Các nhà khoa học đã khám phá được “kho báu quý giá” nửa tỷ USD trong xác một con cá nhà táng chết dạt vào bãi biển ở đảo La Palma, thuộc quần đảo Canary (Tây Ban Nha).
Biển động và thủy triều dâng khiến việc khám nghiệm xác con vật khổng lồ trở nên khó khăn, nhưng ông Antonio Fernández Rodríguez, người đứng đầu viện sức khỏe động vật và an ninh lương thực tại Đại học Las Palmas, đã quyết tâm tìm hiểu lý do khiến con vật tử vong.
Nghi ngờ con cá có vấn đề về tiêu hóa, vị chuyên gia kiểm tra ruột nó và cảm thấy có thứ gì đó cứng cứng dính vào phần ruột đó.
“Thứ tôi lấy ra là một khối đá có đường kính khoảng 50-60 cm, nặng 9,5 kg”, ông cho hay.
“Những con sóng đã đánh vào xác con cá nhà táng. Mọi người đều theo dõi khi tôi quay trở lại bãi biển nhưng họ không biết thứ tôi cầm trên tay là long diên hương”, Rodríguez nói thêm.
Long diên hương là một chất quý hiếm, thường được gọi là "vàng nổi", được coi như “chén thánh” của các nhà chế tạo nước hoa trong suốt nhiều thế kỷ qua.
Long diên hương có mùi như gỗ đàn hương nhưng cũng chứa ambrein, một loại cồn không mùi có thể cố định và kéo dài thời gian lưu hương, do đó nó được các nhà chế tạo nước hoa ưa chuộng.
Đây cũng là thành phần chính trong một loại nước hoa 200 năm tuổi siêu đắt tiền do Marie Antoinette sản xuất. Ngày nay, các công ty nước hoa như Chanel và Lanvin cũng sử dụng nó để lưu hương trên da người lâu hơn.
Long diên hương thượng hạng có thể mang mức giá 27 USD (633 nghìn đồng)/gram. Vì nó thường được tìm thấy trong các khối lớn, ngư dân đôi khi cũng tìm thấy chúng và có những khối được báo cáo lại mang giá trị lên tới hơn 40 tỷ đồng.
Khối long diên hương mà ông Fernández cầm trên tay trị giá khoảng 500.000 euro (tương đương 545.000 USD, khoảng gần 13 tỷ đồng).
Cứ khoảng 100 con cá nhà táng thì có một cá thể có long diên hương. Nguồn gốc của “báu vật” này chỉ được sáng tỏ khi hoạt động đánh bắt cá voi quy mô lớn bắt đầu vào thế kỷ XIX. Cá voi ăn một lượng lớn mực ống và mực nang, phần lớn không thể tiêu hóa được và bị nôn ra ngoài. Nhưng một phần vẫn còn sót lại, và qua nhiều năm tích tụ trong ruột cá voi để tạo thành long diên hương.
Cá voi đôi khi bài tiết khối đó ra ngoài. Điều đó giải thích cho hiện tượng long diên hương thường được tìm thấy trôi nổi trên biển. Thế nhưng, cũng có những trường hợp như con cá nhà táng chết dạt vào bờ biển ở La Palma, khối long diên hương dồn tụ quá lớn, làm thủng ruột và giết chết con vật.
Ông Fernández cho biết đang tìm người mua long diên hương này và số tiền thu được sẽ chuyển hỗ trợ các nạn nhân vụ núi lửa phun trào tại La Palma năm 2021. Vụ phun trào cách đây 2 năm đã gây thiệt hại trên 870 triệu USD và phá hủy hàng trăm nhà cửa, cơ sở kinh doanh.
“Mỗi quốc gia có luật pháp khác nhau. Trong trường hợp của chúng tôi, tôi hy vọng số tiền sẽ được chuyển đến đảo La Palma, nơi con cá voi mắc cạn và chết”, ông Fernández nói.
Trong tác phẩm Moby-Dick, tiểu thuyết gia Herman Melville đã dành cả một chương để nói về long diên hương, ông mô tả chất này “mềm, giống sáp, rất thơm và cay, đến nỗi nó được sử dụng chủ yếu trong nước hoa… Ai mà tượng tưởng được những quý bà và quý ông sành điệu đắm chìm trong nước hoa, coi đó là một thứ tinh túy, đâu biết rằng tất cả tới từ thứ được tìm thấy trong ruột của một con cá voi ốm yếu. Tuy nhiên, thực tế là như vậy”.
Được biết, Mỹ, Australia và Ấn Độ đã cấm buôn bán long diên hương, điều này nằm trong lệnh cấm săn bắt và khai thác cá nhà táng.
Minh Hoa (t/h)