Một buôn làng của người Ê Đê chính thức trở thành điểm đến du lịch cộng đồng

Người dân cùng nhau làm du lịch cộng đồng

Ngày 18/10, tại nhà văn hóa cộng đồng buôn Tơng Jú (xã Ea Kao, Tp.Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk), Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk đã tổ chức Lễ công bố buôn Tơng Jú - điểm đến du lịch cộng đồng. Sự kiện này không chỉ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phát triển du lịch tại địa phương mà còn là cơ hội để bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Ê Đê.

Buôn Tơng Jú nằm giữa dòng suối Kao và Ea Tơng, toàn buôn hiện có 467 hộ dân, với 2.090 khẩu, trong đó dân tộc Ê Đê chiếm đa số. Đồng bào Ê Đê tại đây giữ được nhiều tập quán sinh hoạt đặc biệt của nền văn minh nương rẫy, tạo nên một bức tranh văn hóa phong phú, đa dạng.

Với mong muốn bảo tồn giá trị truyền thống của cha ông, hơn 2 năm qua, 18 hộ dân buôn Tơng Jú cùng nhau khởi xướng mô hình làm du lịch cộng đồng. Ban đầu, họ gặp không ít bỡ ngỡ, lo lắng. Tuy nhiên, nhờ vào các lớp tập huấn về du lịch cộng đồng, vệ sinh an toàn thực phẩm, các hộ đã dần xác định được sản phẩm du lịch và quen dần việc đón tiếp khách du lịch đến trải nghiệm, giới thiệu đặc trưng văn hóa như bến nước, nhà sàn, trang phục truyền thống, nghệ thuật dân gian, nghề thủ công…

Điển hình là Hợp tác xã dệt thổ cẩm Tơng Bông, không chỉ giữ gìn nghề truyền thống mà còn tạo công ăn việc làm cho chị em đồng bào Ê Đê tại địa bàn xã Ea Kao. Đến nay, Hợp tác xã dệt thổ cẩm Tơng Bông có 42 xã viên và gần 100 lao động thời vụ với mức thu nhập khoảng từ 2-2,2 triệu đồng/người/tháng.

Buôn Tơng Jú còn nổi tiếng với nhiều món ăn truyền thống hấp dẫn như cơm lam, gà nướng, cá lóc nấu kiến vàng, vếch, lá mì xào hoa đu đủ, cà đắng dã và rượu cần... Bà H’bluen Niê (một người dân tại buôn Tơng Jú) chia sẻ: "Chúng tôi mong muốn quảng bá văn hóa ẩm thực của người Ê Đê đến với nhiều du khách hơn nữa. Trong tương lai, bà con sẽ phát triển đa dạng các món ăn để phục vụ du khách đến thăm quan, trải nghiệm".

Vừa qua, UBND tỉnh Đắk Lắk đã có Quyết định số 2433/QĐ-UBND tỉnh Đắk Lắk, ngày 16/11/2023 về việc phê duyệt dự án đầu tư xây dựng điểm đến du lịch tiêu biểu nhằm khôi phục, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Đồng thời, nâng cao mức thụ hưởng về văn hóa cho đồng bào các dân tộc gắn với phát triển văn hóa cộng đồng. Buôn Tơng Jú được hỗ trợ cơ sở vật chất, trang thiết bị văn hóa như nhạc cụ biểu diễn, hỗ trợ mua sắm máy tính, bàn ghế đặt máy tính và trang thông tin điện tử du lịch.

Cơ hội để thúc đẩy du lịch

Trong không khí phấn khởi của lễ công bố buôn Tơng Jú trở thành điểm đến du lịch cộng đồng, bà H’Yam Bkrông, Giám đốc Hợp tác xã dệt thổ cẩm Tơng Bông chia sẻ: "Bản thân tôi rất vui khi buôn Tơng Jú chính thức trở thành điểm đến du lịch cộng đồng. Đây là cơ hội để người dân trong buôn làng có điều kiện giới thiệu, quảng bá nền văn hóa của dân tộc mình đến du khách trong và ngoài nước".

Bà H’Yam nhấn mạnh rằng, việc trở thành điểm đến du lịch cộng đồng không chỉ giúp thu hút nhiều du khách đến với buôn Tơng Jú mà còn tạo điều kiện cho người dân có điều kiện giới thiệu những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Ê Đê đến du khách trong và ngoài nước. Đồng thời, thúc đẩy du lịch địa phương ngày càng phát triển.

Để thu hút khách du lịch, người dân buôn Tơng Jú đã tích cực xây dựng nhiều nhà dài truyền thống phục vụ đón khách. Đồng thời, không ngừng nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch như: Dệt vải, tạc tượng dân gian, ủ rượu cần, đi xe cày trải nghiệm làm nương rẫy. Ngoài ra, buôn còn thành lập đội văn nghệ phục vụ văn hóa cồng chiêng trong các dịp lễ, Tết và cuối tuần, tạo thêm sức hấp dẫn cho du khách.

Bà H’Yam cho rằng, để buôn Tơng Jú trở thành điểm đến du lịch cộng đồng hấp dẫn thì cần có sự hỗ trợ của các cấp chính quyền trong việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển các ngành nghề truyền thống và đào tạo kỹ năng đón khách du lịch cho bà con trong buôn được bài bản hơn. Từ đó, góp phần tăng thêm thu nhập, cải thiện đời sống của bà con nhân dân.

Bà Nguyễn Thụy Phương Hiếu, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk thông tin, buôn Tơng Jú là 1 trong 16 buôn được tỉnh quy hoạch phát triển du lịch cộng đồng. Hiện nay, tỉnh đã có 7 buôn du lịch cộng đồng đã hình thành và đi vào hoạt động.

Bằng nhiều nguồn khác nhau như Nghị quyết 08 của HĐND tỉnh, dự án 6 Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 (Chương trình mục tiêu quốc gia 1719) và nguồn hỗ trợ của ADB, hiện nay các buôn đã và đang thực hiện. Trong đó, buôn Tơng Jú và buôn Jun (thị trấn Liên Sơn, huyện Lắk) được hỗ trợ theo Chương trình mục tiêu quốc gia 1719.

Trong số 16 buôn được hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng thì Tp.Buôn Ma Thuột có 4 buôn, đã có 2 buôn du lịch cộng đồng ra mắt. Mặc dù, các buôn của Tp.Buôn Ma Thuột được chọn hỗ trợ đều là buôn của đồng bào dân tộc Ê Đê, nhưng mỗi buôn có màu sắc riêng, khi được hỗ trợ và phát triển mỗi buôn mang màu sắc khác nhau từ cảnh quan của buôn, nếp sống, sinh hoạt nhà dài… mỗi buôn sẽ có đặc thù riêng. Khi du khách tham quan các buôn sẽ có những trải nghiệm khác nhau trong hành trình tham quan du lịch.

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk cho hay, trong thời gian tới, khi buôn du lịch cộng đồng hình thành thì Sở cùng với các ngành tiếp tục phối hợp, tạo điều kiện để buôn phát triển tạo nên dấu ấn riêng. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các cấp, chính quyền tiếp tục tuyên truyền vận động bà con trong buôn thực hiện tốt những quy định, hỗ trợ tạo điều kiện cho bà con.

Bên cạnh đó, mong rằng chính quyền địa phương hỗ trợ bà con có nhiều sản phẩm nông nghiệp nông thôn OCOP 3, 4 sao phục vụ du khách. Đề nghị Hiệp hội du lịch kết nối đưa các đoàn du khách đến với các buôn du lịch cộng đồng. Các sở, ban, ngành dành nhiều quan tâm tới các buôn đồng bào dân tộc thiểu số, tập trung nhiều nguồn lực cho các buôn nằm trong quy hoạch phát triển du lịch cộng đồng.

Bà Nguyễn Thụy Phương Hiếu khẳng định, các buôn du lịch cộng đồng sẽ là đòn bẫy hỗ trợ, nhân rộng mô hình cho các buôn ở các địa phương khác trong thời gian tới.

Khánh Ngọc