Các nhà khoa học đã khám phá được "kho báu quý giá" nửa tỷ USD trong xác một con cá nhà táng chết dạt vào bãi biển ở đảo La Palma, thuộc quần đảo Canary (Tây Ban Nha).
Biển động và thủy triều dâng khiến việc khám nghiệm xác con vật khổng lồ trở nên khó khăn, nhưng ông Antonio Fernández Rodríguez, người đứng đầu viện Sức khỏe động vật và an ninh lương thực tại Đại học Las Palmas, đã quyết tâm tìm hiểu lý do khiến con vật tử vong.
Xác con cá nhà táng khổng lồ dạt vào bãi biển ở đảo Las Palmas (Ảnh: Universidad de Las Palmas de Gran Canaria).
Ban đầu, nhóm chuyên gia nghi ngờ con vật tử vong vì tiêu hóa. Nhưng khi kiểm tra phần ruột, họ thấy có khối gì đó khá cứng dính bên trong.
"Khi chúng tôi lấy ra, nó như một khối đá với đường kính từ 50cm đến 60cm, nặng 9,5kg", người đứng đầu nhóm nghiên cứu cho hay. Sau khi kiểm tra, "khối đá" cứng được xác định là long diên hương.
Theo nghiên cứu, long diên hương được tạo ra từ hệ tiêu hóa của cá nhà táng thích ăn mực ống và mực nang. Phần cứng của mực không thể tiêu hóa được, có thể tích tụ trong ruột. Các chuyên gia cho rằng, đây chính là sự hình thành của long diên hương.
Một khối long diên hương được tìm thấy.
Cứ khoảng 100 con cá nhà táng mới có một cá thể có long diên hương bên trong ruột. Con cá đôi khi bài tiết khối đó ra ngoài. Điều đó giải thích cho hiện tượng long diên hương thường được tìm thấy trôi nổi trên biển. Thế nhưng, cũng có những trường hợp như con cá nhà táng chết dạt vào bờ biển ở La Palma, khối long diên hương dồn tụ quá lớn, làm thủng ruột và giết chết con vật.
Suốt nhiều thế kỷ, long diên hương được gọi là "vàng nổi", được coi như "chén thánh" của các nhà chế tạo nước hoa.
Long diên hương có mùi như gỗ đàn hương nhưng cũng chứa ambrein, một loại cồn không mùi có thể cố định và kéo dài thời gian lưu hương, do đó nó được các nhà chế tạo nước hoa ưa chuộng.
Đây cũng là thành phần chính trong một loại nước hoa 200 năm tuổi siêu đắt tiền do Marie Antoinette sản xuất. Ngày nay, các công ty nước hoa như Chanel và Lanvin cũng sử dụng nó để lưu hương trên da người lâu hơn.
Trong tác phẩm Moby-Dick, tiểu thuyết gia Herman Melville từng dành cả một chương để nói về long diên hương, ông mô tả chất này "mềm, giống sáp, rất thơm và cay, đến nỗi nó được sử dụng chủ yếu trong nước hoa… Ai mà tượng tưởng được những quý bà và quý ông sành điệu đắm chìm trong nước hoa, coi đó là một thứ tinh túy, đâu biết rằng tất cả tới từ thứ được tìm thấy trong ruột của một con cá voi ốm yếu. Tuy nhiên, thực tế là như vậy".
Được biết, long diên hương thượng hạng có thể mang mức giá 27 USD/gram. Vì nó thường được tìm thấy dưới dạng các khối lớn, ngư dân đôi khi cũng tìm thấy chúng và có những khối được báo cáo mang giá trị lên tới hơn 40 tỷ đồng.
Khối long diên hương mà ông Fernández cầm trên tay trị giá khoảng 500.000 euro (khoảng gần 14 tỷ đồng).
Khối long diên hương nặng 9,5kg này sau đó trở thành mục tiêu được săn đón trên thị trường. Viện Sức khỏe động vật và An ninh lương thực tại Đại học Las Palmas đã tìm kiếm người mua món vật với giá thành tốt nhất.
Số tiền thu được, các chuyên gia dùng để giúp đỡ các nạn nhân trong vụ phun trào núi lửa La Palma năm 2021. Sự cố thiên tai này đã phá hủy hàng trăm ngôi nhà cũng như các cơ sở kinh doanh, gây thiệt hại hơn 800 triệu Euro.
"Với số tiền thu về, chúng tôi hy vọng sẽ chuyển tới đảo La Palma, nơi nhiều con cá voi từng bị mắc cạn và tử vong", chuyên gia Fernández nói.
Minh Hoa (t/h)
