Ngày 23/3, TAND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã xét xử phúc thẩm vụ án giữa một nông dân Nguyễn Xuân Hòa (38 tuổi, ở đội 2 - hợp tác xã Bách Thắng - xã Vinh Hưng - huyện Phú Lộc) kiện UBND huyện Phú Lộc đòi bồi thường số tiền hơn 3,6 tỷ đồng vì cho rằng đã cưỡng chế tiêu hủy tôm nuôi của ông sai quy định.
Theo đơn kiện của ông Hòa, ngày 30/5/2009, ông thả nuôi 100 vạn con tôm, trong đó có 85 vạn con tôm thẻ chân trắng, 15 vạn con tôm sú vào khu vực các hồ rộng 2 ha đất thuê của HTX nông nghiệp Bách Thắng (xã Vinh Hưng, huyện Phú Lộc).
Ngày 22/7/2009, UBND huyện Phú Lộc ra quyết định xử phạt hành chính ông Hòa do thả nuôi tôm thẻ chân trắng trái với nghị định 128 của Chính phủ và chỉ thị 16 của UBND tỉnh Thừa Thiên – Huế về việc “cấm nuôi tôm thẻ chân trắng trên vùng đầm phá Tam Giang – Cầu Hai – Lăng Cô”.
Tiếp đó, ngày 5/8/2009, UBND huyện Phú Lộc có quyết định cưỡng chế và ngày 12/8/2009 hội đồng cưỡng chế của UBND huyện tiến hành thả thuốc độc (hóa chất) tiêu hủy số tôm chân trắng thả nuôi của ông Hòa. Toàn bộ số lượng tôm sú và tôm thẻ chân trắng của ông Hòa thả trong ao bị chết.
Ông Hòa đã gửi đơn khiếu nại đòi bồi thường và UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã ra quyết định công nhận đơn khiếu nại của ông Hòa là “có cơ sở”. Tuy nhiên, UBND huyện không tiến hành bồi thường cho ông Hòa. Ông Hòa đã khởi kiện UBND huyện Phú Lộc ra tòa.
Nói đến hoàn cảnh ông Hòa, do bị tiêu hủy tôm nuôi mà gia đình ông Hòa tan tác, nhà bán, nợ nần, hai vợ chồng phải tha hương vào Đà Nẵng làm thuê, ba đứa con nhỏ mỗi đứa gửi một nơi cho người thân nuôi ăn học.
Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm hôm 29/9/2011, HĐXX khẳng định việc ban hành quyết định cưỡng chế và thi hành cưỡng chế của UBND huyện Phú Lộc sai pháp luật là không còn gì bàn cãi.
Tuy nhiên vấn đề là bên khởi kiện chứng minh mình bị thiệt hại 100 vạn con tôm còn phía bị kiện nói họ “không gây thiệt hại gì cả”.
Ông Hòa đưa ra trước tòa một số hình ảnh tôm chết sau đợt cưỡng chế của huyện vài ngày. Nhưng tòa không chấp nhận vì cho rằng hình ảnh đó không được ai giám định, xác nhận về thời gian và địa điểm chụp.
Bức ảnh tôm chết được ông Hòa cung cấp cho tòa án, nhưng không được chấp nhận - Ảnh: Gia Tân
Đại diện cho UBND huyện Phú Lộc đưa ra 3 nhân chứng nói rằng được ông Hòa thuê về kéo tôm trong hồ đi bán cho bà Trần Thị Hồng trước khi đoàn cưỡng chế huyện Phú Lộc về tiêu hủy. Tuy nhiên, bà Trần Thị Hồng khẳng định bà không hề mua một con tôm nào của ông Hòa như ba người kia nói. Thậm chí ba nhân chứng trên cũng “không nhớ rõ” là mình đã kéo tôm cho ông Hòa cụ thể vào thời gian nào, bao nhiêu.
Ông Hòa khẳng định chưa bao giờ thuê những người này thu hoạch tôm.
Phía bị đơn còn nói rằng ông Hòa sau ngày bị cưỡng chế đã cùng vợ là Hồ Thị Quyến đem gần 600kg tôm thẻ chân trắng bán cho ông Tịnh ở cùng xã, nhưng ông này không đưa ra hóa đơn, chứng từ nào mà nói rằng chỉ viết vào sổ .
Đại diện cho UBND huyện Phú Lộc lại cho rằng khi huyện tổ chức cưỡng chế, trong hồ ông Hòa hoàn toàn không còn tôm vì ông Hòa đã thuê người kéo tôm từ hồ mình rồi thả vào hồ tôm ông Trần Hưng Thị - nguyên chủ nhiệm HTX Bách Thắng - trước khi bị đoàn tiêu hủy. Ông Thị cho rằng như vậy là vu cáo vì "tôi là chủ hồ sao tôi không biết việc người khác thả tôm vào hồ mình?".
Luật sư Hồ Văn Hồng, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho ông Hòa đề nghị phía UBND huyện Phú Lộc trưng ra biên bản cưỡng chế cũng như biên bản thống kê số lượng tôm thực tế vào thời điểm cưỡng chế. Đáp lại, phía bị kiện cho rằng thời điểm cưỡng chế đã “quên” kiểm tra số lượng tôm, còn biên bản cưỡng chế thì có lập nhưng không có chữ ký của đối tượng bị cưỡng chế lẫn nhân chứng.
Vậy nhưng tòa sơ thẩm đã bác đơn kiện của ông Hòa. Quá cay đắng, ông Hòa đã làm đơn kháng cáo.
Tuy nhiên, cả hai phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm đều bác đơn kiện của ông Hòa với lý do ông Hòa kê khai số lượng tôm chết không có căn cứ, không đúng thực tế. UBND huyện Phú Lộc không phải bồi thường gì cho ông Hòa vì tòa kết luận, trước khi bị cưỡng chế tôm, ông Hòa đã đem tôm đi bán và đem thả sang hồ người khác.
Phiên Giang (tổng hợp)