>>> Xem đề thi môn Ngữ văn kỳ thi THPT Quốc gia 2017 tại đây.
Sáng 22/6, gần 1 triệu sĩ tử trên cả nước đã hoàn thành bài thi đầu tiên của kỳ thi THPT Quốc gia 2017 - bài thi môn Ngữ văn.
Chia sẻ với PV báo Người Đưa Tin, em Tạ Thúy Hà, sinh viên năm thứ 2 đại học Thăng Long thi tại cụm đại học Công nghiệp Hà Nội cho biết, năm nay Hà quyết tâm thi lại. Với Hà, đề thi năm nay không quá đánh đố thí sinh, em làm được 8 trang giấy.
Trong khi đó, thí sinh Phan Thái Hà tại cụm thi đại học Công nghiệp Hà Nội cho rằng, đề thi Văn năm nay hơi khó. Em tự tin 70%. "Khó nhất với em là đề thi liên quan câu hỏi về bài Đất nước. Quan điểm của em về Đất Nước là cái gì gần gũi với mình, bảo vệ đất nước cũng là bảo vệ mình", em Phan Thái Hà cho hay.
Tại điểm thi đại học Quốc gia Hà Nội, nhiều thí sinh khá tự tin với bài làm của mình và cho rằng có thể đạt điểm 7, 8.
Thí sinh Phan Thái Hà tự tin làm được 70% với bài thi môn Ngữ văn.
Cũng nhận định về đề thi môn Ngữ văn, TS. Trịnh Thu Tuyết – nguyên giáo viên Ngữ văn, trường THPT Chu Văn An, Hà Nội cho biết, đề thi THPT Quốc gia môn Ngữ văn năm 2017 có sự thay đổi lớn từ cấu trúc, nội dung đến thời gian thi. Không còn một bài thi Ngữ văn thông thường với thời gian làm bài là 180 phút, đề thi năm 2017 chỉ có thời gian làm bài là 120 phút với hai phần là Đọc hiểu và Làm văn.
Từng phần của đề thi cũng có sự điều chỉnh để phù hợp với thời gian làm bài. Cụ thể như sau:
- Phần Đọc hiểu: Không còn 8 câu hỏi nhỏ với chia đều cho 2 ngữ liệu. Đề thi Ngữ văn năm 2017 chỉ gồm 1 ngữ liệu đi kèm 4 câu hỏi nhỏ với các cấp độ nhận thức Nhận biết – Thông hiểu – Vận dụng. Ngữ liệu nằm ngoài/trong chương trình sách giáo khoa.
Câu 1 chỉ dừng lại ở việc kiểm tra học sinh ở mức độ Nhận biết – nhớ kiến thức tiếng Việt với câu hỏi cụ thể về phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. Học sinh sẽ hoàn thành yêu cầu của đề rất dễ dàng.
Riêng câu 2 với yêu cầu giải thích khái niệm thấu cảm, dường như đề đã chạm tới mức độ thông hiểu theo tiêu chí thông thường của các câu hỏi đọc hiểu; tuy nhiên, có thể thấy, câu hỏi hai thực chất học sinh chỉ cần chép lại những ý cơ bản trong phần một của đoạn trích, và gần như không cần sự sáng tạo. Đó là nguyên nhân khiến tiêu chí về sự thông hiểu bị hạn chế. Mức độ suy luận của thí sinh ở câu 3 không cần huy động nhiều hơn so với câu hai bởi thực chất, để nhận xét về “hành vi của đứa trẻ ba tuổi, cô gái có bạn bị ốm, cậu bé Bồ Đào Nha được nhắc đến trong đoạn trích”, thí sinh chỉ cần quay trở lại câu mở đoạn “Thấu cảm xảy ra trong từng khoảnh khắc của cuộc sống”, và chỉ cần thêm bớt một vài ý kiến cá nhân trên cơ sở nhận định của câu mở đoạn.
Câu hỏi duy nhất đòi hỏi tư duy, trải nghiệm, sự suy ngẫm và “thấu cảm” của thí sinh chính là câu 4, đây là câu hỏi có thể coi đã đạt tới mục đích của Vận dụng – Vận dụng cao theo tiêu chí của bài Đọc hiểu. Tuy nhiên, tần suất tư duy cho một phần Đọc hiểu như vậy là hơi “khiêm tốn” trong một đề thi quốc gia.
Câu viết đoạn văn nghị luận xã hội đảm bảo đúng mối quan hệ hữu cơ với phần Đọc hiểu theo cấu trúc các đề minh hoạ, thử nghiệm, tham khảo của Bộ trước đây.
Trong đó, việc lựa chọn ngữ liệu Đọc hiểu cùng một vài ý trong các câu hỏi Đọc hiểu đã giúp thí sinh phần nào xác định được nội dung, chủ đề và hướng triển khai trong câu viết đoạn văn nghị luận xã hội.
Vấn đề về sự “thấu cảm” vừa là vấn đề muôn đời trong cuộc sống nhân sinh, thế sự, vừa là điều có thể chạm tới phần nào thực tế bức bối của cách sống vô cảm khá phổ biến hiện nay. Trong khá nhiều những vấn đề của cuộc sống thời hiện tại, có lẽ sự “thấu cảm” cũng là điều nên nói.
Điều đáng ghi nhận đầu tiên ở câu nghị luận văn học chính là việc lựa chọn đoạn thơ cảm nhận trong 1 đoạn trích dài 90 câu – đoạn thơ đã giúp người đọc – học trò… có những cảm nhận khá đầy đủ về Đất nước: Đất nước được đặt trong chiều dài “đằng đẵng” của thời gian lịch sử, được đặt trong chiều rộng “mênh mông” của không gian địa lý, trong chiều sâu, bề dày của văn hóa, phong tục… Từ 3 bình diện ấy, đất nước đem đến những cảm nhận vừa bình dị, gần gũi với cuộc sống nhân dân, vừa thiêng liêng, cao cả hướng tới những khái niệm về cội nguồn về nhân dân, đất nước. Sau những cảm nhận bình dị và thiêng liêng ấy, đoạn thơ cũng đã đề cập đến trách nhiệm của mỗi cá nhân đối với đất nước; và toàn bộ đoạn thơ 20 câu đã hướng tới thể hiện tư tưởng chủ đạo của đoạn trích – tư tưởng “đất nước của nhân dân”.
Nếu cần nói thêm về câu nghị luận văn học thì có lẽ là một chút băn khoăn: Câu lệnh đưa ra hai yêu cầu cảm nhận về đoạn thơ và bình luận quan niệm về đất nước của Nguyễn Khoa Điềm – đây là hai yêu cầu thực ra không thể tách rời trong quá trình làm bài, triển khai luận điểm của học trò, và yêu cầu “bình luận về quan niệm đất nước của Nguyễn Khoa Điềm” nên cụ thể hóa để hướng tới tư tưởng “đất nước của nhân dân” và nhập vào trong yêu cầu cảm nhận.
>>> Xem toàn bộ thông tin về Kỳ thi THPT Quốc gia 2017 tại đây:
Công Luân - Nguyễn Huệ
