Nếu có dịp ghé thăm Ấn Độ bạn sẽ dễ dàng bắt gặp những quầy bán Ram Kand Mool trên khắp các góc phố của đất nước này.
Ram Kand Mool có hình trụ, trông giống như cái trống với lớp vỏ màu đỏ, ruột trắng ngà. Khi có khách đến mua, người bán sẽ gọt bỏ lớp vỏ, thái một lát mỏng như tờ giấy, xát chanh lên trên và đựng trên một tấm báo cũ. Thực tế món ăn này có thể được phục vụ kèm với mọi loại gia vị, từ muối, đường đến chanh và ớt.
Ram Kand Mool được quảng cáo là nguồn thực phẩm duy nhất giúp thần Rama (hóa thân thứ bảy của thần Vishnu, vị thần quyền lực nhất trong hệ thống tín ngưỡng Hindu giáo) sống sót khi ông bị đày vào rừng cùng với vợ là Sita, anh trai Lakshman.
Những người bán hàng còn giới thiệu Ram Kand Mool có thể giúp hạ nhiệt trong mùa hè, làm dịu cơn đói và cơn khát, thậm chí có tác dụng như một loại thuốc giảm đau.
Đáng chú ý, từ những năm 1980, các nhà thực vật học Ấn Độ đã bắt đầu dành sự quan tâm cho món ăn này nhưng họ vẫn không xác định được loại cây nào tạo ra Ram kand mool. Khi cố dò hỏi người bán hàng, họ nhận về những câu trả lời không như mong muốn.
Một số người từ chối tiết lộ thông tin, số khác thì cho biết mua lại từ bên thứ ba và không biết nhà máy sản xuất ra món này ở đâu. Có người nói rằng đây là thân cây, người khác lại khẳng định đây là một loại củ.
Vào năm 1994, nhà thực vật học, tiến sĩ Koppula Hemadri đã đi khắp Ấn Độ với hy vọng tìm ra bí ẩn về món ăn độc lạ này. Kết thúc chuyến hành trình, Hemadri tin rằng đây là agave (cây Thùa). Dù vậy ông không thể khẳng định chắc chắn hay đưa ra được bằng chứng chứng minh Ram Kand Mool được làm từ loài cây này.
Cùng thời điểm, tiến sĩ Ali Moulali đã cố gắng khai thác thông tin từ một nhà cung cấp Ram Kand Mool với giá 1.000 - 2.000 Rupee (14-27 USD). Sau một hồi lưỡng lự, người này tiết lộ thành phần của Ram Kand Mool là Kitta Nara, cái tên dùng để mô tả xơ Thùa. Người đàn ông còn cho biết thêm món ăn không phải làm từ rễ, mà từ một thứ mọc trên mặt đất.
Đến năm 2010, một nhóm các nhà khoa học đã làm xét nghiệm ADN từ một lát mỏng của món ăn. Kết quả, nó có 89% ADN trùng khớp với ADN của cây Thùa. Loại cây này chứa ancaloit (nhóm hợp chất hữu cơ thiên nhiên, có nhiều trong các loại cây họ Cà, họ Thuốc phiện...), nếu nạp vào cơ thể một số lượng lớn sẽ rất độc. Đó có lẽ là lý do người ta chỉ bán Ram Kand Mool ở dạng lát mỏng.
Năm 2011, các nhà khoa học chỉ ra đích danh loại cây để làm ra món ăn này là agave sisalana (Thùa sợi hay dứa sợi Cuba) và Ram Kand Mool chính là phần thân. Tuy nhiên câu chuyện vẫn chưa kết thúc.
Vì có nhiều loài Thùa khác nhau, họ vẫn không thể xác định được chính xác nguồn gốc món ăn vặt nổi tiếng này, nó có thể là Sislana hoặc Americana (dứa sợi Mỹ) hoặc là một loài ngoại lai khác. Theo các nhà khoa học để đi đến kết luận họ phải xem tận mắt nhà máy chuyên để sản xuất ra món ăn này
Các nhà cung cấp vì muốn giữ bí mật kinh doanh và tạo ra sự bí ẩn xung quanh món ăn này như một hình thức quảng cáo nên tất nhiên sẽ không bao giờ tiết lộ chuyện này. Ngay cả việc mua sản phẩm với số lượng lớn cũng không được phía sản xuất chấp nhận. Họ cũng không tiết lộ bất kỳ thông tin nào liên quan đến nguồn gốc, thành phần món ăn. Những điều này đều bị coi là "cấm kỵ".
Trang Wikipedia miêu tả Ram Kand Mool là rễ của cây bụi Maerua oblongifolia. Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với điều này. Wikipedia cũng thừa nhận nguyên liệu được mang đến nơi sản xuất ra món ăn một cách rất bí mật. Vì thế cho đến nay các nhà khoa học vẫn còn nghi ngờ về nguồn gốc món ăn và chưa ai có thể đưa ra đáp án chính xác.
Minh Hoa (t/h)