, kèm theo những lời bình luận thể hiện sự hoang mang, lo lắng của người dân chỉ sau vài giờ đăng tải.
Dường như những bài học để đời cũng như lời cảnh báo của chuyên gia về chuyện gạo giả (nếu làm được) thì có khi còn đắt hơn cả gạo thật chẳng giúp họ “tính toán” nhiều hơn trước khi nhấn nút “chia sẻ”; từ đó tiếp tay cho các đối tượng xấu, lan tỏa thông tin thất thiệt.
Thế giới ảo nói chung hay mạng xã hội nói riêng vốn rộng lớn, bất cứ ai cũng có thể “đăng ký một tài khoản” để chia sẻ suy nghĩ, quan điểm và kể lại một câu chuyện theo góc nhìn của riêng mình. Ở đó đòi hỏi người viết phải sở hữu sự trung thực và người đọc phải hết sức tỉnh táo, biết chọn lọc thông tin và không tự biến mình thành công cụ cho người khác.
Khi không thể xác định người truyền tải thông tin có mục đích hoàn toàn trong sáng hay chỉ đưa ra một lời phán phi lý, thiếu bằng cớ để thu hút khách hàng, hạ thấp uy tín của người khác, để “cho vui”… cách tốt nhất là hãy im lặng.
Sự cẩn trọng chẳng những không khiến ai trở nên lạc hậu, trái lại còn giúp ta thoát mác “cừu non”, có thể “miễn dịch” với thông tin xấu.
Ngân Hà
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.