Có khi nào bạn tự hỏi tại sao con mình lại không thể tự ăn mà lúc nào cũng phải dùng đủ mọi cách, ăn uống là một trong những bản năng của con người mà sao lúc nào cũng phải ép, phải dỗ dành, phải dùng đủ thứ để bé ăn. Trong khi đó, bằng tuổi con mình, nhiều bé đã tự ăn, đến giờ là ăn, đến giờ là tự ngồi vào bàn.
Phát triển tính tự lập trong ăn uống cũng giúp bé tự lập. (Ảnh minh họa).
Theo BS. Trần Vũ Quang, bệnh viện Phụ sản Trung ương, để bé có thể tự lập trong ăn uống không phải khó, chỉ cần bạn kiên trì tập cho bé một thời gian là bé có thể tự ý thức được, từ đó bé sẽ dần tự lập trong ăn uống. Trong đó, vấn đề thứ nhất bạn quan tâm là những cách để tác động đến trẻ, giúp trẻ tự lập trong việc xúc ăn và thứ hai là việc trao đổi với ông bà (người đang dành nhiều thời gian trực tiếp chăm sóc trẻ khi bạn vắng nhà) để ông bà hỗ trợ bạn trong cách rèn tính tự lập xúc ăn cho trẻ.
Phát triển tính tự lập trong ăn uống cũng giúp bé tự lập, tự tin trong cuộc sống, giúp bé dễ thích nghi với môi trường hơn. Để tạo thành tính tự lập trong ăn uống khi bé mới tập ăn, bạn có thể tham khảo để giúp bé như sau:
1.Trước khi cho bé dùng thìa thì bạn hãy để cho bé ăn bốc:
Trước đó bạn hãy rửa tay với xà phòng chuyên dụng để đảm bảo rằng tay bé sạch sẽ trước khi sử dụng tay để ăn bốc. Việc tiếp xúc bằng đầu ngón tay với các món ăn, cảm nhận được sự cứng, mềm, nóng, lạnh… sẽ giúp cho trí não trẻ phát triển tốt hơn nhiều việc bị mẹ xúc và ép ăn từng bữa. Khi bé ăn bốc thì các mẹ nên chế biến những món ăn có dạng hình khối để bé có thể thoải mái ngồi và bốc ăn.
2.Làm mẫu cho trẻ:
Trước khi trẻ xúc ăn, cha mẹ và người lớn cũng dùng một cái thìa tự xúc thức ăn của mình để làm mẫu cho trẻ, và tỏ thái độ cho trẻ thấy được niềm vui của người tự xúc ăn và cách thức xúc đồ ăn. Trẻ chỉ có thể sử dụng thìa/dĩa thành thạo khi trẻ thật sự có hứng thú với những đồ vật ấy. Vì vậy việc bạn tỏ ra thích thú với việc xúc ăn bằng thìa cũng kích thích trẻ sử dụng thìa trong ăn uống.
3.Hướng dẫn bé tự giác trong các công việc đơn giản hằng ngày:
Tính tự giác, tự lập trong các công việc đơn giản hằng ngày cũng góp phần giúp bé hình thành tính tự lập trong ăn uống. Bạn có thể hình thành tính tự lập cho bé từ các công việc nhẹ nhàng, đơn giản như tự dọn đồ chơi sau khi chơi, tự uống nước, tự lau miệng sau khi ăn…
4.Tạo môi trường vui vẻ, thú vị:
Tại sao nhiều bé chỉ ăn khi bật tivi? Vì trong môi trường đó, bé cảm thấy thú vị, vui vẻ, và khi đó bé cảm thấy thích thú với việc ăn hơn bình thường. Các mẹ có thể tạo môi trường hấp dẫn cho trẻ bằng việc chọn chiếc thìa, cái bát, cái bàn, cái ghế phù hợp, có những họa tiết mà trẻ yêu thích. Tạo những món ăn nhiều màu sắc, hình dạng làm cho trẻ bị hấp dẫn.
5.Kiên trì thực hiện:
Khi dạy trẻ tự xúc đồ ăn bạn cần phải kiên nhẫn bởi bé chưa thành thạo ngay được, nếu bạn sốt ruột và lại tự tay xúc cho con thì việc tập cho con tự ăn khó mà thành công. Bạn không nên nóng ruột, không nên sợ bẩn, cần kiên trì giúp bé và chờ đợi bé.
Sau đó bạn cần trao đổi với ông bà về những phương pháp mà bạn định làm với trẻ, phân tích cho ông bà thấy sự cần thiết phải hướng dẫn cho trẻ cách tự lập trong ăn uống và sinh hoạt. Bạn cũng nên nói những khó khăn và mong muốn sự quyết tâm đồng thuận của cả gia đình. Ông bà chăm sóc chiều chuộng cháu vì rất thương cháu, nhưng nếu ông bà thấy được lợi ích của việc rèn tính tự lập cho bé trong cuộc sống thì chắc chắn sẽ đồng thuận và cố gắng giúp đỡ bạn trong việc dạy trẻ.
BS. Trần Vũ Quang, bệnh viện Phụ sản Trung ương
