Với vụ chuyển nhượng ngôi sao bóng đá Neymar từ câu lạc bộ Barcelona tới Paris Saint-Germain (PSG) gây sốc cả làng túc cầu thế giới, Qatar đã mang đến một đòn đánh quyền lực mềm cấp độ cao tới các đối thủ vùng Vịnh, theo AFP.
Câu lạc bộ của Pháp đã ký hợp đồng với cầu thủ người Brazil Neymar từ Barcelona với giá chuyển nhượng kỷ lục thế giới là 222 triệu euro (khoảng 264 triệu USD), gấp đôi so với vụ chuyển nhượng cao nhất trước đó.
Đối với những người hâm mộ bóng đá đơn thuần, việc Neymar chuyển đến PSG (câu lạc bộ thuộc sở hữu của Qatar) là thương vụ gây sốc và mang đến xúc cảm đối với bất cứ ai theo dõi cầu thủ này. Nhưng ở khía cạnh chính trị, nó là bước đi khôn khéo và có tính toán của Doha.
“Việc công bố về vụ chuyển nhượng đình đám của Neymar đã được bật đèn xanh bởi giới lãnh đạo cấp cao Qatar như một chiến lược truyền thông sẽ làm lu mờ tất cả mọi cuộc tranh cãi khác, bao gồm cả những cáo buộc nuôi dưỡng khủng bố đang khiến cuộc khủng hoảng Qatar leo thang”, tiến sĩ Mathieu Guidere, một chuyên gia về địa chính trị của Ả Rập cho hay.
“Trong vài ngày qua, chẳng còn ai nhắc đến những căng thẳng khác - tất cả đều tập trung vào vụ chuyển nhượng Neymar”, ông nhấn mạnh.
Việc mua bán đình đám diễn ra khi Qatar phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ qua, với Saudi Arabia dẫn đầu khối 4 quốc gia thực hiện đình chỉ tất cả các mối quan hệ với Doha vì cáo buộc rằng nước này có quan hệ mật thiết với các nhóm cực đoan Hồi giáo.
Qatar đã phủ nhận những cáo buộc này, lập luận rằng các lệnh trừng phạt mang mục đích khiến Doha phải quỳ gối trước các nước Ả Rập.
Chiêu bài cao tay
Trong bài phát biểu đầu tiên và duy nhất của mình kể từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng, nhà lãnh đạo của Qatar, Sheikh Tamim bin Hamad Al-Thani, công khai tuyên bố ông sẽ chuyển sang sử dụng “quyền lực mềm ở cấp độ quốc tế". Với việc chuyển giao Neymar, Doha có thể thực sự khai thác được thế mạnh của mình.
Doha đã khéo léo tận dụng “sức mạnh mềm” được tích lũy trong nhiều năm qua, thông qua các khoản đầu tư khổng lồ vào bất động sản ở nước ngoài, bao gồm lĩnh vực khách sạn, hàng không, truyền thông và thể thao chuyên nghiệp.
"Họ có nguồn sức mạnh mềm dồi dào”, theo Andreas Krieg, chuyên gia phân tích rủi ro chính trị tại trường King's College London – “Neymar là một diễn viên đại diện cho nguồn sức mạnh mềm này. Qatar đang chứng minh cho thế giới rằng, mặc dù đối mặt với mọi áp lực, họ vẫn là nước kiên cường nhất ở Trung Đông”.
"Có được cầu thủ tốt nhất trên thế giới, Doha cho phần còn lại của thế giới thấy rằng, một khi đã muốn, họ vẫn có nguồn lực cần thiết để tiếp tục chương trình nghị sự của riêng mình", Krieg đánh giá.
Qatar có sự chi phối rất lớn với hoạt bóng đá quốc tế trong vài năm trở lại đây và là quốc gia vùng Vịnh sẽ đăng cai World Cup 2022.
Đài truyền hình thể thao quốc tế Bein Sports là một chi nhánh của Al-Jazeera, và từ năm 2013 đến nay, các cầu thủ của Barcelona vẫn khoác trên mình chiếc áo mang logo Qatar Airways.
“Tạm thời, đối thủ Qatar đang bị tê liệt bởi chiến lược bất ngờ này, vì không ai trong số họ có có sức mạnh truyền thông làm đòn bẩy trong lĩnh vực thể thao quốc tế”, Guidere nói.
Qatar đã tích cực giao dịch với phương Tây kể từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng vùng Vịnh. Doha đã ký hai hợp đồng lớn trong những tuần gần đây về quân sự, bao gồm: hợp đồng 12 tỷ USD mua chiến đấu cơ F-15 từ Mỹ và hợp đồng 6 tỷ USD cho tàu hải quân từ Ý.
Bằng việc ký kết ngôi sao Brazil với với tài sản thể thao lớn nhất của mình (câu lạc bộ PSG), đây là một chiêu bài PR tiềm lực mạnh mẽ của Doha gửi tới các đồng minh và nhà đầu tư nước ngoài của mình sau hai tháng bị kẹt trong một cuộc tranh cãi ngoại giao cay đắng với các nước láng giềng.
"Nó chứng tỏ họ có đủ tiền và họ có thể xoay xở được nhiều thứ", Christopher Davidson, chuyên gia về chính trị Trung Đông tại Đại học Durham nêu quan điểm.
Gần đây, các cầu thủ Barcelona, Gerard Pique, Sergio Busquets và Jordi Alba đã đến thăm một học viện bóng đá và chào đón các fan hâm mộ tại một trung tâm mua sắm ở thủ đô Doha. Việc các ngôi sao bóng đá không gặp phải cản trở nào khi bay tới Qatar, giúp cho quốc gia này tạo ấn tượng với bên ngoài rằng họ không dễ bị tẩy chay.
“Dự trữ bình quân đầu người của họ có lẽ là lớn nhất trên thế giới”, tiến sĩ Krieg nói.
Chi phí của việc chuyển giao Neymar “sẽ gửi một tín hiệu rất mạnh mẽ đến không chỉ giới thế giới bóng đá mà còn là một tín hiệu thách thức đối với Saudi Arabia”, chuyên gia này nói thêm. “Họ muốn cầu thủ này và họ sử dụng tiền để mua bằng bất cứ giá nào”.