Một quan chức Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, máy bay bị bắn hạ không thuộc về lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng không cho biết máy bay này thuộc về lực lượng nào.
Trong ngày thứ Năm, một nguồn tin từ cơ quan an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ tiết lộ, Cơ quan Tình báo Quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ thực hiện một số cuộc tấn công hướng vào các mục tiêu quân sự của người Kurd, sau vụ đánh bom tại Ankara vào cuối tuần vừa rồi.
Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, trong tối thứ Năm, các cuộc không kích của Thổ Nhĩ Kỳ đã phá hủy 30 mục tiêu quân sự của người Kurd tại miền Bắc Syria, bao gồm một giếng dầu, một cơ sở lưu trữ, nhiều hầm trú ẩn và đã “vô hiệu hóa” nhiều binh lính.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Chuẩn tướng Pat Ryder cho biết, máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ đã được phát hiện khi thực hiện tấn công tại Hasakah, Syria, vào sáng ngày thứ Năm cách khoảng 1km từ vị trí binh lính Mỹ. Một vài giờ sau, một máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ bay vào khu vực cách 0,5km từ vị trí binh lính Mỹ, bị coi là một mối đe dọa và đã bị bắn hạ bởi một máy bay F-16.
Ông Ryder cho biết: “Chúng tôi không thấy dấu hiệu nào cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ cố tình nhắm vào lực lượng Mỹ”.
Hasakah nằm ở miền Đông Bắc Syria và Đơn vị Bảo vệ Nhân dân (YPG), với phần lớn thành viên người Kurd, là lực lượng mũi nhọn trong liên minh chống lại Nhà nước Hồi Giáo (còn gọi là Daesh) do Mỹ dẫn đầu.
Thư ký Bộ Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã gọi điện cho người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ, cuộc gọi mà ông Ryder cho biết mang lại kết quả tốt.
Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, Bộ trưởng Yasar Guler khi thảo luận với ông Lloyd Austin đã nói “Thổ Nhĩ Kỳ sẵn sàng tham gia tác chiến với Mỹ chống lại Daesh”.
“Cả hai bộ trưởng đều đã nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác chặt chẽ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ trong các hoạt động được tiến hành tại khu vực này”.
Quan hệ Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ đang trong một giai đoạn nhạy cảm, khi Mỹ vẫn đang kỳ vọng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ phê chuẩn thông qua yêu cầu tham gia NATO của Thụy Điển.
Mặc dù Mỹ chưa từng bắn hạ máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ, đã có nhiều trường hợp căng thẳng leo thang và nhiều trường hợp nguy hiểm sát sao. Trong năm 2019, binh lính Mỹ tại miền Bắc Syria đã bị nã pháo từ các vị trí của Thổ Nhĩ Kỳ.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Mỹ, Đại tướng Charles Q. Brown, thảo luận với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ và bàn bạc về “nhu cầu theo sát phương thức giải tỏa xung đột để đảm bảo an toàn cho các binh lính hai phe tại Syria”.
Thổ Nhĩ Kỳ tấn công Syria
Lực lượng người Kurds tại Syria đồng minh với Mỹ cho biết, các cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến tám người thiệt mạng kể từ khi binh lính người Kurd đánh bom tại Ankara tới nay.
Sự hậu thuẫn của Mỹ cho lực lượng người Kurd tại Syria từ lâu đã gây căng thẳng giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ, do Thổ Nhĩ Kỳ coi lực lượng này là một phần của Đảng Công nhân người Kurd (PKK). Tổ chức này đã nhận trách nhiệm cho vụ đánh bom tại Ankara vào Chủ Nhật vừa rồi.
Vào thứ Tư, Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, hai kẻ tấn công tới từ Syria. Vụ đánh bom đã khiến cả hai kẻ tấn công thiệt mạng và làm bị thương hai sĩ quan cảnh sát. Lực lượng Dân chủ Syria, lực lượng người Kurd được Mỹ hậu thuẫn, đã bác bỏ cáo buộc cho phép hai kẻ đánh bom di chuyển qua lãnh thổ của họ.
Vào thứ Năm, một quan chức Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, một chiến dịch trên bộ tại Syria là lựa chọn mà cơ quan này có thể cân nhắc. Thổ Nhĩ Kỳ đã từng thực hiện một số chiến dịch xâm nhập vào miền Bắc Syria chống lại tổ chức YPG của người Kurd tại Syria.
“Mục tiêu duy nhất của chúng tôi là tiêu diệt tổ chức khủng bố đe dọa Thổ Nhĩ Kỳ. Một chiến dịch trên bộ là một lựa chọn có thể được cân nhắc nhằm tiêu diệt nguồn đe dọa này, nhưng đó không phải là lựa chọn duy nhất của chúng tôi”.
Lực lượng an ninh miền Đông Bắc Syria cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện một loạt các cuộc tấn công vào thứ Năm với hơn 15 máy bay không người lái bay vào không phận khu vực này, tấn công một số mục tiêu bao gồm các cơ sở hạ tầng và các trạm xăng dầu. Trong một tuyên bố, lực lượng an ninh này cho biết, các cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến sáu thành viên lực lượng an ninh nội bộ tại miền Đông Bắc Syria và hai thường dân thiệt mạng trong hai vụ tấn công khác nhau.
Vào cuối ngày thứ Năm, binh lính Kurd đã tấn công tên lửa hướng vào căn cứ quân sự Thổ Nhĩ Kỳ tại miền Bắc Syria, khiến năm cảnh sát và ba binh lính bị thương.
Thổ Nhĩ Kỳ đã đẩy mạnh hoạt động hướng vào PKK, thông qua các cuộc không kích tại miền Bắc Iraq.
Quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, mọi cơ sở hạ tầng và cơ sở năng lượng tại Iraq và Syria do PKK cũng như YPG kiểm soát đều là mục tiêu quân sự hợp pháp.
Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết: “PKK và YPG là một tổ chức khủng bố đồng nhất, đây là mục tiêu hợp pháp. Thổ Nhĩ Kỳ đã thực hiện hoạt động tại mọi địa điểm và thời điểm cần thiết trong quá khứ. Những hoạt động này sẽ được tiếp tục thực hiện nếu cần thiết một lần nữa”.
Thổ Nhĩ Kỳ đã cảnh báo các lực lượng bên thứ ba nên tránh các khu vực bị PKK và YPG kiểm soát.
“Chúng tôi gửi lời tới các đồng minh, nhất là các nước đồng minh và nước bạn, hãy tránh xa khỏi bè lũ khủng bố. Đây là lời nhắc nhở. Họ mới là người phải đưa ra chuẩn bị cần thiết”.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)