Giống như cây quất, cây đào, cây mai... vào dịp Tết Nguyên đán ở Việt Nam, cây thông Noel là linh hồn của ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người phương Tây. Nhưng sau các dịp lễ, sau khi đã làm tròn vai của mình, những cây trang trí này sẽ bị vứt bỏ.
Ở các nước Scandinavia, ngày 13/1 đánh dấu sự kết thúc chính thức của lễ Giáng sinh, và theo truyền thống đây cũng là ngày mà nhiều người vứt bỏ cây thông. Người dân Thụy Điển đã tìm ra ý nghĩa mới cho những cây thông Noel tưởng chừng như đã trở nên vô dụng sau một mùa lễ hội, mang lại “món quà” quý cho thảm thực vật địa phương.
Vào một buổi sáng tháng Giêng lạnh buốt, hàng chục cây Giáng sinh bị bỏ đi được thu thập sau kỳ nghỉ lễ và thả xuống các vùng nước băng giá trong và xung quanh Stockholm, cung cấp môi trường sống thân thiện cho sinh vật biển.
Sáng kiến này do Hiệp hội câu cá thể thao quốc gia Sportfiskarna khởi xướng vào năm 2016 nhằm giúp khôi phục hệ sinh thái đang bị đe dọa. Sáng kiến đã nhận được lời khen ngợi từ các nhà hoạt động vì môi trường và nhanh chóng thu hút sự tham gia của hãng lữ hành Stromma, trang trại thông Smålandsgran cũng như chính quyền thành phố Stockholm.
Tất cả số cây được thu thập là từ những người bán lẻ mua cây thường xanh chưa được phun thuốc trừ sâu. Chỉ vài ngày trước đó, những cây Vân sam Na Uy hùng vĩ đã giữ vị trí kiêu hãnh trong những ngôi nhà ấm cúng trên khắp Stockholm.
Giờ đây, dây kim tuyến và đồ trang trí được thu hồi, thay thế bằng những tảng đá nặng trước khi cây được ném khỏi thuyền xuống vùng biển ngoài khơi khu công nghiệp Hammarby Sjostad.
“Xung quanh đây có rất nhiều công trình xây dựng, rất nhiều thuyền ra vào”, cô Malin Kjellin, người đứng đầu dự án của Sportfiskarna, cho biết. “Không có nhiều thảm thực vật vốn là môi trường sống thực sự quan trọng cho cá sinh sản. Khi chúng biến mất, rất khó để phục hồi một cách tự nhiên. Do đó, đây là cách thay thế những gì đã mất”.
Kể từ năm 2016, dự án đã thu gom được hơn 1.000 cây thông bị bỏ đi sau lễ Giáng sinh từ nhiều nơi khác nhau. Cô Kjellin kéo lên một cái cây đang chuẩn bị được ném xuống biển.
“Nhìn vào cái cây, các vị sẽ thấy có rất nhiều nơi để các sinh vật nhỏ bé ẩn náu ở đây. Tất cả những cành cây và lá kim này. Đây thực sự là những nơi tuyệt vời để cá đẻ trứng và cũng là nơi cá con trốn tránh những con lớn hơn”, cô Kjellin giải thích.
Để thấy kết quả của dự án, năm 2018, các thợ lặn đã mang theo máy ảnh và máy quay xuống nước. Họ phát hiện ra rất nhiều trứng cá giữa những cây Linh sam và cũng có rất nhiều cá bơi lội xung quanh. Những thước phim được quay trong những năm qua đã nói lên tất cả.
“Chúng tôi đã thấy rằng dự án thực sự hiệu quả”, cô Yvonne Blomback của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) cho biết. “Những loài cá này rất quan trọng đối với hệ sinh thái ở Biển Baltic”.
Vùng biển ở thành phố và quần đảo Stockholm ngày nay bị ảnh hưởng nặng nề bởi các hoạt động khai thác như nạo vét, giao thông bằng thuyền, bến cảng và bến du thuyền. Điều này ảnh hưởng đến việc sinh sản của cá vì các khu vực môi trường sống hoang sơ trước đây đang dần biến mất. Nếu điều này tiếp tục với tốc độ như hiện nay, trong 50 năm nữa, thậm chí tất cả các khu vực chưa từng được khai thác cũng có thể biến mất.
Minh Đức (Theo AFP/CGTN, Stromma)