Về vấn đề này, theo quy định tại khoản 2, điều 18 Luật Hộ tịch quy định về thủ tục đăng ký kết hôn thì:
Ngay sau khi nhận đủ giấy tờ theo quy định, nếu thấy đủ điều kiện kết hôn theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình, công chức tư pháp - hộ tịch ghi việc kết hôn vào sổ hộ tịch, cùng hai bên nam, nữ ký tên vào sổ hộ tịch.
Hai bên nam, nữ cùng ký vào giấy chứng nhận kết hôn; công chức tư pháp - hộ tịch báo cáo chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức trao giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên nam, nữ... Trường hợp cần xác minh điều kiện kết hôn của hai bên nam, nữ thì thời hạn giải quyết không quá 05 ngày làm việc.
Bên cạnh đó, Điều 37 và Điều 38 Luật Hộ tịch quy định về trường hợp đăng ký kết hôn được thực hiện tại Ủy ban nhân dân cấp huyện như sau:
Điều 37. Thẩm quyền đăng ký kết hôn
1. Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của công dân Việt Nam thực hiện đăng ký kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài; giữa công dân Việt Nam cư trú ở trong nước với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài; giữa công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài với nhau; giữa công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài với công dân Việt Nam hoặc với người nước ngoài.
2. Trường hợp người nước ngoài cư trú tại Việt Nam có yêu cầu đăng ký kết hôn tại Việt Nam thì Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cư trú của một trong hai bên thực hiện đăng ký kết hôn.
Điều 38. Thủ tục đăng ký kết hôn
1. Hai bên nam, nữ nộp tờ khai theo mẫu quy định và giấy xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền của Việt Nam hoặc nước ngoài xác nhận người đó không mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không có khả năng nhận thức, làm chủ được hành vi của mình cho cơ quan đăng ký hộ tịch.
Người nước ngoài, công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài phải nộp thêm giấy tờ chứng minh tình trạng hôn nhân, bản sao hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay hộ chiếu.
2. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, công chức làm công tác hộ tịch có trách nhiệm xác minh, nếu thấy đủ điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật thì Phòng Tư pháp báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết.
3. Khi đăng ký kết hôn cả hai bên nam, nữ phải có mặt tại trụ sở Ủy ban nhân dân, công chức làm công tác hộ tịch hỏi ý kiến hai bên nam, nữ, nếu các bên tự nguyện kết hôn thì ghi việc kết hôn vào Sổ hộ tịch, cùng hai bên nam, nữ ký tên vào Sổ hộ tịch. Hai bên nam, nữ cùng ký vào Giấy chứng nhận kết hôn.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trao Giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên nam, nữ.
4. Chính phủ quy định bổ sung giấy tờ trong hồ sơ đăng ký kết hôn, việc phỏng vấn, xác minh mục đích kết hôn khi giải quyết yêu cầu đăng ký kết hôn; thủ tục cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân cho công dân Việt Nam để kết hôn với người nước ngoài tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài ở nước ngoài nhằm bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên.
Như vậy, công dân đăng ký kết hôn tại cấp xã hay cấp huyện thì đều có quy định về việc tổ chức lễ trao giấy đăng ký kết hôn. Tuy nhiên, hiện nay luật không hướng dẫn chi tiết về hình thức trao giấy chứng nhận kết hôn cho hai bên như thế nào. Phải tổ chức lễ trao hay chỉ cần "cấp, phát" giấy đăng ký kết hôn cho hai bên nam, nữ.
Do đó, việc tổ chức trao giấy chứng nhận diễn ra thế nào, trao trực tiếp cho hai vợ chồng hay tổ chức buổi lễ trao giấy chứng nhận kết hôn thì tuỳ thuộc vào từng địa phương.
Vì vậy, người dân nếu có nhu cầu có thể liên hệ với Ủy ban nhân dân nơi dự định đăng ký kết hôn để đề xuất hình thức trao giấy chứng nhận kết hôn (tổ chức lễ trao hay phát).
Nếu được chấp thuận tổ chức lễ trao thì hai vợ chồng có thể được tổ chức lễ trao giấy chứng nhận kết hôn theo nguyện vọng.
Điều kiện đăng ký kết hôn
Tại Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định về điều kiện kết hôn như sau:
Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên;
Việc kết hôn do hai bên tự nguyện quyết định;
Hai bên không bị mất năng lực hành vi dân sự;
Không thuộc các trường hợp bị cấm kết hôn như kết hôn giả tạo; tảo hôn; cưỡng ép kết hôn; đang có vợ hoặc chồng mà kết hôn với người khác, kết hôn trong phạm vi 3 đời…
Nhà nước không thừa nhận hôn nhân giữa những người cùng giới tính.
Minh Hoa (t/h)
